Zacharias Topelius
Zacharias TOPELIUS [sakaˈriːas tɔˈpeːlɪʊs] (ankaŭ Zachris Topelius aŭ Z. Topelius, naskiĝis la 14-an de januaro 1818 proksime de Nykarleby; mortis la 12-an de marto 1898 en Sibbo (finne Sipoo)-Björkudden lime de Helsinko) estis svedlingva finna verkisto, poeto, ĵurnalisto kaj historiisto. Plurajn jarojn li estis rektoro de la Universitato de Helsinko.
Post kiam li havis privatajn lecionojn ĉe la verkisto kaj poeto Johan Ludvig Runeberg, Zacharias Topelius iĝis studento en Helsinko, kie li doktoriĝis en 1840 kaj inter la jaroj 1842 ĝis 1860 ĉefredaktis la svedlingvan gazeton Helsingfors Tidningar, en kiu li publikigis siajn unuajn poemojn kaj novelojn. Li ankaŭ verkis la libreton de la unua finna opero Kung Karls Jakt (1852) de la germandevena finna komponisto Fredrik Pacius.
En 1852 li iĝis docenco de historio en la gimnazio de Vaasa, en 1854 eksterordinara profesoro pri finna historio en la Universitato de Helsinko, en 1863 ordinara profesoro, en 1876 profesoro pri ĝenerala historio, kaj en 1878 demisiis el la lasta posteno kun la titolo de ŝtata konsilio.
Zacharias estas lia baptonomo, kaj kiu respektive la mallongigo Z. ofte uzatas en aŭtoraj nomoj de liaj verkaĵoj. Li mem tamen (ankaŭ en oficialaj okazoj) kutime uzis nur la mallongigon aŭ la formon Zachris.[1]. Historie en la finna lingvo ankaŭ en tekstoj pri li uziĝis la formo Sakari de lia persona nomo.
Verkoj
[redakti | redakti fonton]- Boken om vårt land, 1875