Rapporto

Rapporto (aŭ fid-rilato, de la franca rapport, signifante "rilato, konekto") priskribas nuntempe fidan rilaton apogitan per reciproka empatia atento, t.e. h. "bona kontakto" inter du homoj. La psikanalizisto Daniel Stern ankaŭ parolas pri harmoniigo, t.e. la fajnagordado de emocia komunikado.

Rapporto estas la fenomeno, en kiu du aŭ pli da homoj sentas, ke ili estas psikologie kaj emocie "agordaj" (simpatio) , ĉar ili sentas sin similaj aŭ bone rilatas unu al la alia. ​ Gravas diferencigi interrilaton de empatio : ĉi-lasta konsistas el meti sin en la lokon de la alia, dum interrilato rilatas pli al afineco.

La teorio de rapporto inkludas tri kondutismajn komponentojn: reciproka atento, reciproka pozitiveco, kaj kunordigo.

Rapporto havas fundamentan gravecon en la frua gepatro-infana rilato, kie ĝi formas la antaŭkondiĉon por sekura alligiteco. En ĉi tiu speciala kunteksto de evolua psikologio, oni ofte parolas ne pri "rilato" sed pri eventualaĵo, ĉar la infano lernas kaŭzajn rilatojn inter sia propra konduto kaj la reago de siaj interagaj partneroj (do ĉefe la zorgantoj kaj specife gepatroj) per "bona kontakto".

La vorto estas derivita de la franca verbo rapporter kiu laŭlitere signifas alporti ion revenante; ​ kaj, en la senco de kiel homoj rilatas unu al la alia, tio signifas, ke kion unu persono sendas, la alia persono ricevas. Ekzemple, ili povas rimarki, ke ili dividas la samajn valorojn, kredojn, scion kaj kondutojn ĉirkaŭ sporto, politiko aŭ ajna temo.

Rapporto estas komune establita en la terapia enkonduko aŭ en certa socia situacio kiu meritas stimulon kaj samtempe interŝanĝon de informoj, en kiu ĝia psikologia bazo estas establita.

La esprimo "rapporto" estas precipe aplikata al la rilato inter psikoterapiisto kaj kliento aŭ hipnotiganto kaj la hipnotigita. La uzo de la esprimo en psikologio iras reen al Franz Anton Mesmer (1734-1815), kiu eble unue uzis ĝin en tia kunteksto. Pierre Janet (1859–1947) enkondukis ĝin kiel specifan terminon por la rilato inter la hipnotiganto kaj la hipnotigisto Sigmund Freud (1856–1939) tiam etendis la uzon al la terapiisto-kliento rilato ;

Priskribo

Kiam homoj kontaktas unu la alian, ilia parola kaj neparola komunikado kutime adaptiĝas senkonscie. Ju pli pozitive la kontakto estas taksata de la individuo, des pli forta estas lia adaptiĝo (rilateco) al la alia persono.

• Sur la vorta nivelo, tio estas esprimita en la uzo de similaj vortoj kaj frazoj, la sama parolrapideco kaj tono kaj en alĝustigita parolvolumo kaj ritmo.
• Ĉi tio montriĝas nevorte en la adapto kaj sinkronigado de gestoj kaj mimikoj. Ekzemple, la pozicio de la kruroj kaj brakoj estas spegulata, la samaj movoj estas efektivigitaj kaj la spira frekvenco kaj ritmo estas ĝustigitaj. En akcelita reproduktado, komunikado similas dancon. La kondutisma sciencisto Desmond Morris priskribas tion per sia termino postural eĥo.

Kiam interrilato ekzistas, homoj emas taksi unu la alian pozitive, fidi unu la alian pli kaj preni tion, kion oni diras malpli kritike.

Homoj havas la kapablon establi rilaton de naskiĝo. Neŭropsikologio trovis egale specialigitajn cerbstrukturojn, la tielnomitajn spegulajn neŭronojn.

Vidu ankaŭ

• Empatio – kapablo kompreni aŭ senti, kion alia persono sentas.
• Konduto
• Neparola komunikado
• Personeco
• Neŭrolingvistika programado
• Neŭroscienco
• Socia psikologio
• Subkonscio
• Vizaĝa simileco
• Spegulado en psikologio – subconscia imitata konduto