La Metamorfozo
| Die Verwandlung | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| literatura verko | |||||
| Aŭtoroj | |||||
| Aŭtoro | Franz Kafka | ||||
| Lingvoj | |||||
| Lingvo | germana lingvo | ||||
| Eldonado | |||||
| Eldondato | oktobro 1915 | ||||
| Loko | Leipzig | ||||
| Ĝenro | epiko • absurdisma literaturo • body horror literature | ||||
| |||||
| La Metamorfozo | ||
|---|---|---|
 | ||
| Aŭtoro | Franz Kafka | |
| Eldonjaro | 1996 | |
| Urbo | Pizo | |
| Eldoninto | Edistudio | |
| Paĝoj | 73 | |
La Metamorfozo (germane Die Verwandlung) estas alegoria novelo verkita de Franz Kafka kaj eldonita en 1915. Ĝi sendube estas unu el liaj plej famaj verkoj (kune kun La Proceso).
La romano apartenas al la ĝenro de fantazia rakontado. Ĝi prezentas senracia fenomenon - viro, tute ordinara vendisto, Gregor Samsa laŭnome, spertas enkarniĝanta transformiĝo kaj fariĝas insekto, t.e. iun tagon post dormo il vekiĝas kaj rimarkas, ke li aliformiĝis en "monstran insekton". Ĉi tiu malprobableco estas prezentita en malvarma kaj neŭtrala tono kiel certeco. La evento interrompas banalan kaj ĉiutagan vivrutinon kaj surprizas la protagoniston kaj ĉiujn homojn ĉirkaŭ li. Krom la fantazia evento, ĉiuj aliaj eventoj respondas al la ĉiutaga kaj rutina realo de vivo de altmezklasa urba familio, kiu daŭrigas kun sia rutina vivmaniero. Multaj komentistoj interpretas ĝin kiel ege simbolan fabeleton, klare influitan de ekzistadismo.
La Metamorfozo estas interpretebla tre diversmaniere. La recenzlibro fare de Stanley Corngold (The Commentator's Despair) listigas pli ol 130 vidpunktojn pri tio.
Intriga resumo
[redakti | redakti fonton]La rakonto konsistas el tri ĉapitroj. Ĉiu epizodo havas la provon de Gregor, post iĝado insekto, forlasi la ĉambron en kiu li estas kaj finiĝas kun sia elpelo reen en ĝin.
- En la unua epizodo, Gregor forlasas la ĉambron kiam la komizo de la firmao kie li laboras alvenas por kontroli kial li alvenas malfrue al laboro, renkontas Gregor en sia formo kiel insekto kaj provas forkuri de hejme. Gregor provas ĉesigi sian fuĝon kaj la patro provas lin reen per bastono kaj gazeto kaj fortbatas la pordon.
- En la dua epizodo Gregor forlasas la ĉambron por vidi kion la kondiĉo de sia senkonscia patrino estas kiam lia fratino prizorgas ŝin en la apuda ĉambro. La patrino svenis pro la vido de Gregoro alkroĉita al bildo de virino pendanta en sia ĉambro en senespera provo malhelpi la patrinon kaj filinon malplenigi sian ĉambron de ĉiuj siaj ŝatataj mebloj. La deporto en ĉi tiu kazo estas pli perforta ol la antaŭa provo fari tiel: la patro forfuĝigas Gregoron en sian ĉambron ĵetante pomojn al li kaj vundante lin en maniero de kiu li ne resaniĝos, ĝis sia morto proksimume monaton poste.
- En la lasta provo en la tria epizodo, Gregor ŝteliras en la salonon por aŭdi sian fratinon muzikludi, sed vidante la reagojn de tri luantoj al kiuj liaj gepatroj luis unu el la ĉambroj, li revenas al sia ĉambro kun sia lasta forto, sed ĉi-foje la pordo estas ŝlosita al li, kaj Gregoro, kiu scias, ke li ne havas alian elekton ol malaperi, ŝveligas sian animon kaj liberigas sian familion de sia jugo.
La rakonto malfermiĝas kun la miro post vekiĝo de koŝmaraj sonĝoj:
 |
|
La terura transformiĝo neatendite krevas en la realon de la vivo de Gregoro, vojaĝagento, kiu estas kutima en sia laboro dum kvin jaroj ĉiutage, en la plej palpebla kaj klara maniero. La rakontanto emfazas: "Ne estis sonĝo." Gregor Samsa rivelas ke li fariĝis insekto.
Lingva noto
[redakti | redakti fonton]La titolon de ĉi tiu fama verko de Franz Kafka oni tradukis malsame en la tri diversaj ĝis nun publikigitaj esperantigoj:
- La Metamorfozo (Reinhard Haupenthal; Mauro Nervi) Ĉi tiu titolo similas la ĝisnunajn tradukojn al okcident-eŭropaj lingvoj, kvankam ŝajnas ke ankaŭ ĉi tie okazas ŝanĝoj.
- La Transformiĝo (Vilhelmo Lutermano) Pli fidela al la germanlingva originalo "Die Verwandlung".
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]
- Libroj de Franz Kafka
- Esperanto-libroj aperintaj en 1996
- Eldonaĵoj de Edistudio
- Verkoj el la esperantigita germanlingva literaturo
- Noveloj
- Metamorfozoj
- Fikciaj monstroj
- Fikciaj insektoj
- Verkoj de Franz Kafka
- Serio Oriento-Okcidento
- Antverpena Fikcio-libraro
- Katalogo de Esperantomuzeo kaj Kolekto por Planlingvoj
- Katalogo de Heredaĵbiblioteko Hendrik Conscience