Dodekano

Vidu ankaŭ: Oktano, Nonano, Heptano, Dekano (kemio), Undekano, kaj Tridekano

Dodekano
Kemia formulo	C12H26
Bastona kemia strukturo de la Dodekano
Tridimensia kemia strukturo de la Dodekano
Dodekano ĉeestas en la specimenoj de Crotalaria ochroleuca.
Alternativa(j) nomo(j)
Duheksilo
CAS-numero-kodo	112-40-3
ChemSpider kodo	7890
PubChem-kodo	8182
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora likvaĵo
Molmaso	170,33844 g mol−1
Denseco	0,753 g/cm−3
Fandpunkto	9,6 °C
Bolpunkto	216,1°C
Refrakta indico	$n_{761}^{20}$ 1,4225
Ekflama temperaturo	71,1 °C
Solvebleco	Akvo:<1 x 10-3 g/L Solvebla en acetono, alkoholo, etero, karbona tetraklorido kaj kloroformo.
Mortiga dozo (LD50)	>2000 mg/kg (buŝe)
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H304, H319
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P264+265, P280, P301+316, P305+351+338, P331, P337+317, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Dodekano aŭ dodekano estas organika kombinaĵo rezultanta per reduktado de la dodekeno. Ĝi estas senkolora likvaĵo, nesolvebla en akvo, sed solvebla en nepolaraj organikaj solvantoj. Ĝi prezentas x-ilan grupon ligitan al x-ila grupo. Dodekano estas alkana hidrokarbonido kaj posedas 12 karbonatomojn kaj 26 hidrogenatomojn. Dodekano uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj industriaĵoj.

En la naturo, proksimume 2% de n-dodekano okazas en la folioj kaj semoj de Crotalaria ochroleuca. Krome, dodekano troviĝas ankaŭ en Rheum palmatum, Cymbopogon parkeri, Pimenta dioica, glicirizo (Glycyrrhiza glabra), Carica papaya, hinda cimbalario (Centella asiatica), herbo de Sankta Benedikto (Cnicus benedictus), nigra juglando (Juglans nigra) kaj Bajkalo-Helmkraut (Scutellaria baicalensis). Dodekano estas komponaĵo de la dizeloleo.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado de la dodekano per reduktado de dodekeno:

${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$

Sintezo 2

• Preparado de la dodekano per traktado de dodekila klorido kaj natria hidrido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 3

• Preparado de la dodekano per reduktado de la dodekanolo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{-\,H_{2}O}]{LiAlH4}}\,}}$

Sintezo 4

• Preparado de la dodekano per traktado de dodekanamido kaj klorida acido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ + +

Sintezo 5

• Preparado de la dodekano per traktado de undekano kaj duazometano:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 6

• Preparado de la dodekano per traktado de dekano kaj duazoetano:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Vidu ankaŭ

• Alkanoj