Georges Brassens
|
Por samtitola artikolo vidu la paĝon Georges Brassens (Tramtransporto en Parizo). |
| Georges Brassens | |
|---|---|
_by_Erling_Mandelmann_-_2.jpg) franca kantisto | |
| Persona informo | |
| Naskonomo | Georges Charles Brassens |
| Naskiĝo | 22-an de oktobro 1921 en Sète Francio |
| Morto | 29-an de oktobro 1981 en Saint-Gély-du-Fesc, Francio |
| Mortokialo | Kancero 
|
| Tombo | Sete (Le Py) Cemetery (en) 
|
| Lingvoj | franca |
| Ŝtataneco | Francio
|
Subskribo 
| |
Memorigilo 
| |
| Okupo | |
| Okupo | kantaŭtoro kantisto komponisto chansonnier (en) verkisto banĝisto gitaristo poeto aktoro
|
Georges BRASSENS ([ʒɔʁʒ bʁasɛ̃s]; Esperantigite Georgo Brasenso) naskiĝis la 22-an de oktobro 1921, en la franca urbo Seto (tiam Cette). Li mortis la 29-an de oktobro 1981 en Saint-Gély-du-Fesc (16 kilometrojn norde de Montpellier / Monpeljero +/- Saĵelidufe Mopelje]. Li verkis, komponis kaj interpretis kanzonojn.
Vivo
[redakti | redakti fonton]Filo de homoj kun simpla vivo, li travivas trankvilajn tagojn en la suda Francio; li estis averaĝa lernanto kiun tutcerte interesis poezio: unu el liaj instruistoj, Alphonse BONNAFÉ [alfons bonafe] estos la unua malkovri en li tiun talenton por la poezio kaj por ĝin favori. Poste, la 19-jaraĝa Georges BRASSENS “supreniras” al Parizo, en 1940. Dum 1942, li trovas rifuĝejon ĉe Jeanne LE BONNIEC [ĵan’ le bonjek], bretondevena virino kiu estis tridek jarojn pli maljuna ol li kaj kiun li kromnomos “La Jeanne”. Dum pli ol dudek jaroj, li restos ŝia gasto. Pli poste, li dediĉos al ŝi kanzonojn, kiel “La Cane de Jeanne” [La anasino de Johanino] kaj precipe “Jeanne”. Li ne preterlasis respektsaluti ankaŭ ŝian edzon Marcel [marsel] (“Chanson pour l'Auvergnat” [Kanzono por la Aŭverniano]. La saman jaron, li eldonas sian unuan poemaron, sen iu ajn sukceso.
En marto 1943, li estis sendita Germanien, kadre de la S.T.O. (Service du travail obligatoire = Servo de deviga laboro). Tiam, li renkontas Pierre ONTENIENTE [pjer onteniente], alie nomitan Gibraltar, sian estontan sekretarion kaj kunulon. Ankaŭ tiam li aperas por la unuaj fojoj antaŭ publiko kaj komponas siajn unuajn kanzonojn.
Dum forpermeso Parizen, li dizertas kaj sin kaŝas ĝis la fino de la milito ĉe “la Jeanne”. Tie li loĝas en malgranda apartamento ĝis 1966. En 1946 Brassens aliĝas al la Federacio Anarkiista kaj skribas artikolojn en la gazeto Le Libertaire (nuntempe Le Monde Libertaire) sub multaj pseŭdonimoj (Géo Cédille, Gilles Collin ktp.). Tiam li kantas siajn unuajn kanzonojn dum anarkiistaj galaoj. Li provas estigi anarkistan gazeton en la 15-a distrikto de Parizo, sed vane.
Citaĵoj
[redakti | redakti fonton]Anekdotoj
[redakti | redakti fonton]Kvankam li vivis apud la urboj de Paimpol kaj Sète, li malŝategis manĝi fiŝojn.
Diskoj
[redakti | redakti fonton]Liaj propraj verkoj
[redakti | redakti fonton]Aliaj diskoj
[redakti | redakti fonton]La tekstoj de aliaj aŭtoroj
[redakti | redakti fonton]Premioj
[redakti | redakti fonton]Nuntempe
[redakti | redakti fonton]En Esperanto
[redakti | redakti fonton]Jam en la tempo de la Ŝvarca Esperanto-kabaredo de la Tri koboldoj, do en la komenco de kvindekaj jaroj (kiam Brasenso mem nur komencis esti sukcesa kanzonisto), Roĝero Bernardo tradukis almenaŭ du el la plej famaj Brasensaĵoj: “La Kaptad’ de Papili’” (fr: La Chasse aux Papillons) kaj “Kanto por la Kampul’” (fr: Chanson pour l’Auvergnat), kiuj aperis en la kompillibro Francaj kanzonoj malnovaj kaj modernaj'[1].
Ĵak’ Ivart’, kiu persone konis Brasenson kiu donis al li la emon iĝi kantisto, interpretis kanzonojn liajn en Esperanto, sur la diskoj Jacques Yvart kantas Georges Brassens, aperinta en 1998. La tekstojn tradukis Klaŭdo Piron', kun Georgo Lagranĝo, Marcelo Redulez’. En 2011 li aperigis plian diskon “Brassens plu”, en kiu aperas pliaj kanzonoj, kaj ankaŭ iuj, kiuj aŭdeblas sur lia antaŭa Eo-disko Invito al Vojaĝo (aperinta en 2008).
Kanzonoj esperantigitaj
[redakti | redakti fonton]| Titolo en Esperanto | Originala titolo (franclingve) | Tradukis | Registris |
|---|---|---|---|
| La anasa forpaso | La cane de Jeanne | Ludmila Novikova helpe de Svetlana Smetanina | |
| Apud mia arbo | Auprès de mon arbre | Bernardo Legeay | |
| La aŭverno | Chanson pour l'Auvergnat | Roland Platteau | |
| La balado de homoj fieraj pri sia deven' | La ballade des gens qui sont nés quelque part | Markovo-Vito | |
| Balado de ienaskita ular' | La ballade des gens qui sont nés quelque part | Bernardo Legeay | |
| Ĉe mia arbo | Auprès de mon arbre | Marcelo Ternant' | |
| La ĉevaleto | Le petit cheval | Roel Haveman | Ĵak' Ivart' |
| Donjuan' | Don Juan | Marcelo Redulez' | |
| En akvo de la klara fonto | Dans l'eau de la claire fontaine | Marcelo Redulez' helpe de Marcelo Ternant' | Ĵak' Ivart' |
| La geamantoj sur la verda benk' | Les amoureux des bancs publics | Klaŭdo Piron', Georgo Lagranĝo kaj Marcelo Redulez' | Ĵak' Ivart' |
| La gorilo | Le gorille | Marcelo Ternant' | |
| Granda kverk' | Le grand chêne | Bernardo Legeay | |
| Herbaĉo | La mauvaise herbe | Marcelo Ternant' | |
| Johano la neavertinto | Jehan l'advenu | Marcelo Redulez' | Ĵak' Ivart' |
| Kanto por la kampul' | Chanson pour l'Auvergnat | Roger Bernard | Olivier Tzaut, Ĵak' Ivart' |
| La kaptad' de papili' | La chasse aux papillons | Roger Bernard | Ĵak' Ivart' |
| La lama reĝo | Le roi boiteux | Roel Haveman | |
| La lamanta reĝo | Le roi boiteux | Bernardo Legeay kaj Marcelo Redulez' | Ĵak' Ivart' |
| La longa vico | La file indienne | Marcelo Redulez' | Ĵak' Ivart' |
| La malbona renomo | La mauvaise réputation | Marcelo Ternant' | |
| La marista am' | La marine | Roel Haveman | Ĵak' Ivart' |
| Marinetta | Marinette | Ludmila Novikova helpe de Andreo Andrio | |
| Milito | La guerre | Rikardo Cash | Ĵak' Ivart' |
| La misfamo | La mauvaise réputation | Markovo-Vito | |
| Mortadi pro ide' | Mourir pour des idées | Georgo Lagranĝo | Ĵak' Ivart' |
| Ne kredu pri feliĉa am' | Il n'y a pas d'amour heureux | Michel Duc Goninaz | |
| Oĉjo Leon' | Le vieux Léon | Michel Duc Goninaz kaj Marcelo Redulez' | Ĵak' Ivart' |
| La pluvombrelo | Le parapluie | Bernardo Legeay kun la helpo de Marcelo Redulez' k Georgo Lagranĝo | Ĵak' Ivart' |
| La pluvombrelo | Le parapluie | Roland Platteau | |
| Povra Marten' | Pauvre Martin | Marcelo Redulez' | Ĵak' Ivart' |
| La preĝo | La Prière (teksto de Francis' Ĵam') | Jo-Petro Danvy | |
| La princino kaj la notovorulo | La princesse et le croquenotes | Johano-Luko Berĵon' | |
| Se almenaŭ beletus ŝi | Si seulement elle était jolie | Bernardo Legeay | |
| La ŝtormo | L'orage | Bernardo Legeay | |
| Tuj la kompanar' | Les copains d'abord | Bernardo Legeay kaj Marcelo Redulez' | Ĵak' Ivart' |
| La vento | Le vent | Roland Platteau | |
| La vin' | Le vin | Luc Gouverneur – Marcelo Redulez' |
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Francaj kanzonoj malnovaj kaj modernaj, tradukis G. Waringhien kaj R. Bernard, Iltis-eldonejo, 1991
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- projetbrassens.eclipse.co.uk (angle) Arkivigite je 2005-10-26 per la retarkivo Wayback Machine
- beausoleil.free.fr: retejo kun multaj fotoj kaj preskaŭ ĉiuj tekstoj kaj akordoj por gitaro (france)
- brassens.sud.fr: retejo kun i.a. fotoj, biografio, muziko kaj tekstoj (france) Arkivigite je 2005-10-13 per la retarkivo Wayback Machine
- aupresdesonarbre.com: nombro da intervjuoj kun la kantisto kaj multe da aliaj informoj (france)
- Jacques Yvart kantas kanzonojn de Georges Brassens en Esperanto Arkivigite je 2007-11-08 per la retarkivo Wayback Machine
Povra Marteno estas en la wikibooks Arkivigite je 2005-12-15 per la retarkivo Wayback Machine
- alia esperantigo de La Aŭverno kaj La pluvombrelo
- La vento[rompita ligilo]
- La Balado de homoj fieraj pro sia deveno Arkivigite je 2017-02-02 per la retarkivo Wayback Machine sur la retejo de SAT
- La lamanta reĝo (Le roi boiteux) ĉe YouTube
- Tuj la kompanar' (Les copains d'abord) ĉe YouTube