Premio Grabowski

Premio Grabowski
honorigo
Nomita laŭ	Antoni Grabowski
Organizanto	Universala Esperanto-Asocio

La Fondaĵo Antoni Grabowski estis kreita en la jaro 1988 ene de Universala Esperanto-Asocio sur la bazo de grandanima donaco de Adam Goralski. Ĝia celo estas subteni la esperantan kulturon per premioj kaj subvencioj. Tiurilate la Premio Grabowski estas speciala premio, kiu elstarigas interalie originalan kaj tradukitan beletron. La premio estas nomita laŭ Antoni Grabowski. Ĵurio kiu aljuĝas la premion estas nuntempe tripersona kaj konsistas el D-ro Jesper Lykke Bannier-Jacobsen (prezidanto), S-ro István Ertl (sekretario) kaj S-ino Mariana Petrova Evlogieva. En 1983 la sekretario de la juĝkomisiono estis Juan Régulo Pérez.

1984

• 750 USD al la verkistino Marjorie Boulton el Britio;
• 350 USD al Fernando de Diego el Hispanio pro la traduko de la verko Kradomondo;
• 150 USD al Willem Verloren van Themaat el Nederlando pro tradukado de Esperantaj poeziaj verkoj al la nederlanda lingvo

1985

Premioj:

• 750 USD al la verkisto István Nemere el Hungario;
• 350 USD al Christian Bertin el Francio pro riĉigo de la Esperanta fakliteraturo;
• 150 USD al Dante Bertolini el Italio pro diskonigo de la Esperanta literaŭro per italaj tradukoj.

Subvencioj:

• 491 USD al la eldonejo Ludovikito por la eldonado de la kompleta verkaro de L.L. Zamenhof;
• 210 USD al la kultura revuo Fonto.

1986

Ne atribuitaj

1987

Ne atribuitaj

1988

Subvencio:

• USD 450 al Internacia Scienca Asocio Esperantista.

1989

Subvencioj:

• 750 USD al Esperantlingva Verkista Asocio;
• 500 USD al Internacia Kultura Servo el Jugoslavio por la eldono de Balkana antologio.

1990

Premioj:

• 700 USD al la eldonejo Fonto;
• 300 USD al La Kancerkliniko;
• 150 USD al István Ertl el Hungario.

Subvencioj:

• 803 USD al la eldonejo Libroteko Tokio;
• 344 USD al ISAE por Scienca Revuo.

1991

Ne atribuitaj

1992

Ne atribuitaj.

1993

Premioj:

• 700 USD al Sennacieca Revuo de SAT;
• 300 USD al Sergej Pokrovskij el Rusio pro la traduko de la romano Majstro kaj Margarita;
• 150 USD al Georgo Kamaĉo el Hispanio pro liaj originalaj beletraj verkoj;

Subvencioj:

• 538 USD al la revuo Juna Amiko;
• USD 230 al la eldonejo Pro Esperanto (Vieno);
• USD 150 al Fernando de Diego el Hispanio.

1994

Premioj:

• 500 USD al la eldonejoj Impeto el Moskvo, Rusio;
• 500 USD al la eldonejo Sezonoj el Jekaterinburg, Rusio;
• 264 USD al la revuo Rok-Gazet’ el Francio;
• 150 USD al la revuo Tutmondaj Sciencoj kaj Teknikoj el Pekino, Ĉinio;
• 150 USD al la revuo Penseo el Guangzhou, Ĉinio.

1995

Ne atribuitaj.

1996

Premioj:

• 450 USD al la aktorino Belka Beleva el Bulgario;
• 450 USD al la aktorino Jadwiga Gibczyńska el Pollando;
• 250 USD al la geedzoj Jerzy Fornal kaj Zofia Banet-Fornalowa.

Subvencioj:

• 502 USD al Fondaĵo Afriko pro la dua eldono de reviziita Esperanta-suahila vortaro;
• 215 USD al la eldonejo Kava-Pech.

1997

Premioj:

• 650 USD al la verkisto Trevor Steele el Aŭstralio;
• 250 USD al la verkisto Gbeglo Koffi el Togolando;
• 250 USD al la verkisto Mao Zifu el Ĉinio.

1998

Ne atribuitaj.

1999

Ne atribuitaj.

2000

Premioj:

• 700 USD al la akademiano André Cherpillod (Francio) “pro lia mirige varia verka kaj eldona agado” de ĉ. 30 verkoj kiuj “atestas pri impona erudicio”;
• 300 USD al Georgo Abraham (Argentino), pro Klara vortaro Esperanta-araba (UEA, 1998)
• 150 USD al Cho Sung Ho (Koreio), precipe pro lia kontribuo al la faka E-literaturo per traduko de La bildstria gvido al genetiko.

Subvencioj:

• 544 USD al Ada Csiszár (Hungario) pro ŝiaj zorge kompilitaj kajeroj Omaĝe al Kálmán Kalocsay,
• 233 USD al Maria Abolskaja (Rusio) pro la broŝuro Sub la signo de Liro kaj Stelo (Memorlibro pri aktoro Nikolaj Rytjkov).

2001

Ne atribuitaj.

2002

Ne atribuitaj.

2003

Premioj:

• 750 USD al Li Ŝijun (Laŭlum) el Ĉinio pro edukado de esperantistoj de pluraj generacioj, laboro por El popola Ĉinio kaj tradukado de multaj ĉinaj literaturaĵoj,
• 400 USD al Henri Masson el Francio pro modela laboro por eldonigi franclingvajn verkojn pri Esperanto ĉe neesperantistaj eldonejoj;
• 250 USD al la Mikaelo Bronŝtejn el Rusio, kiu verkis kaj tradukis multajn librojn kaj kontribuis al la parola kulturo de Esperanto.

Subvencioj:

• 570 USD al Litova Esperanto-Asocio pro eldonado de multaj libroj pri kaj en Esperanto, kaj pro aperigo de gravaj nacilingvaj verkoj pri Esperanto kaj pri lingva problem;
• 245 USD al la eldonejo Bero de Ionel Oneţ el Nederlando, kiu aperigis pli ol 15 librojn dum la lastaj 12 jaroj, inkluzive de la satira romano La Postdomo de István Ertl.

2004

Ne atribuitaj.

2005

Premioj:

• 700 USD al Roman Dobrzyński el Pollando pro Esperantlingvaj filmoj kaj la verko LaZamenhof-strato;
• 750 USD al Ulrich Becker el Usono, kies eldonejo Mondial aperigis plurajn gravajn verkojn.

Subvencioj:

• 600 USD al la retejo Ĝangalo el Brazilo pro pionira laboro kaj kuraĝige por aliaj retprojektoj;
• 250 USD al la revuo Laŭte el Francio.

2006

Ne atribuitaj.

2007

Ne atribuitaj.

2008

Premioj:

• 1000 USD al Ilona Koutny el Pollando, kiu kreis kaj de dek jaroj animas la Interlingvistikajn Studojn ĉe la Universitato Adam Mickiewicz en Poznano;
• 1000 USD al Andreas Künzli, kiu pli ol 15 jarojn laboris super Universalaj lingvoj en Svislando pri la 100-jara historio de Esperanta kaj cetera planlingva movado en Svislando. En julio de 2013 Künzli distanciĝis de la premio kun akuzo pri antisemitismo al unu komisionano.

2009

Ne atribuitaj.

2010

Premioj:

• 900 USD al Klivo Lendon pro la esperantigo de la epokfara verko La origino de specioj de Charles Darwin;
• 900 USD al Geoffrey Sutton pro Concise Encyclopedia of the Original Literature of Esperanto, enciklopedio pri la originala Esperanto-literaturo;

• 500 USD kiel speciala premio memore al Madeleine de Zilah, kiu kunfondis la revuon La Gazeto en 1985 kaj kunredaktis ĝin ĝis sia forpaso en 2009. (La monsumon ricevis La Gazeto.)

2011

Ne atribuitaj.

2012

Premioj:

• 650 USD al Gerrit Berveling, elstara figuro de la Esperanta kulturo, specife beletro;
• 500 USD al la Esperanto-aranĝo ARKONES en Poznano (Pollando).

2013

Ne atribuitaj.

2014

Denove premiiĝis Marjorie Boulton pro sia tuta kariero.

2016

En 2016 la unuan premion ricevis Carlo Minnaja kaj Giorgio Silfer pro Historio de la esperanta literaturo. La duan premion ricevis tiujare Hispana Esperanto-Federacio pro Bitoteko, sia elektronika biblioteko, per kiu ekde 2013 elstaraj verkoj estas facile kaj senkoste alirebligataj al la publiko – laste, okaze de la 400-a datreveno de la morto de Miguel de Cervantes, Donkiĥoto en la traduko de Fernando de Diego. Fine, tria premio estis donita al Jean Codjo, beninano vivanta en Kanado, kiu kontribuis al la Esperanta literaturo per rakontoj, kiuj atentinde riĉigas la interkulturan dialogon.

2018

En 2018 la unua premio iris al Sten Johansson (Svedio). Li ricevis ĝin pro sia elstara kontribuado al la literaturo de Esperanto. Unue tradukinte en Esperanton el la sveda (ekde 1982), li de 1986 verkis imponan kvanton da prozo originale en Esperanto kun vasta gamo de temoj. Inter ili estas facillingvaj krimromanetoj, sed ankaŭ romanoj pli ampleksaj (laste, Marina ĉe la limo), kiuj trovis multe da sukceso pro sia stilo, ofte ironia aŭ humura. Pluraj liaj verkoj estis premiitaj en Belartaj Konkursoj. En 2000 li kreis retejon pri Originala Literaturo Esperanta (OLE), kiu kreskis al granda sciobanko pri aŭtoroj kaj verkoj, inkl. de 1600 recenzoj. Johansson tradukis krome verkojn de Virginia Woolf. UEA distingis lin en 2014 per „Diplomo pro elstara arta agado“.

La duan premion ricevis Gonçalo Neves (Portugalio) kaj Bernhard Pabst (Germanio) pro sia komune kompilita Historia vortaro de Esperanto 1887–1889. Tio estas konkordanco, kiu notas ĉiun unuan uzon de vorto en la komenc-tempa epoko de Esperanto; iniciatis ĝin Reinhard Haupenthal. Ambaŭ honoritoj aktivas ankaŭ alikampe, sed la premio celas esprimi laŭdon al ili pro la (daŭranta) projekto dokumenti la originon de la lingvo Esperanto.

2020

La premio de 800 USD estis aljuĝita al Bertil Wennergren pro liaj elstaraj kontribuoj al esperantologio.

2023

En la fermo de la 4-a Virtuala Kongreso de Esperanto (VK), la 26-an de novembro 2023, estis anoncita la Premio Grabowski 2023: la unua (kaj sola) premio (800 USD) iris al la eldona teamo de Militrakonto, nome Javier Alcalde (Hispanio), Pascal Dubourg Glatigny (Francio), Catherine Gousseff (Francio) kaj Ulrich Lins (Germanio). La kvar laŭreatoj ricevas la premion pro siaj elstaraj kontribuoj al la scienca studo de la historio kaj kulturo de la Esperanto-movado kun aparta enfokusigo de la tutmondaj konfliktoj en la 20-a jarcento, temo al kiu ĉiuj el ili kontribuis unuope kaj kune. Aparta kristaliĝo de tiu kolektiva agado estas ĝuste Militrakonto, kiu estas ambicia esplorprojekto pri la transnacia imagaro de la dua mondmilito (en plej larĝa senco), vidata tra la optiko de Esperant-lingvaj fontoj. En tiu kadro estis iniciatita la retejo mondmilito.hypotheses.org[1], kie regule aperas kontribuaĵoj kaj novaĵoj de la internacia esplorgrupo, kiun gvidas la laŭreatoj.

Eksteraj ligiloj

• Regularo pri la Fondaĵo Antoni Grabowski