Metropola regiono Milano
|
Tiu ĉi artikolo temas pri la metropola regiono de Milano, malstrikte difinita ekonomia koncepto. En 2015 oni renomis la ŝtatan provincon Milano, unu el la administraj unuoj de la regiono Lombardio, "metropola urbo Milano" kaj donis al la administra unuo pli da kompetentecoj ol antaŭe. Nun la du terminoj tre similas. |
| Metropola regiono Milano | ||||
|---|---|---|---|---|
| Regiono | ||||
| metropola regiono, Larĝa urba zono [+] | ||||
| Lando | Italio | |||
| - koordinatoj | 45° 28′ 1″ N, 9° 11′ 24″ O (mapo)45.4669444444449.19Koordinatoj: 45° 28′ 1″ N, 9° 11′ 24″ O (mapo) | |||
| Loĝantaro | 4 934 205 [+] (2022) | |||
|
||||
|
||||
|
||||
 |
||||
| Metropola regiono Milano | ||||
La metropola regiono aŭ urba areo (depende de la konsidero) Milano estas la metropola regiono, kiu ĉirkaŭas la urbon Milano. Laŭ loĝantaro la unua metropola regiono de Italio kun 4 861 502 loĝantoj, el kiuj 27 % korespondas al la urbo Milano (1 308 735), distribuataj sur teritorio de 2 944,53 km². Ĝi havas loĝdenson de 1 651 loĝ/km² - unu de la plej altaj de Eŭropo.
La proksimeco kun la metropola regiono de Torino (nur ĉirkaŭ 150 km inter la du regionaj ĉefurboj, unuigitaj de aŭtoŝoseo pliampleksiginta kaj de ĵus inaŭgurita grandrapida trajno dediĉita al la rekta unuigo de la du urboj) levis lastatempe ĉe politikistoj, ekonomikistoj, kulturaj agentoj kaj sociaj la deziron kaj volon labori por integrigo de la du metropolaj regionoj por ĝui eventualajn sinergiojn por reciproka avantaĝaro. Eĉ en komuna ĉiutaga lingvaĵo oni parolas pri MI-TO por indiki unikan metropolan areon, kvankam ankoraŭ temas pri planoj.
La metropola regiono havas valoron nur statistikan. Ne estas, kaj ĝis nun ne estas planata, iu ajn administra unuo kiu enhavus la tutan metropolan arearon.
Geografia situo
[redakti | redakti fonton]La metropola regiono milana situas en norda Italio, okupanta la teritorion de parto de la okcidenta Lombardio. La teritorio etendiĝas de la alpa bordo kun Svisio al la rivero Pado, kaj estas komponita ĉefe de la areoj antaŭalpa kaj ĉedekliva. Ĝi estas trapasata de nombraj riveroj (Adda, Tiĉino, Pado, Lambro, Seveso, Olona, krom la kanaloj) kaj tuŝas la bordojn de tri lagoj: Majoro, de Como kaj de Lugano. Ene estas elstara nombro de naturaj parkoj (Parco Agricolo Sud Milano, Parco dell'Adda, Parco del Ticino, Parco delle Groane, Parco della Pinetina) kaj de protektataj areoj.
La metropola regiono milana estas en strategia loko ĉe la interno de la Eŭropa Unio: la suda bordo de la urbigita zono nomita Blue Banana (kiu venas el Londono kaj atingas mem ĝis Milano). Krome, oni identigis ĝin ankaŭ angulon de la eŭropa "sunzono", la tiel nomata Sunbelt, kiu iras el Milano al Valencio en Hispanio krom esti la suda angulo de la Industria Pentagono (dum la aliaj anguloj estus Parizo, Londono, Hamburgo kaj Munkeno) kaj ĝi estas lokata pli malpli meze de la Koridoro 5.
Enhavo
[redakti | redakti fonton]La metropola regiono enhavas la tutan provincon de Milano, la tutan provincon de Monza kaj Brianza, 49 komunumojn de la provinco de Varese kaj 10 komunumoj de la provinco de Como, kio sumiĝas je 248 komunumoj (inter kiuj elstaras la urboj de Monza, Busto Arsizio kaj Sesto San Giovanni).
| Provinco | Komunumoj | Surfaco (laŭ km²) |
Populacio(1) |
|---|---|---|---|
| Lombardio | |||
| Provinco de Milano | Komunumoj de la provinco de Milano | 1.620 | 3.116.576 |
| Provinco de Monza kaj Brianza(2) | Komunumoj de la provinco de Monza kaj Brianza | 376,80 | 796.243 |
| Provinco de Varese | Saronno | 10,9 | 38.221 |
| Caronno Pertusella | 8,0 | 14.759 | |
| Gerenzano | 9,8 | 10.013 | |
| Origgio | 8,1 | 7.084 | |
| Uboldo | 10,6 | 10.093 | |
| Marnate | 4,8 | 6.676 | |
| Castellanza | 6,0 | 14.475 | |
| Busto Arsizio | 30,0 | 80.876 | |
| Lonate Pozzolo | 29,0 | 11.986 | |
| Ferno | 8,5 | 6.805 | |
| Cardano al Campo | 9,0 | 13.830 | |
| Samarate | 15,0 | 16.259 | |
| Gallarate | 20,0 | 50.279 | |
| Casorate Sempione | 6,9 | 5.623 | |
| Somma Lombardo | 30,0 | 17.088 | |
| Arsago Seprio | 10,0 | 4.766 | |
| Cassano Magnago | 12,0 | 21.297 | |
| Cairate | 11,3 | 7.774 | |
| Fagnano Olona | 8,6 | 11.544 | |
| Solbiate Olona | 4,9 | 5.561 | |
| Olgiate Olona | 7,0 | 11.885 | |
| Gorla Minore | 7,9 | 8.226 | |
| Gorla Maggiore | 5,3 | 5.071 | |
| Tradate | 21 | 17.328 | |
| Cislago | 10 | 9.732 | |
| Vergiate | 21,61 | 8.833 | |
| Carnago | 6 | 6.154 | |
| Albizzate | 3 | 5.034 | |
| Besnate | 7,68 | 5.256 | |
| Cavaria con Premezzo | 3,23 | 5.342 | |
| Jerago con Orago | 4 | 5.035 | |
| Oggiona con Santo Stefano | 2 | 4.375 | |
| Angera | 17 | 5.679 | |
| Lonate Ceppino | 4 | 4.788 | |
| Solbiate Arno | 3,01 | 4.257 | |
| Golasecca | 7 | 2.551 | |
| Castelseprio | 3 | 1.284 | |
| Gornate-Olona | 4 | 2.135 | |
| Castiglione Olona | 7 | 7.890 | |
| Vizzola Ticino | 7 | 501 | |
| Sesto Calende | 23,89 | 10.629 | |
| Taino | 7 | 3.626 | |
| Cadrezzate | 5 | 1.702 | |
| Osmate | 3 | 683 | |
| Mercallo | 5 | 1.806 | |
| Mornago | 12 | 4.739 | |
| Sumirago | 11 | 6.147 | |
| Marnate | 4,8 | 6.676 | |
| Comabbio | 4 | 1.146 | |
| Provinco de Como | Turate | 10,1 | 8.759 |
| Rovello Porro | 5,8 | 5.860 | |
| Cabiate | 3,2 | 7.213 | |
| Mariano Comense | 13,7 | 23.133 | |
| Carugo | 4,1 | 6.144 | |
| Arosio | 2,7 | 4.767 | |
| Rovellasca | 3,3 | 7.251 | |
| Mozzate | 10 | 7.879 | |
| Locate Varesino | 5 | 4.180 | |
| Carbonate | 5,17 | 2.808 | |
| Albavilla | 10,55 | 6.083 | |
| Albese con Cassano | 8 | 4.001 | |
| Alserio | 1 | 1.151 | |
| Alzate Brianza | 7 | 5.040 | |
| Anzano del Parco | 3 | 1.676 | |
| Brenna | 4,9 | 1.920 | |
| Cabiate | 3,2 | 7.213 | |
| Cantù | 23,18 | 37.948 | |
| Canzo | 11,8 | 5.094 | |
| Carimate | 5 | 4.167 | |
| Carugo | 4,12 | 6.144 | |
| Caslino d'Erba | 7 | 1.711 | |
| Castelmarte | 1 | 1.312 | |
| Cermenate | 8,1 | 8.919 | |
| Cucciago | 4 | 3.373 | |
| Erba | 18,13 | 16.974 | |
| Eupilio | 6 | 2.739 | |
| Figino Serenza | 4 | 5.070 | |
| Fino Mornasco | 7,26 | 9.251 | |
| Inverigo | 9 | 8.741 | |
| Lambrugo | 1,92 | 2.273 | |
| Longone al Segrino | 1,53 | 1.709 | |
| Lurago d'Erba | 5 | 5.089 | |
| Merone | 3 | 4.119 | |
| Monguzzo | 3 | 2.138 | |
| Montorfano | 3,53 | 2.713 | |
| Novedrate | 2 | 2.934 | |
| Orsenigo | 4,5 | 2.730 | |
| Ponte Lambro | 3 | 4.365 | |
| Proserpio | 2 | 922 | |
| Pusiano | 3 | 1.301 | |
| Tavernerio | 11 | 5.711 | |
| Vertemate con Minoprio | 5,77 | 3.922 | |
| Provinco de Lecco | Airuno | 4 | 2.931 |
| Annone di Brianza | 5 | 2.199 | |
| Barzago | 3,59 | 2.571 | |
| Barzanò | 3,58 | 5.080 | |
| Bosisio Parini | 6,6 | 3.374 | |
| Brivio | 7,92 | 4.708 | |
| Bulciago | 3 | 2.933 | |
| Calco | 4,62 | 4.760 | |
| Casatenovo | 12,7 | 12.380 | |
| Cassago Brianza | 3 | 4.350 | |
| Castello di Brianza | 3,63 | 2.384 | |
| Cernusco Lombardone | 3 | 3.859 | |
| Cesana Brianza | 3,42 | 2.288 | |
| Civate | 9,06 | 3.977 | |
| Colle Brianza | 8 | 1.693 | |
| Costa Masnaga | 5 | 4.679 | |
| Cremella | 1,75 | 1.744 | |
| Dolzago | 2 | 2.181 | |
| Ello | 2,41 | 1.247 | |
| Garbagnate Monastero | 3 | 2.387 | |
| Imbersago | 3 | 2.373 | |
| Lomagna | 3 | 4.532 | |
| Merate | 11 | 14.741 | |
| Missaglia | 11 | 8.282 | |
| Molteno | 3 | 3.436 | |
| Montevecchia | 5 | 2.435 | |
| Monticello Brianza | 4 | 4.246 | |
| Nibionno | 3,6 | 3.603 | |
| Oggiono | 7,90 | 8.527 | |
| Olgiate Molgora | 7,25 | 6.050 | |
| Olginate | 7 | 7.079 | |
| Osnago | 4,42 | 4.739 | |
| Paderno d'Adda | 3 | 3.831 | |
| Perego | 4 | 1.637 | |
| Robbiate | 4 | 5.803 | |
| Rogeno | 4,84 | 3.114 | |
| Rovagnate | 4,26 | 2.891 | |
| Santa Maria Hoè | 2,8 | 2.213 | |
| Sirone | 3 | 2.295 | |
| Sirtori | 4 | 2.896 | |
| Suello | 2 | 1.592 | |
| Valgreghentino | 6 | 3.268 | |
| Verderio Inferiore | 3 | 2.828 | |
| Verderio Superiore | 2 | 2.678 | |
| Viganò | 1 | 1.903 | |
| TOTALE | 2944,53 | 4.861.502 | |
- (1) - Datumoj de ISTAT rilate periodo de marto 2008 [1] Arkivigite je 2018-07-07 per la retarkivo Wayback Machine
- (2) - Provinco kreita la 12an de majo de 2004 kiu ekfunkcios dum la 2009
Kompare
[redakti | redakti fonton]En tiu tabelo oni montras la kvar ĉefajn metropolajn regiono italiajn. La metropola regiono de Milano okupas la unuan lokon.
| Numero | Metropola areo | Surfaco (laŭ km²) |
Populacio (laŭ milionoj) |
|---|---|---|---|
| 1 | Milano | 2.539 | 4,504 |
| 2 | Napolo | 2.252 | 4,392 |
| 3 | Romo | 3.089 | 3,693 |
| 4 | Torino | 1.127 | 1,704 |
Ekonomio
[redakti | redakti fonton]Transportoj
[redakti | redakti fonton]Transporto traaera
[redakti | redakti fonton]Aktuale la metropola regiono de Milano profitas ĉefe de tri flughavenoj:
- Milano Malpensa (interkontinenta flughaveno en provinco de Varese)
- Milano Linate (en provinco de Milano)
- Bergamo Orio al Serio (sito in provinco de Bergamo)
La laste menciita estas por malkostaj flugoj (low cost) el kaj al Eŭropo.
Bildaro
[redakti | redakti fonton]-
Como -
Lecco -
Milano -
Monza
Komunumoj de la regiono metropola
[redakti | redakti fonton]- Provinco de Milano
- Provinco de Como
- Provinco de Lecco
- Provinco de Monza kaj Brianza
- Provinco de Varese
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]- Altomilanese
- Brianza
- Milano
- Provinco de Milano
- Provinco de Como
- Provinco de Lecco
- Provinco de Monza kaj Brianza
- Provinco de Varese
- Metropola areo
- Lombardio
- Piemonto