Konverĝo
Foreste de pli specifa ĉirkaŭteksto, konverĝo signifas la tratempan proksimiĝadon al definitiva valoro; aŭ al definitiva punkto, komuna vido aŭ opinio, aŭ al fiksita aŭ egalpeza stato.
Matematiko
[redakti | redakti fonton]En matematiko, konverĝo priskribas limigitan konduton, aparte de malfinia vico aŭ serio al iu limigo. Aserto de konverĝo estas pretendo, ke ekzistas limigo, kiu povas esti mem nekonata. Por ĉiu fiksita normo de akurateco, tamen, oni povas ĉiam esti certa esti en tiu limo, provize ke oni jam iris malproksime sufiĉa. Jen listo de pli specifaj uzadoj de tiu vorto:
- Konverĝa serio provizas ĝeneralan matematikan difinon kaj ĉirkaŭtekston por kompreni ceterajn matematikajn uzadojn.
- En topologio, malfinia vico de punktoj de topologia spaco estas dirita konverĝi al punkto x, se ĉiu najbaraĵo de x enhavas ĉiujn krom finian nombron da punktoj en la vico.
- Integrala provo por konverĝo estas maniero de provo ĉu malfinia serio de nenegativaj eroj konverĝas.
- Konverĝoradiuso apartenas al domajna intervalo super kiu potencoserio konverĝas.
- Unuforma konverĝo apartenas al punktlarĝa konverĝo kie la rapido de konverĝo estas sendependa de valoro en la domajno.
- Monotona konverĝa teoremo apartenas al iu ajn el kelkaj tiaj teoremoj difinitaj super monotona vico de nombroj.
- Konverĝo de hazarda variablo apartenas al unu el kelkaj nocioj de konverĝo en teorio de probabloj.
- Kurzo de konverĝo apartenas al la "rapido" je kiu konverĝa vico proksimiĝas al sia limigo.
- Absoluta konverĝo apartenas al ĉu la absoluta valoro de la limigo de serio aŭ integralo estas finia.
- Punktlarĝa konverĝo estas la konverĝo de la valoroj de funkcioj je ĉiu specifa valoro de la argumento aparte.
- Konverĝo de Gromov-Hausdorff apartenas al metrikaj spacoj kaj estas ĝeneraligo de distanco de Hausdorff.
- Konverĝo de serio de Fourier apartenas al ĉu la serio de Fourier de perioda funkcio konverĝas, ankaŭ sciata kiel klasika analizo de Fourier.
- Dominita konverĝa teoremo apartenas al teoremo de Henri Leon Lebesgue.
La kontraŭo al konverĝo estas malkonverĝo (diverĝo). Diverĝo povas esti ia oscilado, nelimigita kresko (agnoskita kiel la kazo de malfinia limigo), aŭ ĥaosa konduto. Malfinia serio, kiu estas malkonverĝa, ne povas esti uzata por signifa kalkulo de sia valoro. Tamen, malkonverĝa serio povas esti sumita formale, kiel generantaj funkcioj aŭ asimptota serio, aŭ tra iu sumada maniero.
Natursciencoj
[redakti | redakti fonton]- Konverĝa evoluo apartenas al organismoj ne proksime rilatantaj kiuj sendepende akiras similajn karakterizojn dum evoluado en apartigaj kaj iam diversaj ekosistemoj.
- Konverĝa sinteza strategio, kiu celas plibonigi la rendimenton de mult-ŝtupa kemia sintezo.
- Konverĝa rando estas kulpa rando difinita en la specialeco de geologio sciata kiel plata tektoniko.
- Suda pacifika konverĝa zono en meteologio estas zono de malalta atmosfera premo etendanta de la okcidenta Pacifika varma sudo-orienten al Franca Polinezio.
- Intertropika konverĝa zono en meteologio estas zono de malalta atmosfera premo zonanta la globuso je la ekvatoro.
- Konverĝa strabismo estas la samtempa enena delokiĝo de ambaŭ okuloj inter unu kaj la alia, kutime tio flegiĝas per uzo de ununura lorno por sekve plibonigi la vidkapablon.
Komputiko kaj teknologio
[redakti | redakti fonton]- Konverĝo (evoluo komputante) estas meznombroj de modelo por karakterizi kiel la dispozicion de loĝantaroj stabiliĝas tra tempo.
- Trofrua konverĝo estas anomalio en evolua kalkulado, en kiu la loĝantaro evoluis al iu stabila ankoraŭ sub-optimala stato.
- Teknologia konverĝo estas la emo por iu aro de teknologioj, komence havantaj malsamajn funkciecojn, sed kiuj evoluas al enhavo de funkciecojn kiuj parte interkovriĝas.
- Konverĝo en la rimedoj okazas kiam multaj produktoj ariĝas por formi unu produkton kun la avantaĝoj de ili ĉiuj.
Socia scienco
[redakti | redakti fonton]- Lingva konverĝo apartenas al la miksado de du lingvoj, kiuj estas perceptitaj kiel havi egalan socian statuson, kontraŭo de ne-konverĝa diskurso.
- Ne-konverĝa diskurso apartenas al la persistemo de malsimetria de dulingva diskurso en naturaj lingvoj.
- Kapto-supren efiko estas alie sciata kiel la teorio de konverĝo en ekonomia teorio.
- En la ĉirkaŭteksto de marĉandanta, konverĝo apartenas al konduto en kiu la prezo ofertita far aĉetanto povas pligrandiĝi dum kiam la prezo akceptebla al vendanto povas malgrandiĝi ĝis kiam ambaŭ prezoj egaliĝas, en kiu kazo ili estas diritaj konverĝaj.
- Konverĝaj kriterioj estas postuloj precizigitaj de la Eŭropa Unio, kiuj estas kondiĉoj kiujn ĉiu ŝtato devas plenumi.