Ludoviko la 1-a (Savojo)
Ludoviko la 1-a de Savojo (naskiĝis en Ĝenevo je la 21-a de februaro[mankas fonto] 1413 kaj mortis en Liono je la 29-a de januaro 1465) estis duko de Savojo, princo de Piemonto, grafo de Aosto, de Morianio kaj de Nico de 1440 ĝis 1465. Li nomiĝas en la franca lingvo Louis Ier de Savoie kaj en la itala Ludovico di Savoia.
Li estis la filo de 19-a grafo kaj 1-a la duko de Savojo Amadeo la 8-a (1383-1451) kaj de lia edzino Maria de Burgonjo (Marie de Bourgogne 1380-1428; ne konfuzu kun alia Maria de Burgonjo).
Idaro
[redakti | redakti fonton]Li edziniĝis je la 1-a de novembro 1433 en la tiama ĉefurbo de la Savojaj Ŝtatoj, Chambéry (ŝamberi), kun Anno de Luzinjano (Anne de Lusignan 1419-1462), kiu estis la filino de Januso de Luzinjano (Janus de Lusignan 1375-1432) , Reĝo de Kipro kaj de Jerusalemo, kaj de lia edzino Karlino de Burbono (Charlotte de Bourbon 1388-1422). Naskiĝis al ili :
- Amadeo la 9-a de Savojo (1435-1472), kromnomita la "Beatulo", kiu heredis de sia patro la Domestrecon de Savojo kun la titoloj de 2-a duko de Savojo, princo de Piemonto, grafo de Aosto kaj de Morianio (Maurienne).
- Maria (1436-1437).
- Ludoviko (1436-1482), grafo de Ĝenevo kaj reĝo de Kipro.
- Johano (1438-1491), grafo de Ĝenevo.
- Margareto (1439-1483), kiu edziniĝis kun Johano la 4-a Markizo de Montferato (Montferrat) en 1458 kaj poste en 1466 kun grafo de Sankta-Pol, Petro la 2-a de Luksemburgo (1435-1482).
- Petro (1440-1458), episkopo de Ĝenevo.
- Karlino (1441-1483), kiu edziniĝis en 1451 kun la franca reĝo Ludoviko la 11-a (1432-1483)
- Januso (1441-1491), grafo de Fosinjio (Faucigny) kaj guberniestro de Nico.
- Ajmono (1442-1443.
- Filipo la 2-a de Savojo (1443-1497), kromnomita "Sen Tero" kaj estonta Domestro de Savojo kun ĝiaj titoloj de duko de Savojo, princo de Piemonto, grafo de Aosto kaj de Morianio.
- Ĵakvo (1445)
- Anjeso (1445-1508), kiu edziniĝis en 1466 kun la grafo de Dunois kaj Longueville, Francisko de Orleano (1447-1491).
- Johano-Ludoviko (1447-1482).
- Maria (1448-1475), kiu edziniĝis en 1466 kun la grafo de Saint-Pol kaj Ligny, Ludoviko de Luksemburgo (1418-1475).
- Bonino (1449-1503), kiu edziniĝis en 1468 kun la duko de Milano Galeazzo Maria Sforza.
- Ĵakvo (1450-1486), grafo de Romont kaj senjoro de Vaŭdo (Vaud).
- Anno (1452).
- Francisko (1454-1460), ĉefepiskopo de Auch (oŝ) kaj episkopo de Ĝenevo.
- Johanino (mortis junaĝe).
Regado
[redakti | redakti fonton]Ekde 1434 li regis kiel princo de Piemonto ĉiujn ŝtatojn de sia patro, kiu post sia vidveco forlasis ĉiujn siajn dukajn oficojn por fariĝi religiulo. Amadeo la 8-a de Savojo estis elektita en 1439 kiel Papo, abdikis favore al sia filo kaj fariĝis la antipapo (kontraŭ-papo) Felikso la 5-a.
Ludoviko la 1-a tiam fariĝis Domestro de Savojo en 1440 kun la titoloj de duko de Savojo, princo de Piemonto, grafo de Aosto kaj de Moriano. Li suferis pro la komplotoj de la kipraj kunuloj de sia edzino kaj pro la ambicioj de siaj najbaroj francaj kaj milanaj. Li estis devigita rezigni la provincon de Valentinio (Valentinois) interŝanĝe kun tiu de Fosinjio (Fausigny) en 1446, kaj ne sukcesis ekkapti la duklandon de Milano post la morto de la lasta Viskonti-ano.
En 1453 lia edzino ricevis per donaco de Margareto de Charny, la tiel nun nomitan Mortotukon de Torino, kiu resti posedaĵo de la Savoja Dinastio, ĝis kiam ĝi estis donacita al la Papo en 1983.
Li mortis en Liono je la 29-a de januaro 1465 kaj sekve lia filo Amadeo la 9-a de Savojo heredis la Domestrecon de Savojo.
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Arkivejoj de Savojo en la franca lingvo
- Genealogio de la savoja dinastio Arkivigite je 2015-09-24 per la retarkivo Wayback Machine
Gepatroj | ||||
Amadeo 8-a | ||||
1401 geedziĝo kun | ||||
Maria de Burgonjo | ||||
Antaŭulo | Ludoviko 1-a | Posteulo | ||
---|---|---|---|---|
1-a duko de Savojo | 1413 - 1440 - 1465 | 3-a duko de Savojo | ||
Amadeo 8-a | 1433 geedziĝo kun | Amadeo 9-a | ||
1383 - 1391 - 1451 | Anno de Luzinjano | 1435 - 1465 - 1472 | ||
Gefiloj (19) | ||||
Amadeo 9-a Johano | ||||
Margareto Filipo 2-a | ||||
Karlino Ludoviko | ||||