Ruth Rendell
Ruth Barbara RENDELL, Baronino Rendell de Babergh, CBE (naskita Grasemann; la 17-an de februaro 1930, en Londono – la 2-an de majo 2015, samloke) estis angla verkistino de suspensfilmoj kaj psikologiaj murdaj misteroj [1].
Rendell estas plej bone konata por krei Ĉefan Inspektoron Wexford [2]. dua serio de verkaĵoj estis serio de senrilataj krimaj romanoj kiu esploris la psikologian fonon de krimuloj kaj iliaj viktimoj. Ĉi tiu temo estis evoluigita cetere en tria serio de romanoj, eldonita sub la pseŭdonimo Barbara Vine.
Gajninto de multaj literaturaj premioj, inkluzive de pluraj "ponardoj" (arĝento, tri oro kaj diamanto Cartier ponardo) de la Krimverkista Asocio, The Sunday Times Literary Excellence Award kaj la Poe Award (kiel Barbara Vine). Multe el ŝiaj verkoj estis tradukitaj en multajn lingvojn.
En 1996, pro sia signifa kontribuo al arto, Ruth Rendell ricevis la titolon de Komandanto de la Ordeno de Brita Imperio, en 1997 ŝi ricevis la titolon de Baronino kaj estis laborista membro de la Ĉambro de Lordoj.
Vivo
[redakti | redakti fonton]Ruth Grassman naskiĝis en Londono de paro da instruistoj. Ŝi komencis verki kiel ĵurnalisto kaj subredaktoro en pluraj lokaj gazetoj. En 1950, en la aĝo de 20, ŝi geedziĝis kun ĵurnalisto Don Randall kaj prirezignis sian laboron en favoro de mastrumado kaj prizorgado de ilia nurunua filo. Dum preskaŭ jardeko ŝi estis fakte dommastrino kaj verkistino por tirkesto.
Post ŝanĝi inter pluraj literaturaj stiloj, ŝi venis al suspensliteraturo preskaŭ hazarde kaj en 1964 ŝia unua suspensromano "From Doon with Death" estis publikigita en kiu la rolulo de inspektisto Wexford estis prezentita por la unua fojo. La libro iĝis furorlibro kaj ĝia sukceso establis ŝian statuson kiel talenta nova verkinto. Ĝis la mezaj 1990-aj jaroj, ŝi verkis scenarojn al pli ol kvindek suspensfilmojn kaj aliajn kolektojn de noveloj.
Randall sciis ligi la krimon kun la literatura imago en siaj verkoj kaj ĉio ĉi krom ŝia kapablo enkonduki la etoson de la antaŭurboj de Anglio en la intrigojn. Multaj el ŝiaj verkoj fariĝis sukcesaj televidserioj.
Verkado
[redakti | redakti fonton]Ruth Rendell verkis pli ol 60 romanojn kaj plurajn kolektojn de noveloj. Literaturkritikisto A.P. Sarukhanyan dividas la verkojn de la verkisto en tri grupojn, "montrante la transformon de la detektiva ĝenro de misterromano ĝis psikologia detektiva rakonto".
La unua grupo inkludas ciklon de pli ol dudek romanoj pri inspektisto Wexford. Ĉi tiuj verkoj estas proksimaj al la klasika detektiva formo; la ago en ili estas konstruita sur la principo de enigmo - kiel kunmeti kompletan bildon el individuaj partoj. La scenaro estas la fikcia urbo Kingsmarkham en Sussex. La ĉeffiguro estas la mezaĝa inspektoro Reginald Wexford, tropeza, suferanta de hipertensio, simplaspekta, tipa provinca. Wexford estas fakulo pri homa psikologio, granda konanto de literaturo, precipe de poezio, li konservas por ĉiuj okazoj citaĵojn de Ŝekspiro (la aŭtoro dotis ŝian heroon per tiu ĉi trajto memore al ŝia patro). La inspektisto havas komfortan hejmon, varman rilaton kun sia edzino, kaj tio helpas al li elteni la kruelecon kaj perforton kun kiuj li devas trakti. Komenciĝante kun la debuta romano de Rendell, From Doon with Death (1964), libroj en tiu serio estis publikigitaj dum preskaŭ kvindek jaroj. La heroo iom post iom maljuniĝis, kaj en la romano "Ĉar la Viktimo estas Mortinta..." / Murder Being Once Done (1972) li suferas apopleksion. Sed en la venonta romano, Some Lie and Some Die ( 1973), Wexford revenas al siaj devoj. La okazaĵoj de la romano disvolviĝas ĉirkaŭ rokfestivalo, kaj lia kapablo kompreni la junulojn helpas al li solvi la krimon. En la romano A Sleeping Life (1978), la persona dramo de filino Sylvia devigas Wexford enprofundiĝi en modernajn temojn de seksaj rilatoj kaj la ideoj de feminismo. En The Vault (2011), Wexford retiriĝas sed reaperas en la romano No Man's Nightingale ( 2013) kiel konsultisto al sia iama kolego kaj amiko Mike Burden.
La dua grupo de verkoj de Ruth Rendell inkludas "psikologiajn detektivajn rakontojn, en la centro de kiuj estas ne la detektivo, sed la krimulo, ne la teknologio de enketo, sed la psikologio kaj anatomio de la krimo". "Ne la murdo mem interesas, sed la konscio de tiu, kiu faras ĝin... ĉu ĝi troviĝas en ago, dialogo, pripensado aŭ fluo de konscio," Rendell skribas en la antaŭparolo de sia libro "Kio estas. la Kialo.” Antologio de Konscio Kapabla de Murdo" A Reason Why. An Anthology of the Murderous Mind (1995). La bazo de la psikologia detektivo Ruth Rendell, laŭ A.P. Sarukhanyan, "estas la konvinko ke krimoj estas multe pli ofte faritaj pro timo, kaj ne pro malico. La fonto de timo ofte estas la socia breĉo disiganta la murdinton kaj la viktimon”. La socia fono de krimo estas montrita en la romanoj Going Wrong (1990), A Judgement in Stone (1977), The Crocodile Bird ( 1993), Sun for Dead Eyes/ A Sight for Sore Eyes (1998) kaj aliaj.
La tria grupo inkludas romanojn publikigitajn fare de Ruth Rendell ekde la mez-80-aj jaroj sub la nomo Barbara Vine. La pseŭdonimo konsistas el la meza nomo de la verkisto kaj la familia nomo de ŝia praavino. Ĉi tiuj romanoj estas konstruitaj sur la interplektiĝo de la pasinteco kaj la nuntempo, kaj, kiel regulo, ni parolas pri longdaŭra nesolvita krimo, kiu ŝanĝas la sorton de la homoj implikitaj en ĝi. La ago okazas en ili sen partopreno de detektivo. En la romanoj Asta's Book (1993) kaj The Chimney Sweeper's Boy (1998), la sekretaj vivoj de roluloj kiuj jam mortis estas rivelitaj. En "La Libro de Asta" en 1991, la nepino rekonstruas la pasintecon kun la helpo de la taglibro de sia forpasinta dana avino, kiun ŝi konservis ekde 1905, provas penetri la misteron de la mankantaj paĝoj kaj malimpliki la kompleksan implikaĵon de familiaj rilatoj.. En la romano "La Nigra Tineo", la filino de fama verkisto verkas memuarojn post sia morto kaj en la procezo malkovras ke ŝia patro ne estis kiu li diris ke li estis. Ŝi rekonstruas sian genealogion kaj trovas la respondon al la mistero en la nefinita aŭtobiografia romano de sia patro.
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Susan Rowland. De Agatha Christie ĝis Ruth Rendell: British Women Writers in Detective and Crime Fiction. - Palgrave Macmillan UK, 2000. - 222 p. - (Krimdosieroj). — ISBN 978-0333684634 .
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Alison Flood (1 March 2013) Ruth Rendell: a life in writing. The Guardian. Alirita 1 March 2013.
- ↑ The Oxford Companion to English Literature. Sixth edition. Ed. by Margaret Drabble. Oxford University Press, 2000, p. 847. (ISBN 0-19-866244-0).
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Gusworld Ruth Rendell informa retejo kun detala bibliografio
- Ruth Rendell ĉe Random House Aŭstralio
- Ruth Rendell ĉe Interreta filma datumbazo (angle)
- Baronino Rendell de Babergh ĉe TheyWorkForYou.com
- Ruth Rendell en videa intervjuo ĉe La Intervjuo Enreta parolado pri Sherlock Holmes