Luteino

Luteino

Luteino estas antioksidiga substanco trovata en plantoj de la familio de la Tagetes lucida

Alternativa(j) nomo(j)

Ksantofilo

C₄₀H₅₆O₂

Fizikaj proprecoj

oranĝo-ruĝa solidaĵo

568,871 g·mol⁻¹

1,004g cm⁻³^[1]

183 °C^[2]

702,3 °C^[3]

n_{761}^{20}

1 583

Ekflama temperaturo

269,1 °C^[4]

Solvebleco

Akvo:Nesolvebla

Sekurecaj Indikoj

Riskoj

R26 R36

Sekureco

S36/37/39

Pridanĝeraj indikoj

Danĝero

Xi
Irita

GHS Damaĝo Piktogramo

GHS Signalvorto

Averto

GHS Deklaroj pri damaĝoj

H225, H319

GHS Deklaroj pri antaŭgardoj

P210, P280, P305+351+338, P337+313, P403+235

Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Luteino (3,3-dihidroksi-alfa-karotino) estas ksantofilo, derivaĵo de la alfa-karoteno kaj trovebla en la plantoj.

Ĝi kristaliĝas el metanolo en metalkoloraj, violkoloraj prismoj. Fandopunkto estas 193 C. Ĝi bone solviĝas en kloroformo, benzolo, karbon-disulfido, acetono; malbone solviĝas en etanolo, metanolo; ne solviĝas en petrol-etero.

La molekulo estas nesimetria, tial ĝi estas optike aktiva.

Troviĝejo

Ĉefe en la 2-a fotokemia sistemo, en la kloroplasto.

Funkcio

Ĝi protektas la klorofilon pri fotodestruktado per la ombra efiko kaj kiel oksigenliveranto. Ĝi transformiĝas en la mallumo al violaksantino (tra la ksantofila ciklo). Ĝi povas redukti la hidrogenon de la akvo per sia epoksidiĝo (transdonas elektronon tiel estiĝas hidrogenmolekulo, ksantofilo mem akceptas la oksigenon). Tiu ĉi procezo estas inversigebla, dum de-epoksidiĝo estiĝas molekula oksigeno.

Okula protekto

Luteino ĉeestas en la flava makulo, areo de la retino responsa por centra vizio. Ĉi tiu natura koncentriĝo povus helpi protekti la okulon de intensaj lumoj. Multaj studoj montris la direktan rilaton inter luteina konsumo kaj okulpigmentado^[5]. Pliigi pigmentiĝon de la flava makulo malpliigas la riskon de okulproblemoj kiel ekzemple « aĝ-rilata makula degenerado »^[6]^[7] reduktante la efikon de liberaj radikaluloj sur la retino6. Pozitivaj efikoj estis observitaj kun dozo de 6 mg/tage^[8].

Referencoj

↑ Chembk
↑ Chemical Book
↑ Chemsrc
↑ Chemnet
↑ J.L. Duncan et al. (2002). Macular pigment and lutein supplementation in choroideremia (angle), p. 371-81. Exp Eye Res. ^{[rompita ligilo]}
↑ NIH study provides clarity on supplements for protection against blinding eye disease (angle). US National Eye Institute, National Institutes of Health, Bethesda, MD (5 May 2013). Arkivita el la originalo je 15 August 2019. Alirita 10 August 2017 .
↑ The AREDS Formulation and Age-Related Macular Degeneration (angle). US National Eye Institute, National Institutes of Health, Bethesda, MD (November 2011). Alirita 10 August 2017 . ^{[rompita ligilo]}
↑ J.M. Seddon et al. (1994). Dietary carotenoids, vitamins A, C, and E, and advanced age-related macular degeneration. Eye Disease Case-Control Study Group (angle), p. 1413-20. Journal of the American Medical Association.

Vidu ankaŭ

karotenoidoj

Alfa-karoteno
Beta-karoteno
Gama-karoteno

Eksteraj ligiloj

Kategorio Luteino en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

http://www.springerlink.com/(meij5155vzoozrffpgpk5wbd^{[rompita ligilo]}
http://www.ingentaconnect.com/content/cabi/bjn/2003/00000090/00000003/art00002 Arkivigite je 2005-03-14 per la retarkivo Wayback Machine
http://www.bccresearch.com

[1] Chembk

[2] Chemical Book

[3] Chemsrc

[4] Chemnet

[5] J.L. Duncan et al. (2002). Macular pigment and lutein supplementation in choroideremia (angle), p. 371-81. Exp Eye Res. ^{[rompita ligilo]}

[AREDS2-6] NIH study provides clarity on supplements for protection against blinding eye disease (angle). US National Eye Institute, National Institutes of Health, Bethesda, MD (5 May 2013). Arkivita el la originalo je 15 August 2019. Alirita 10 August 2017 .

[formula-7] The AREDS Formulation and Age-Related Macular Degeneration (angle). US National Eye Institute, National Institutes of Health, Bethesda, MD (November 2011). Alirita 10 August 2017 . ^{[rompita ligilo]}

[8] J.M. Seddon et al. (1994). Dietary carotenoids, vitamins A, C, and E, and advanced age-related macular degeneration. Eye Disease Case-Control Study Group (angle), p. 1413-20. Journal of the American Medical Association.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]