Reĝo Maĉjo sur dezerta insulo
| Król Maciuś na wyspie bezludnej | |
|---|---|
| |
| literatura verko | |
| Aŭtoroj | |
| Aŭtoro | Janusz Korczak |
| Lingvoj | |
| Lingvo | pola lingvo |
| Eldonado | |
| Eldondato | 1923 |
| Ĝenro | romano |
Reĝo Maĉjo sur dezerta insulo (pole Król Maciuś na wyspie bezludnej) estas porinfana libro de Janusz Korczak, unue eldonita en 1923.[1] Ĝi estas la daŭrigo al Reĝo Maĉjo la unua, rakontanta la ekzilon de la juna reĝo.
Psikologo skribas bildon de kolera, sentema infano princo, kiu estas kronita reĝo post la malsano kaj morto de liaj gepatroj. La juna reĝo lernas tra vivo kaj de individua instruado de diversaj guvernistoj kaj instruistoj. La lernado de Maĉjo estas komence neformala kaj instigita de kolero kaj forta imagopovo. Tamen, la lernada stilo de Maĉjo tiam fariĝas analiza kaj, kiel tempo pasas, li fariĝas katalizilo, mediaciisto kaj motivanto.
Intriga resumo
[redakti | redakti fonton]Reĝo Maĉjo sur dezerta insulo estas rakonto pri libereco, demokratio, politiko, vojaĝado, korupto, tiranio kaj reformo. Maĉjo fariĝas reĝo post la morto de lia patro: li tiam devas lerni pri “etiketo” – kion reĝoj povas fari kaj kion ili ne povas –li devas lerni interpreti la mensogojn de liaj plenkreskaj politikaj konsilistoj– kaj diplomatio “ĉio pri rakontado de malveretaĵoj”. Liaj penoj alporti reformon prenas lin al milito kun tri najbaraj reĝlandoj kiuj provas disapartigi lian landon. Li sukcesas venki ilin kaj atingi gajnojn per traktato. Tamen, ĉar lia lando estas bankrotinta, la aliaj eŭropaj landoj rifuzas provizi lin kun helpo konstrui ŝipojn por ke li povu fari lian reĝlandon ekonomie daŭrigebla. Sekve, li iras al la lando de la kanibaloj kaj ŝamanoj (doktorsorĉistoj) kie la infana reĝo sukcesas negoci traktaton kiu savas lian reĝlandon, multe al la ĉagreno de kelkaj el liaj politikaj konsilistoj kaj du el liaj malvenkintaj najbaroj.
La rakonto estas romantika; la filino de la afrika reĝo, Klu Klu, enamiĝas kun Maĉjo kaj kontrabandas sin mem en lia reĝlando. Ŝi mortigas rabian lupon per sia ponardo, savanta la vivon de Maĉjo kaj la homoj de la ĉefurbo kaj fariĝas popola heroino. Ŝi fariĝas rolmodelo por ĉiuj virinoj en Eŭropo kaj Afriko. Ŝi lernas pli rapide, ĉasas pli bone kaj estas la plej bona el la batalantoj de Maĉjo.
La reformoj de Maĉjo kolerigas liajn plenkreskajn malamikojn, kiuj sekrete instigas anarkion kaj invadas lian landon denove. Liaj afrikaj batalantoj estritaj de la Princino kuraĝe batalas apud Maĉjo, sed li estas perfidita de kelkaj de liaj malkuraĝaj plenkreskaj civitanoj. La tri malamikoj dispartigas lian landon kaj, en la maniero simila al la sorto de Napoleono, ordonas la infanan Reĝon esti elpelita al forlasita Insulo. Tamen, antaŭ ol tio ĉi estas efektivigita, Maĉjo eskapas el malliberejo kaj estas savita de lia afrika Princino kaj ŝia patro kiu retraktas la verdikto de Maĉjo. La eŭropaj reĝoj trompas kaj la patro de Princino Klu deklaras militon sur la blankuloj. Dum kelkaj alineoj, estas referencoj al koloniaj abomenaĵoj de Eŭropo en Afriko kaj kiel Eŭropo fidas sur Afriko por bonoj kiel ĉokolado.
Maĉjo elektas iri en ekzilo por protekti lian landon. Tamen, li eskapas kiam naĝantan poŝtan raton de Klu Klu atingas lin kun urĝaj mesaĝoj; li estas forkaptita de lia plej malbona kaj plej forta malamiko kaj sinkaŝas en maksimuma sekureca prizono kie li estas zorgita por kaj instruita de la plej malbonaj krimuloj. Poste li kaŝas lian identecon kaj iras al lernejo kie samrangula socia premo malhelpas lin fari pli bone, ĝis li perdas sian humoron. Li, la viktimo, preskaŭ fariĝas ĉikananto. Ĝuste ĉi tie li lernas ke ĉi tiu plej malbona malamiko deziras iri al milito kontraŭ lia reĝlando je la tria tempo. Kiel kolero turniĝas al amareco, mem-analizo kaj ekzameno savas Maĉjo; Maĉjo lernas uzi humuron por malhelpi lin fariĝi tro emocia. Tiel, li poste reakiras sian memfidon kaj savas sian reĝlandon.
La libro finiĝas kun Maĉjo unue fariĝanta seniluziigita, kaj nelonge poste morta.[2]
En Esperanto aperis
[redakti | redakti fonton]En 2009, Tomasz Chmielik tradukis la libron en Esperanton kaj tenis konkurson por infanoj de Lublin en Pollando kiu desegnis la frontan kovrilon.[3]
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Kerbel, Sorrel. (2003) Jewish writers of the twentieth century. Taylor & Francis. ISBN 1-57958-313-X.
- ↑ Beckett, Sandra L.. (2009) Crossover fiction: global and historical perspectives. Taylor & Francis, p. 101. ISBN 0-415-98033-X.
- ↑ Bożko, Magdalena, "Narysuj Króla Maciusia, wygraj nagrody", Dziennik, 20 August 2009. Kontrolita 16a de Julio 2011. (Polish)