Aranĝita geedzeco
Aranĝita geedzeco aŭ fiksita geedzeco (ankaŭ geedziĝo) estas speco de edzeca unio kie la novedzino kaj eĉ edzo estas selektitaj fare de iliaj familioj ĉefe sen konsidero al la deziro de la juna edzino.
Historio
[redakti | redakti fonton]Ĝi estis ofta tutmonde ĝis la 18-a jarcento.[1] Tipe, geedzecoj ĉie estis aranĝitaj de gepatroj, geavoj kaj aliaj parencoj. Oni konas kelkajn historiajn esceptojn, kiaj fianĉeco kaj engaĝintaj ritaroj dum la Renesanco en Italio[2] kaj la Gandharva geedzeco en la Veda periodo de Barato.[3]
En pli lastatempaj tempoj, fiksita geedziĝo estas ofta en partoj de Sudazio, Afriko, la Proksima Oriento, Latinameriko, Sudorienta Azio kaj partoj de Orientazio; aliloke en industrilandoj, oni aranĝis ke fiksita geedziĝo daŭru en kelkaj reĝaj familioj, partoj de Japanio, inter enmigrintoj kaj minoritataj etnoj. Aliaj grupoj kiuj trejnas tiun kutimon inkludas la Unuigadan Eklezion.
Fiksita geedziĝo ne devus esti konfuzita kun la praktiko de malvola geedziĝo. En fiksita geedziĝo, dum la renkontiĝo de la geedzoj estas aranĝita fare de familianoj, parencoj aŭ amikoj, la geedzoj jesas de sia propra libera volo geedziĝi. Kompare, en malvola geedziĝo, unu aŭ ambaŭ geedzoj estas devigitaj en la geedziĝon - la unio okazas sen ilia libera elekto surbaze de konsento (sub devigo, minacoj, psikologia premo ktp.).
Fiksita geedziĝo devias de sendependa geedziĝo - nomita amgeedziĝo en kelkaj mondopartoj - kie la individuoj trovas kaj selektas siajn proprajn geedzojn; fiksitaj geedziĝoj, en kontrasto, estas kutime starigitaj fare de la gepatroj aŭ pli maljuna familiano. En kelkaj kazoj, fiksita geedziĝo implikas edzperanton aŭ eĉ edzperiston kiel ekzemple pastro aŭ religiema gvidanto, geedzeca ejo, reciprokaj amikoj aŭ fidinda tria partio.
Fiksitaj geedziĝoj varias en naturo kaj en kiom multe da tempo pasas inter unua enkonduko kaj engaĝiĝo.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Notoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Jodi O'Brien (2008), Encyclopedia of Gender and Society, Volume 1, SAGE Publications, page 40-42, ISBN 978-1412909167
- ↑ Courtship and Betrothal in the Italian Renaissance. metmuseum.org.
- ↑ The Illustrated Encyclopedia of Hinduism: A-M, James G. Lochtefeld (2001), ISBN 978-0823931798, Paĝo 427