Franciuma klorido

Franciuma muriato
Kemia formulo	FrCl
Plata kemia strukturo de la Franciuma klorido
Tridimensia kemia strukturo de la Franciuma klorido
Kristala strukturo de la franciuma klorido.
Alternativa(j) nomo(j)
Klorido de franciumo Franciuma muriato
CAS-numero-kodo	13818-70-7
PubChem-kodo	21290442
Fizikaj proprecoj
Aspekto	blanka solidaĵo
Molmaso	258,45g mol−1
Denseco	3,98 g/cm−3
Fandpunkto	590°C
Bolpunkto	1275°C
Refrakta indico	$n_{761}^{20}$ 1,7120
Ekflama temperaturo	Ne brulema
Solvebleco	Akvo:Solvebla
Mortiga dozo (LD50)	>25 mg/kg (buŝe)
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H300, H330, H373, H411
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P260, P264, P270, P271, P273, P284, P301+316, P304+340, P316, P319, P320, P321, P330, P391, P403+233, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Franciuma klorido aŭ klorido de franciumo estas neorganika kombinaĵo apartenanta al la familio de la kloridoj, rezultanta el interagado de la franciuma hidroksido kaj klorida acido. Franciuma klorido estas solvebla en akvo kaj en aliaj polaraj neorganikaj solvantoj. Franciuma klorido prezentas unu kloran jonon ligitan al franciumatomo. Ĝi konsistas je 1 franciumatomo, 1 kloratomo kaj uzatas en kemiaj sintezoj.

Kvankam ĉi tiu kunmetaĵo havas sencon teorie, Franciumo fizike ne povas ekzisti. Antaŭ ĉio, franciumo estas ekstreme volatila, ajna kontakto kun akvo igas ĝin eksplodi.

Tamen, verŝajne, peco da franciumo eĉ ne povos atingi akvon antaŭ ol ĝi disiĝos en malsamajn elementojn! Ĝia duona vivtempo estas proksimume 20 minutojn kaj tio estas por ĝia plej stabila izotopo! Tio signifas, ke eĉ se kunmetaĵo formiĝus, ĝi estus ege mallongdaŭra kaj verŝajne nur ekzistus en laboratorio kaj por tre mallonga tempodaŭro.

Historio de franciumo

La metalo estis malkovrita en 1939 de la franca kemiistino Marguerite Perey, oficisto de la Pariza Instituto de Radiumo. Evidente pro patriotismo, ŝi nomis la elementon honore al sia naskiĝlando. Ŝi malkovris ĝin studante la artefarite akiritan elementon de Aktinio (ŝi rimarkis nekarakterizan radioaktivan lumineskon).

Por esti justaj, oni devas rimarki, ke aliaj esploristoj eble ankaŭ laboris pri la kreado de ĉi tiu elemento kun ŝi samtempe, sed la gajninto ĉiam pravas, kiel oni diras. Ĉi tiu estas unu el la plej maloftaj metaloj (kaj kemiaj elementoj ĝenerale) trovitaj en la naturo.

Franciumo, la plej peza konata membro de la alkalo-metala serio, okazas kiel rezulto de alfa-disrompiĝo de aktinio. Tridek ses izotopoj kaj izomeroj de franciumo estas rekonitaj. La plej longdaŭra 223Fr(Ac, K), filino de 227Ac, havas duonan vivtempon je 21,8 min.

Ĉi tio estas la nura izotopo de franciumo okazanta en naturo. Ĉar ĉiuj konataj izotopoj de franciumo estas tre malstabilaj, scio pri la kemiaj trajtoj de tiu elemento venas el radiokemiaj teknikoj.

Nenia pesebla kvanto de la elemento estis preparita aŭ izolita. La kemiaj proprecoj de franciumo plej proksime similas cezion.

Reakcioj

Reakcio 1

• Preparado de franciuma klorido per traktado de franciuma hidroksido kun klorida acido

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Reakcio 2

• Preparado de franciuma klorido per traktado de klorida acido kun franciuma karbonato:

+2 ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$2 + +

Reakcio 3

• Preparado de franciuma klorido per traktado de baria klorido kun franciuma sulfato:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$2 +

Reakcio 4

• Preparado de franciuma klorido per traktado de kloro kun litio:

2 + ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$2

Vidu ankaŭ

• Kloridoj