Saltu al enhavo

Jakob Bernoulli

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Jakob Bernoulli
Persona informo
Jakob Bernoulli
Naskiĝo 5-an de januaro 1655 (1655-01-05)
en Bazelo
Morto 16-an de aŭgusto 1705 (1705-08-16) (50-jaraĝa)
en Bazelo
Tombo Katedralo de Bazelo 47° 33′ 23″ Nordo 7° 35′ 33″ Oriento / 47.5564 °N, 7.5925 °O / 47.5564; 7.5925 (mapo) Redakti la valoron en Wikidata vd
Religio born again vd
Lingvoj latinafrancahebreaanglagermanasvisgermana vd
Loĝloko Svislando vd
Ŝtataneco Svislando Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Universitato de Bazelo - filozofio (–1671)
Universitato de Bazelo - teologio (–1676) Redakti la valoron en Wikidata vd
Familio
Dinastio Familio Bernoulli vd
Patro Nicholas Bernoulli (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Patrino Margaretha Bernoulli (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Gefratoj Johann Bernoulli, Nicolaus Bernoulli (en) Traduki kaj Hieronymus Bernoulli (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Edz(in)o Judith Stupanus (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo matematikisto
kuracisto
fizikisto
universitata instruisto Redakti la valoron en Wikidata vd
Laborkampo Probabloteorio, nombroteorio, matematiko, fiziko kaj analitiko Redakti la valoron en Wikidata vd
Aktiva en ĜenevoBazelo vd
Doktoreca konsilisto Nicolas Malebranche • Peter Werenfels vd
Verkado
Verkoj Ars Conjectandi ❦
nombroj de Bernoulli ❦
distribuo de Bernoulli ❦
lemniskato de Bernoulli ❦
Provo de Bernoulli ❦
Bernoulli process ❦
polinomoj de Bernoulli ❦
logaritma spiralo ❦
binomial distribution ❦
Bazela problemo ❦
neegalaĵo de Bernoulli ❦
Bernoulli theorem vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Jakob Bernoulli (france Jacques) naskiĝis la 27-an de decembro 1654 en Basel kaj mortis la 16-an de aŭgusto 1705. Li estis matematikisto, plej aĝa frato de Johann Bernoulli, kaj onklo de Daniel Bernoulli.

Li ekkonis fizikistojn Robert Boyle kaj Robert Hooke dum vojaĝo al Anglio en 1676, post kiam li elektis matematikon kiel fakon kaj iĝis profesoro en 1687.

Li korespondis kun Gottfried Leibniz, kaj do konis infiniteziman kalkulon, kaj kunlaboris kun sia frato Johann, kiu post lia morto transprenis lian profesorecon.

Lia ĉefa verko estas Ars Conjectandi.

Kratero Bernoulli, en Luno, estas tiel nomita en omaĝo al Jakobo kaj lia frato Johann.

Kuriozaĵoj

[redakti | redakti fonton]
Ars conjectandi, 1713 (Milano, Fondazione Mansutti).

Jakob Bernoulli foje estas nomata Jakob la 1-a Bernoulli, ĉar ankaŭ lia pranevo Jakob la 2-a Bernoulli (1759–1809) estis matematikisto, kiel multaj anoj de la familio.

La naskiĝdato 27-a de decembro estas laŭ la julia kalendaro, tiam valida en multaj landoj de Eŭropo. En Svislando jam de 1584 validis la gregoria kalendaro, do oficiale Bernoulli naskiĝis la 6-an de januaro 1655.

Ŝatata esplorobjekto de Bernoulli estis la logaritma spiralo. Laŭdire li testamentis, ke lian tombon ornamu ties bildo kun la latina frazo "eadem mutata resurgo" ("ŝanĝita mi resurektas identa"). La tombo tamen montras arĥimedan spiralon.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]