Portuñol (lingvo)
Portuñol ([portuNJOL] vorto formata de la hispanaj vortoj portugués kaj español) aŭ portunhol (portugala skribo) estas supozata mikslingvo aŭ socia kutimo, kiu miksas hispanajn kaj portugalajn vortojn, vorterojn aŭ frazojn.
Priskribo
[redakti | redakti fonton]La portuñol (aŭ portugala literumado: portunhol, portanhol, en Esperanto portunjolo aŭ portanjolo) estas grupo de lingvaj variantoj kun karakteroj devenaj kaj de la portugala kaj de la hispana. Ĝi troveblas inter la parolantoj de kelkaj lingvaj areoj limaj inter tiuj du lingvoj; tio okazas en kelkaj partoj de Sudameriko - zonoj de la aktualaj landlimoj de Brazilo kun ŝtatoj de Hispanameriko - kaj en la Iberia Duoninsulo - zonoj de la landlimo de Hispanio kun Portugalio -, kaj historie, en la Kanariaj Insuloj, pli precize en La Palma.[1]
Neformale oni uzas la terminon portuñol ankaŭ por tiu parolmaniero de parolanto de portugala kiam klopodas paroli la hispanan sen la taŭga studado aŭ regado de la hispana kaj reciproke. Ju pli alta estas la scipovo de la dua lingvo, des malpli oni povas paroli pri portuñol kaj pli bone pri la normala lingvo parolata de alilingva parolanto. La uzado de tiu parolmaniero okazas ĉefe pro kulturaj, veturaj kaj komercaj rilatoj, ofte akcelitaj pro familiaj rilatoj, ekzemple pro miksaj geedzecoj.
La geografia areoj en la Iberia Duoninsulo kie oni parolas portunjole kune kun aliaj pli specifaj variantoj estas ekzemple ĉirkaŭ la portugalaj urboj Barrancos, Miranda do Douro, Elvas kaj la hispanaj urboj Olivenza, Badajoz kaj aliaj. En Sudameriko ĝi estas parolata almenaŭ en landlimoj de ĉirkaŭ 6 landoj: Brazilo, Argentino, Urugvajo, Venezuelo, Kolombio kaj Paragvajo.
Tipoj de portuñol
[redakti | redakti fonton]Estas kelkaj tipoj de portuñol, kiel la urugvaja portuñol.
Studadoj
[redakti | redakti fonton]La mikslingvo kaŭzis multajn lingvistikajn studojn.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Referencoj
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- angle John M. Lipski, « Too close for comfort? the genesis of “portuñol/portunhol” », en Timothy L. Face and Carol A. Klee (dir.), Selected Proceedings of the 8th Hispanic Linguistics Symposium, Somerville, Cascadilla Proceedings Project, 2006, p. 1-22
- portugale Relativa paĝo al portunhol, Unicamp - Universitato de Campinas, São Paulo
- portugale Retejo en urugvaja portuñol, Unicamp - Universitato de Campinas, São Paulo
- portugale Artikolo de la urugvaja publikaĵo Indymedia pri la brazila ministro de la kulturo Gilberto Gil kaj sia intereso pri Portuñol.