Flavabrusta ikterio

Kiel legi la taksonomion Flavabrusta ikterio
Flavabrusta ikterio
Biologia klasado
Regno: Animaloj Animalia Filumo: Ĥorduloj Chordata Klaso: Birdoj Aves Ordo: Paseroformaj Passeriformes Familio: Icteriidae Genro: Icteria Specio: I. virens
Dunomo
Icteria virens (Linnaeus, 1758)
Konserva statuso
Konserva statuso: Malplej zorgiga
Aliaj Vikimediaj projektoj

Flavabrusta ikterio aŭ simple ikterio (Icteria virens) estas granda kantobirdo el Amerikoj, kiu estas la ununura membro de sia familio Icteriidae kaj genro Icteria. Antaŭe oni konsideris ĝin tre netipa membro de la familio Paruliedoj, sed en 2017, la American Ornithological Society deklaris ke ĝi estas sufiĉe unika por esti en sia propra familio. Nun en 2025 la preciza taksonomia pozicio de tiu ĉi familio ne estas difinita.

Taksonomio

Flavabrusta ikterio estas unue formale priskribita far sveda naturalisto Karolo Lineo en la 10-a eldono de sia fundamenta verko Systema Naturae. Li tiam apartenigis la specion al genro Turdus (turdoj), donis al ĝi dunomon Turdus virens, kaj la tipan lokon markis "Ameriko". La specia epiteto vierns estas latina vorto por "verda". La loko estis poste pliprecizigita al Suda Karolino. Lineo bazis sian priskribon je priskribo kaj ilustraĵo far angla naturalisto Mark Catesby, publikigita en lia verko The Natural History of Carolina, Florida and the Bahama Islands. La apartan monotipan genron Icteria enkondukis en 1808 franca ornitologo Louis Pierre Vieillot. La apartan monotipan familion Icteriidae proponis (sub nomo Icterieae) en 1858 Usona naturalisto Spencer Baird.

Dum longa tempo la monotipa familio ne estis ĝenerale akceptata. Anstataŭe, oni konsideris ikterion tre granda kaj tre netipa membro de Novmonda kantobirda familio Parulidae. Nur en 2017, post molekulfilogenetikaj esploroj, plimultaj birdosistematikaj aŭtoritatoj agnoskis la apartan familion Icteriidae. Icteriidae estas aparta de tre simile nomata familio Icteridae, kiu enhavas ikterojn, trupialojn kaj aliajn turd-similajn birdojn, kaj oni ne konfuzu tiujn ĉi du. Tamen, krom simileco de la nomo, tiuj ĉi familioj estas la plej genetike parencaj inter si el ĉiuj ĝis nun vivantaj birdofamilioj. Laŭ la esploro de jaro 2019 far Carl Oliveros k. al. Icteridae kaj Icteriidae estas en la sama klado, kaj Parulidae estas ĝia frata klado. La ĉi-suba kladogramo montras tiun ĉi rilaton laŭ la verko far Oliveros k. al.; la kvantoj de specioj estas prenitaj el la listo, administrita far Frank Gill, Pamela Rasmussen kaj David Donsker el la International Ornithological Committee (IOC).

	Parulidae – 120 specioj Icteriidae – flavbrusta ikterio Icteridae – 108 specioj

Priskribo

Kiam oni konsideris flavabrustan ikterion parto de paruliedoj, ĝi estis kun granda marĝeno la plej granda paruliedo, fakte pli ol duoble pli granda kaj peza ol multaj specioj de paruliedoj. Ĝia suma korpolongo estas 17–19.1 cm, el kiu 6.9–8.6 cm estas la vosto, kaj 1.3–1.6 cm beko, kaj la enverguro estas 23–27 cm. La korpomaso varias inter 20.2 kaj 33.8 g.

La birdo havas olivecajn suprajn partojn de plumaro, blankan ventron kaj tre flavajn gorĝareon kaj bruston. Ĝuste la flavan koloron referencas la genronomo "Icteria", de la greka vorto ikteros kiu signifas "flava"; de la sama vorto devenas nomo de la malsano iktero. Inter aliaj distingaj trajtoj estas vastaj blankaj okulringoj duondividitaj de malhelgriza traokula strio, kaj longecaj malhelgirzaj aŭ nigraj kruroj. La vangoj estas malhelgrizaj kun blueca al ardeza nuanco. Super la okuloj sur frunto de la birdo estas vasta blanka strio, kiu komencas larĝe el la supra bekobazo kaj kuniĝas al la supra duono de la okultingo. Ĝenerale, vidinte flavabrustan ikterion malfacilas konfuzi ĝin kun iu alia birdo.

La kanto de tiu ĉi birdo estas stranga kaj varia miksaĵo de klukoj, fajfoj kaj kornosonoj. La alvokoj estas akraj ĉak-oj. Malkiel plejparto de aliaj kantobirdoj, ke tiu specio kapablas imiti voĉojn de aliaj birdoj. Pro tio ĉi nespertaj birdobservantoj ofte konfuzas ĝian kanton kun tiu de katbirdo aŭ bruna toksostomo — la birdoj, kiuj havas similan arealon, preferatan habitaton kaj kondutmanierojn al flavabrusta ikterio, kvankam neniel similas al ĝi vidaspekte.

Kutime tiu ĉi birdospecio estas iom sekretema, sed dum la reprodukta sezono ĝi iĝas multe pli kuraĝa, aparte la iĉoj kiuj ofte flugas senkaŝe kaj kantas el elstaraj lokoj, esperante allogi inojn.

Distribuo

Ĝi troviĝas en Nordameriko, el sudaj ebenaĵoj de Kanado al centra Meksiko somere, kaj tiuj birdoj kutime migras al Meksiko kaj Centrameriko, kvankam kelkaj el ties nombroj povas vintreresti en marbordaj areoj.

La reprodukta biotopo de tiu nearktisa specio estas densaj, arbustaraj areoj kaj heĝoj. La nestoj de tiuj birdoj estas tasformaj, kaj estas situaj en densaj arbustoj. Tiuj birdoj manĝas insektojn kaj berojn, kaj manĝas en densa vegetaĵaro, eventuale kaptante manĝerojn per piedoj.

Konserva statuso

Flavabrustaj ikterioj malpliiĝas en orienta Nordameriko pro habitatoperdo, kiu estas kaŭzata ĉefe de senarbarigo kaj urba disvolviĝo. Tiu specio estas partikulare vundebla pro nestoparazitado fare de la Brunkapa molotro kiu profitas el la arbarfragmentado de orientaj arbaroj kiu etendigis sian teritorion dum la lasta jarcento.

Literaturo

• BirdLife International (2004). Icteria virens. Internacia Ruĝa Listo de Endanĝeritaj Specioj, eldono de 2006. IUCN 2006. Elŝutita 12a Majo 2006. Malplej Zorgiga.
• Icteria virens. Kunigita Taksonomia Informo-Sistemo. Alirita 27-a de februaro .
• Sibley, David Allen. The Sibley Field Guide to Birds of Western North America, ISBN 0-679-45121-8

Libro

• Eckerle, K. P., kaj C. F. Thompson. 2001. Yellow-breasted Chat (Icteria virens). In The Birds of North America, No. 575 (A. Poole and F. Gill, eds.). The Birds of North America, Inc., Philadelphia, PA.

Informoj

• Bezener AM & Bishop CA. (2005). Literature review of riparian habitat requirements for aquatic and terrestrial wildlife and its application to habitat restoration projects, a case example in the south Okanagan-Similkameen valleys, British Columbia. Canadian Research Index. p. n/a.
• Cannings RJ. (1995). Status of the yellow-breasted chat in British Columbia. Canadian Research Index. p. n/a.

Tezoj

• Brito-Aguilar R. M.S. (2005). Effects of even-aged forest management on early successional bird species in Missouri Ozark forest. University of Missouri - Columbia, United States—Missouri.
• Brown BT. Ph.D. (1987). Ecology of riparian breeding birds along the Colorado River in Grand Canyon, Arizona. The University of Arizona, United States—Arizona.
• Fink ADD. Ph.D. (2003). Habitat use, demography, and population viability of disturbance-dependent shrubland birds in the Missouri Ozarks. University of Missouri - Columbia, United States—Missouri.
• Hinojosa-Huerta OM. Ph.D. (2006). Birds, water, and saltcedar: Strategies for riparian restoration in the Colorado River delta. The University of Arizona, United States—Arizona.
• Hobart HH. Ph.D. (1991). Comparative karyology in nine-primaried oscines (Aves). The University of Arizona, United States—Arizona.
• Lanham JD. Ph.D. (1997). Attributes of avian communities in early-successional, clearcut habitats in the mountains and upper piedmont of South Carolina. Clemson University, United States—South Carolina.
• Lynn S. M.S. (1996). Bird use of cottonwood-willow patches in the lower Colorado River Valley. The University of Arizona, United States—Arizona.
• Mays HL, Jr. Ph.D. (2001). Extra-pair copulations, sexual conflict, and constraints on female breeding tactics in a monogamous passerine, the yellow-breasted chat, Icteria virens. University of Kentucky, United States—Kentucky.
• Moorman CE. Ph.D. (1999). Relationships between artificially created gaps and breeding birds in a southeastern bottomland forest. Clemson University, United States—South Carolina.
• Thompson CF. Ph.D. (1971). DEMOGRAPHIC CHARACTERISTICS OF A POPULATION OF YELLOW-BREASTED CHATS, ICTERIA V. VIRENS (L.), IN SOUTHERN INDIANA. Indiana University, United States—Indiana.
• Witt JW. Ph.D. (2005). Shrub and grassland birds at Occoquan Bay National Wildlife Refuge in northern Virginia and the influence burning and mowing has had upon their distribution and abundance. George Mason University, United States—Virginia.

Artikoloj

• Alterman LE, Bednarz JC & Thill RE. (2005). Use of group-selection and seed-tree cuts by three early-successional migratory species in Arkansas. Wilson Bulletin. vol 117, no 4. p. 353-363.
• Annand EM & Thompson FR, III. (1997). Forest bird response to regeneration practices in central hardwood forests. Journal of Wildlife Management. vol 61, no 1. p. 159-171.
• Barber DR, Martin TE, Melchiors MA, Thill RE & Wigley TB. (2001). Nesting success of birds in different silvicultural treatments in southeastern U.S. pine forests. Conservation Biology. vol 15, no 1. p. 196-207.
• Berry ME & Bock CE. (1998). Effects of habitat and landscape characteristics on avian breeding distributions in Colorado foothills shrub. Southwestern Naturalist. vol 43, no 4. p. 453-461.
• Brown BT & Trosset MW. (1989). Nesting-Habitat Relationships of Riparian Birds Along the Colorado River in Grand Canyon Arizona USA. Southwestern Naturalist. vol 34, no 2. p. 260-270.
• Burhans DE & Freeman PC. (1997). Partial rejection of immaculate foreign eggs by yellow-breasted chats. The Auk. vol 114, no 3. p. 503.
• Burhans DE & Thompson FR, III. (1999). Habitat patch size and nesting success of Yellow-breasted Chats. Wilson Bulletin. vol 111, no 2. p. 210-215.
• Conner RN & Dickson JG. (1997). Relationships between bird communities and forest age, structure, species composition and fragmentation in the West Gulf Coastal Plain. Texas Journal of Science. vol 49, no 3 SUPPL. p. 123-138.
• Conner RN, Dickson JG, Locke BA & Segelquist CA. (1983). Vegetation Characteristics Important to Common Song Birds in East Texas USA. Wilson Bulletin. vol 95, no 3. p. 349-361.
• Cooper SW & Ritchison G. (2005). Nestling provisioning by male and female Yellow-breasted Chats: no relationships between morphology and parental care. Journal of Field Ornithology. vol 76, no 3. p. 298-302.
• Crawford HS, Hooper RG & Titterington RW. (1981). Song Bird Population Response to Silvicultural Practices in Central Appalachian USA Hardwoods. Journal of Wildlife Management. vol 45, no 3. p. 680-692.
• Desante DF, Nott MP & O'Grady DR. (2001). Identifying the proximate demographic cause(s) of population change by modelling spatial variation in productivity, survivorship, and population trends. Ardea. vol 89, no 1 Special Issue. p. 185-208.
• Dickson JG, Conner RN & Williamson JH. (1993). Breeding bird community changes in a developing pine plantation. Bird Populations. vol 1, no 0. p. 28-35.
• Dussourd N & Ritchison G. (2003). Singing behavior of male Yellow-breasted Chats: Repertoires, rates, reproductive success, and a comparison with other wood-warblers. Wilson Bulletin. vol 115, no 1. p. 52-57.
• Eaton MD. (2007). Avian visual perspective on plumage coloration confirms rarity of sexually monochromatic North American passerines. Auk. vol 124, no 1. p. 155-161.
• Fink AD, Thompson FR, III & Tudor AA. (2006). Songbird use of regenerating forest, glade, and edge habitat types. Journal of Wildlife Management. vol 70, no 1. p. 180-188.
• Francis CM & Wood DS. (1989). Effects of Age and Wear on Wing Length of Wood Warblers. Journal of Field Ornithology. vol 60, no 4. p. 495-503.
• Gram WK, Porneluzi PA, Clawson RL, Faaborg J & Richter SC. (2003). Effects of experimental forest management on density and nesting success of bird species in Missouri Ozark Forests. Conservation Biology. vol 17, no 5. p. 1324-1337.
• Greenberg CH & Lanham JD. (2001). Breeding bird assemblages of hurricane-created gaps and adjacent closed canopy forest in the southern Appalachians. Forest Ecology and Management. vol 154, no 1-2. p. 251-260.
• Kilgo JC & Moorman CE. (2003). Patterns of cowbird parasitism in the southern Atlantic coastal plain and piedmont. Wilson Bulletin. vol 115, no 3. p. 277-284.
• Kroodsma RL. (1984). Ecological Factors Associated with Degree of Edge Effect in Breeding Birds. Journal of Wildlife Management. vol 48, no 2. p. 418-425.
• Lovette IJ, Clegg SM & Smith TB. (2004). Limited utility of mtDNA markers for determining connectivity among breeding and overwintering locations in three neotropical migrant birds. Conservation Biology. vol 18, no 1. p. 156-166.
• Mays HL, Jr. & Hopper KR. (2004). Differential responses of yellow-breasted chats, Icteria virens, to male and female conspecific model presentations. Animal Behaviour. vol 67, no 1. p. 21-26.
• Mays HL, Jr., McGraw KJ, Ritchison G, Cooper S, Rush V & Parker RS. (2004). Sexual dichromatism in the yellow-breasted chat Icteria virens: Spectrophotometric analysis and biochemical basis. Journal of Avian Biology. vol 35, no 2. p. 125-134.
• Mays HL & Ritchison G. (2004). The effect of vegetation density on male mate guarding and extra-territorial forays in the yellow-breasted chat (Icteria virens). Naturwissenschaften. vol 91, no 4. p. 195-198.
• Mehlhop P & Lynch JF. (1986). Bird-Habitat Relationships Along a Successional Gradient in the Maryland Coastal Plain USA. American Midland Naturalist. vol 116, no 2. p. 225-239.
• Mora MA. (2003). Heavy metals and metalloids in egg contents and eggshells of passerine birds from Arizona. Environmental Pollution. vol 125, no 3. p. 393-400.
• Mora MA, Rourke J, Sferra SJ & King K. (2003). Environmental contaminants in surrogate birds and insects inhabiting Southwestern Willow Flycatcher habitat in Arizona. Studies in Avian Biology. vol 26, p. 168-176.
• Morrison ML & Averill-Murray A. (2002). Evaluating the efficacy of manipulating cowbird parasitism on host nesting success. Southwestern Naturalist. vol 47, no 2. p. 236-243.
• Mulvihill RS, Parkes KC, Leberman RC & Wood DS. (1992). Evidence Supporting a Dietary Basis for Orange-Tipped Rectrices in the Cedar Waxwing. Journal of Field Ornithology. vol 63, no 2. p. 212-216.
• Peterson BL, Kus BE & Deutschman DH. (2004). Determining nest predators of the Least Bell's Vireo through point counts, tracking stations, and video photography. Journal of Field Ornithology. vol 75, no 1. p. 89-95.
• Phillips AR. (1974). FIRST PREBASIC MOLT OF YELLOW-BREASTED CHAT. Wilson Bulletin. vol 86, no 1. p. 12-15.
• Quay WB. (1985). Sperm Release in Migrating Wood-Warblers Parulinae Nesting at Higher Latitudes. Wilson Bulletin. vol 97, no 3. p. 283-295.
• Ralph CJ, Hollinger K & Miller SL. (2004). Monitoring productivity with multiple mist-net stations. Studies in Avian Biology. vol 29, p. 12-20.
• Ricketts MS & Ritchison G. (2000). Nesting success of Yellow-breasted Chats: Effects of nest site and territory vegetation structure. Wilson Bulletin. vol 112, no 4. p. 510-516.
• Ritchison G. (1988). Responses of Yellow-Breasted Chats to the Songs of Neighboring and Non-Neighboring Conspecifics. Journal of Field Ornithology. vol 59, no 1. p. 37-42.
• Robinson WD & Robinson SK. (1999). Effects of selective logging on forest bird populations in a fragmented landscape. Conservation Biology. vol 13, no 1. p. 58-66.
• Rodewald AD & Vitz AC. (2005). Edge- and area-sensitivity of shrubland birds. Journal of Wildlife Management. vol 69, no 2. p. 681-688.
• Schadd CA & Ritchison G. (1998). Provisioning of nestlings by male and female yellow-breasted chats. Wilson Bulletin. vol 110, no 3. p. 398-402.
• Sedgwick JA & Knopf FL. (1987). Breeding Bird Response to Cattle Grazing of a Cottonwood Bottomland. Journal of Wildlife Management. vol 51, no 1. p. 230-237.
• Shaffer TL. (2004). A unified approach to analyzing nest success. Auk. vol 121, no 2. p. 526-540.
• Sibley CG & Ahlquist JE. (1982). The Relationships of the Yellow-Breasted Chat Icteria-Virens and the Alleged Slowdown in the Rate of Macro Molecular Evolution in Birds. Postilla. vol 187, p. 1-19.
• Skagen SK, Melcher CP, Howe WH & Knopf FL. (1998). Comparative use of riparian corridors and oases by migrating birds in southeast Arizona. Conservation Biology. vol 12, no 4. p. 896-909.
• Stoleson SH & Finch DM. (2001). Breeding bird use of and nesting success in exotic Russian olive in New Mexico. Wilson Bulletin. vol 113, no 4. p. 452-455.
• Thompson CW & Leu M. (1994). Determining homology of molts and plumages to address evolutionary questions: A rejoinder regarding Emberizid Finches. Condor. vol 96, no 3. p. 769-782.
• Twedt DJ, Wilson RR, Henne-Kerr JL & Hamilton RB. (1999). Impact of forest type and management strategy on avian densities in the Mississippi Alluvial Valley, USA. Forest Ecology & Management. p. 8, 1999.
• Twedt DJ, Wilson RR, Henne-Kerr JL & Hamilton RB. (2001). Nest survival of forest birds in the Mississippi Alluvial Valley. Journal of Wildlife Management. vol 65, no 3. p. 450-460.
• Walley WJ. (1991). Yellow-Breasted Chat near Riding Mountain National Park Manitoba Canada. Blue Jay. vol 49, no 1. p. 38-39.
• Wood DR, Burger LW, Bowman JL & Hardy CL. (2004). Avian community response to pine-grassland restoration. Wildlife Society Bulletin. vol 32, no 3. p. 819-828.
• Woodward AA, Fink AD & Thompson FR, III. (2001). Edge effects and ecological traps: Effects on shrubland birds in Missouri. Journal of Wildlife Management. vol 65, no 4. p. 668-675.
• Yaki GJ. (2000). Yellow-breasted chat near Glaslyn, SK. Blue Jay. vol 58, no 4.
• Yard HK, van Riper C, III, Brown BT & Kearsley MJ. (2004). Diets of insectivorous birds along the Colorado River in Grand Canyon, Arizona. Condor. vol 106, no 1. p. 106-115.

Eksteraj ligiloj

• Flavabrusta ikterio Arkivigite je 2007-09-30 per la retarkivo Wayback Machine ĉe AviBase
• Flavabrusta ikterio Arkivigite je 2006-02-12 per la retarkivo Wayback Machine ĉe CT Department of Environmental Protection
• Speciinformaro de la Flavabrusta ikterio – Laboratorio Cornell de Ornitologio
• Flavabrusta ikterio - USGS Patuxent Bird Identification InfoCenter
• Informaro pri la Flavabrusta ikterio - Suddakotaj Birdoj kaj Birdumo
• Poŝtmarkoj (de Antigvo kaj Barbudo)
• Filmetoj de Flavabrusta ikterio ĉe Internet Bird Collection
• Fotaro de Flavabrusta ikterio VIREO
• Birdosonaro de Flavabrusta ikterio Arkivigite je 2011-01-06 per la retarkivo Wayback Machine