Kaluna fontejo

	Kaluna fontejo
	ĉeĥe: Vřesová studánka
	fontejo
	Vřesová studánka, en fono montopinto de Keprník
	Oficiala nomo: Vřesová studánka
Ŝtato	Ĉeĥio
Distrikto	Distrikto Šumperk
Parto de	Červená hora
Montaro	Hrubý Jeseník
Akvejo	Moravo
Situo	Vřesová studánka
- alteco	1 274 m s. m.
- koordinatoj	50° 08′ 43″ N 17° 08′ 03″ O / 50.14528 °N, 17.13417 °O (mapo)
Plej facila aliro	el Červenohorské sedlo
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
	Situo enkadre de Ĉeĥio Situo enkadre de Ĉeĥio
	Situo enkadre de Sudetoj Situo enkadre de Sudetoj
	Vikimedia Komunejo: Vřesová studánka
	Portalo pri Ĉeĥio

Koordinatoj: 50° 08′ 43″ N 17° 08′ 03″ O / 50.14528 °N, 17.13417 °O (mapo)

Vido al kabano kaj preĝejeto ĉirkaŭ la fontejo Vřesová studánka (1935).

Kaluna fontejo (ĉeĥe: Vřesová studánka) estas fonto kaj pli ĝenerale samnomata loko (pilgrima loko) sur suda deklivo de monto Červená hora sur la ĉefa montodorso de Hrubý Jeseník en alteco 1274 m s. m. Estas de ĉi tie belegaj vidoj al norde etendiĝantaj monto Keprník kaj al proksima pinto de montoj Vozka kaj al Spálený vrch.

Mito kunigita kun la fontejo

La fontejo estas kunigita kun mito pri mirakla kuraciga akvo. Laŭ ĝi antaŭ foraj jaroj ĉi tiea arbaristo pafvundis cervon, sed tiu alsaltis ĝis la montara Kaluna fontejo kaj ĝi rapide kuracis la vundojn per la mirakla akvo el la fontejo. La arbaristo, kiu vidis tion, mem suferis pro okula malsano, provis la efikon de la fonto je si mem kaj baldaŭ lia vidkapablo revenis al li plenforte. Pro dankemo kaj por rememoro de tiu ĉi miraklo li poste pendigis al la fontejo sanktan bildon de Mater Dolorosa, kiu onidire revelaciis al li sur tiu ĉi loko. La informo pri la fonto rapide disportiĝis kaj post nelonge komencis al la loko veni homoj el vasta ĉirkaŭaĵo por la mirakla akvo. Iom post iom estiĝis ĉe la fontejo malgranda pilgrima loko, kiu povas fanfaroni per tio, ke ĝi estas plej alte situanta en la tuta Moravio kaj Silezio!^[1]

Konstruaĵoj en ĉirkaŭaĵo de la fontejo

En la 2-a duono de la 17-a jarcento estis apud Kaluna fontejo konstruita kapelo, sed kiu forbrulis post trafo de fulmo. En la jaroj 1844-50 poste apud la fonto ĉi tieaj homoj konstruis preĝejeton de Virgulino Maria, kiu estis ankoraŭ dufoje renovigita. Sed en la jaro 1946 la preĝejeto post trafo de fulmo forb rulis kaj jam ne plu ĝi estis renovigita. Sur ties bazoj estis starigita almenaŭ malgranda kruco, devenanta el tureto de la forbrulinta preĝejeto. La fontejo mem poste ĝisatendis en la jaro 1927 tegmentigon en aspekto de ŝtona kapelo, kiu staras ĝis nun.

Kabano Vřesová studánka

Super Vřesová studánka en alteco 1313 m s. m. estis en la jaro 1892 konstruita kabano nomata Vřesová studánka (tiam Hedelbrünnel). Ankoraŭ en la 1960-aj jaroj ĝi estis en trafiko, inkluzive de ebleco de la turista loĝigo kaj manĝado. En la jaro 1981 ĝi estis pro teknikaj problemoj fermita kaj en la jaro 1988 sen rekompenco deŝirita.

Plano por renovigi la preĝejeton kaj la pilgriman lokon

En la jaro 2016 la parcelo kaj la bazoj de la preĝejeto estis redonita al katolika eklezio kaj fare de ĉefepiskopejo de Olomouc estis decidite renovigi la preĝejeton de Mater Dolorosa. Sabate la 9-an de septembro 2017 ĉi tie okazis solena meso kun sanktigo de granita ŝtono de altara menzo kiel bazo por nova konstruaĵo. La meson celebris pastro Milan Palkovič, paroĥestro el proksima Loučná nad Desnou kaj pastro František Eliáš el la episkopejo de Olomouc.

Terglito en la jaro 1921

La deklivo sub Vřesová studánka ne estis stabila kaj rilate al krudaj montaraj veterkondiĉoj ĝi jam estis en la pasinteco trafita per forta erozio. Plej grandan katastrofon la loko suferis post abrupta pluvego vespere la 1-an de junio 1921. Tiutage dum nuraj 30 minutoj glitis onidire ĝis 60 000 m³ da grundo eĉ kun arbaro en valon de rivero Hučivá Desná. La terglito trafis areon kun longeco ĉirkaŭ 800 m kaj larĝeco ĝis 180 m! Tiutage estis en Hrubý Jeseník inter montopintoj de Keprník kaj Červenohorské sedlo registrita plej intensa pluvego dum tempo de meteorologiaj observoj. Sur Červenohorské sedlo pluvis dum 2 horoj ĉirkaŭ 180 mm da precipitaĵoj. Sur montopintoj tiel devis nature pluvi ankoraŭ pli multe. La teraĵo, ŝtonoj, arboj kaj plua materio el la terglito poste baris plene la valon de rivero Hučivá Desná kaj kreis ampleksan baraĵon. Sekva traŝiro de la nestabila nova digo faris katastrofajn damaĝojn en la tuta valo ĉirkaŭ de rivero Desná. Dum tiu ĉi katastrofo pereis kvar homoj.^[2]

Turismaj vojoj

Laŭlonge laŭ la kapeleto kondukas ruĝa kaj verda turismaj vojoj el Červenohorské sedlo.

Referencoj

↑ ŠULEŘ, Oldřich. (1985) Modrá štola a jiné pověsti z hor na severu, p. 21–22.
↑ http://www.muzeum-sumperk.cz/index.php?item=cinnost/publikacni-cinnost/vlastivedny-sbornik-severni-morava/obsah/&larticle=83

Literaturo

Kolektiv. (2009) Jeseníky-Šumpersko a Králický Sněžník. Průvodce po Čechách, Moravě a Slezsku, p. 33–34.

Eksteraj ligiloj

[1] ŠULEŘ, Oldřich. (1985) Modrá štola a jiné pověsti z hor na severu, p. 21–22.

[2] ttp://www.muzeum-sumperk.cz/index.php?item=cinnost/publikacni-cinnost/vlastivedny-sbornik-severni-morava/obsah/&larticle=83

[1]

[2]