Klasika naŭatla lingvo

La Suna Ŝtono.

La ne plu parolata klasika naŭatla aŭ klasika navatla estis la lingvo de la aztekoj en la pratempa Meksiko. Tiu ĉi formo de la lingvo iom malsamas al la modernaj dialektoj de la naŭatla. La klasika lingvo troviĝas en kursoj en meksikaj universitatoj.

Skribsistemo kaj sonoj

La pratempa skribsistemo de la aztekoj estis logograma. La roma 25-litera alfabeto estas:

<a c ch cu e hu i l m n o p qu t tl tz x y z ā ē ī ō ll h>

Oni prezentas grafemojn en < > kaj fonemojn en / /. Oni uzas la Internacian Fonetikan Alfabeton por fonemoj. Notoj:

• <c> sonas kiel /s/ antaŭ /e/ aŭ /i/, sed kiel /k/ antaŭ /a/, /o/, aŭ /u/.
• <cu> /kʷ/ inversiĝas al <uc> ĉe la fino de silabo.
• <hu> /w/ inversiĝas al <uh> ĉe la fino de silabo.
• <qu> /k/ uziĝas anstataŭ <c> kiam tiu /k/ troviĝas antaŭ /e/ aŭ /i/.
• <tl> /tɬ/ estas por ne-aztekoj la plej malfacila sono. Oni formas la buŝon por kvazaŭsimultanaj /t/ kaj /l/ kaj blovas aeron ĉe unu flanko de la buŝo.
• <z> /s/ uziĝas anstataŭ <c> kiam tiu /s/ troviĝas antaŭ /a/, /o/, aŭ /u/.
• <ll> sonas duope /ll/.
• <h> uziĝas kiel glota halto /ʔ/.
• Bonaj vortaroj havas supersignojn <ā ē ī ō>, kiuj estas gravaj por ĝusta prononco.

Vokaloj

	Antaŭa	Malantaŭa
Fermata	<i, ī> i, iː	<o, ō> o, oː
Meza	<e, ē> e, eː
Malfermata	<a, ā> a, aː

Konsonantoj

	Labiala	Dentala		Palatala	Velara		Glota
		centra	flanka		simpla	labiala
Nazala	<m> m	<n> n
Plosiva	<p> p	<t> t			<c, qu> k	<cu, uc> kʷ	<h> ʔ
Frikativa		<c, z> s		<x> ʃ
Afrikata		<tz> ts	<tl> tɬ	<ch> tʃ
Aproksimanta			<l> l	<y> j		<hu, uh> w

Akcento

La akcento trafas la silabon antaŭ la lasta en multsilabaj vortoj.

Ekzemploj

Cuix ticnequi tiyāz?

/kʷiʃ tik'neki 'tiyaːs/

Eble vi-volas-ĝin vi-iros?

Ĉu vi volas iri?

Niquihtlani in mā xicchīhuacān.

/nikiʔ'tɬani in maː ʃiktʃiː'wakaːn/

Mi-petas-ĝin adjunktoro se-nur vi-povus-fari-ĝin.

Mi petas, ke vi faru ĝin.

Timocnīhuān.

/timok'niːwaːn/

Ni estas viaj amikoj.

Bildaro

• 
  Kodekso Florentina
• 
  Kodekso Florentina
• 
  Azteka homa oferado
• 
  Kodekso Aŭbina

Rekomendataj libroj

• Andrews, James Richard. Introduction to Classical Nahuatl (Revised Edition). Usono: University of Oklahoma Press, 2003. angle
• Karttunen, Frances. An Analytical Dictionary of Nahuatl. Usono: University of Oklahoma Press, 1992. angle hispane
• Launey, Michel. An introduction to classical Nahuatl. Translated and adapted by Mackay, Christopher. Usono: Cambridge University Press, 2011. angle

Rilataj temoj

• Majaoj
• Meksiko