Soeiro Mendes de Sousa

Soeiro Mendes de Sousa (1085-1140)
Soeiro Mendes de Sousa defendis la portugalan reĝon Afonso Henriques dum la Batalo de São Mamede, en la 24-a de junio 1128.
Persona informo
Naskiĝo	1085 en Graflando Portukale, Reĝlando Portugalio
Morto	1140 en Graflando Portukale, Reĝlando Portugalio
Lingvoj	portugala vd
Ŝtataneco	Portugalio vd
Familio
Dinastio	Dinastio Sousa vd
Patro	Mem Viegas de Sousa vd
Gefratoj	Gonçalo Mendes de Sousa kaj Garcia Mendes I de Sousa (en) vd
Infanoj	Maria Soares de Sousa (en) vd
vd	Fonto: Vikidatumoj

Soeiro Mendes de Sousa, la Dikulo estis portugala nobelulo kaj mezepoka kavaliro, kiu estis inter la ĉefaj baronoj de la graflando Portukale, kiuj aktive partoprenis en la Batalo de São Mamede. Soeiro estis filo de la potenca magnato Mem Viegas de Sousa (1070-1130) kaj lia dua edzino Teresa Fernandes de Marnel (1070-1155). Soeiro tiel apartenis al la prestiĝa Dinastio de la familio Sousa, kiu, kun la geedziĝo de siaj gepatroj, akiris plurajn havaĵojn de la Marnel-familio, en la Voŭga regiono, kreante novan nukleon de aktivaĵoj por la familio. Li havis almenaŭ unu filinon, Maria Soares de Sousa (1140-1206), kun Ausenda Gonçalves de Marnel.

En la kortego

Post la morto de ŝia edzo, Tereza kaj ŝia fratino, Reĝino Urraca de Leono kaj Kastilio, instigis malkonkordon pro la provoj de la grafino duobligi ŝiajn teritoriojn en la oriento, konfirmita per traktato inter ambaŭ en 1123. Kelkaj nobeluloj dividis la terojn rekonitajn per tiu traktato al tiu, kiu ekde 1116 nomis sin reĝino de la portugaloj.

Tamen, post la morto de Urraca de Leono, en 1126, Alfonso la 7-a sukcedis ŝin al la trono, readoptante la titolon de sia avo kiel imperiestro de la tuta Hispanio, serĉante vasalecon en la aliaj regnoj, inkluzive de inter ili la Distrikto de Portucalense, kiu antaŭ longe elmontris aŭtonomismajn tendencojn.

Ĉio ŝanĝiĝus en Portugalio kun la alveno de du galegaj magnatoj, fratoj: pt:Bermudo Peres de Trava (1088-1168) kaj pt:Fernão Peres de Trava (1100-1155). La influo kiun ili komencis peni sur la Reĝino de Portugalio estis sufiĉe forta, en la kazo de Bermudo, por edziĝi kun unu el la infantinoj, Urraca Henriques, kaj en la kazo de Fernão, por konservi pli proksiman rilaton kun la grafino, de kiu li eble eĉ havis posteulojn.

Ambaŭ ŝajne estis intervenantoj de la galegaj gvidantoj pt:Pedro Froilaz de Trava (1075-1128) (patro de la du magnatoj) kaj Diego Gelmírez (1068-1140), Ĉefepiskopo de Santiago, interesitaj pri ĉesigo de la marŝo de portugala liberigo, por kiu la reĝino, kiu ĝis tiam feroce batalis, permesis al si implikiĝi en ĉi tiu ruzo. La influo kiun ili komencis ekzerci sur la Reĝino de Portugalio estis fakte sufiĉe forta por forigi tiamajn fidindajn magnatojn, kiel ekzemple Egas Moniz, la konsilisto, de siaj pozicioj, forigo pruvita per la fakto ke Egas Moniz, grava fidinda viro de Tereza kaj de ŝia tiam forpasinta edzo, la grafo Henriko de Burgonjo, estis submetita al la registaro de Fernão Peres, kiu anstataŭis lin kiel leŭtenanto de Koimbro, kaj same kun Bermudo Peres, kiu transprenis la regadojn de Viseu kaj Seia.

Kastelo Guimarães, apud kiu okazis unu el la plej gravaj bataloj de la portugala rezistado.

Estas do kompreneble, ke granda parto de la aristokrataro komencis malestimi la du galegojn, des malpli la malbonan registaron, kiun Tereza komencis gvidi: Fernão Peres de Trava eĉ aperis en la dokumentoj kiel princedzo (kiu li ne estis). Tiel, kiel unu el la ĉefaj viktimoj de la malbonaj decidoj, kiujn la reĝino komencis fari, li respondecis pri la unuaj turbulemaj tumultoj inter la nobelaro.

La edukado de la heredanto Afonso kaj la unuaj ribeloj

Egas Moniz, la konsilisto, estis la magnato, kiu laŭ la volo de la grafoj respondecis pri la edukado de la tiama heredanto, la infanto Afonso. La infanto kreskis "en aĝo kaj bona karaktero" per la edukado de sia mentoro, kiu devis ofte prezenti al li la submetiĝon en kiu Portugalio retiriĝis sur la vojo al preskaŭ atingita liberigo, la kreskanta dependeco de la galegoj al kiuj Portugalio estis submetita en la persono de lia reĝino. La princo, kiun Egas edukis kaj nun instigis al ribelo, malgraŭ sia ankoraŭ juna aĝo, estis tiamaniere tuŝita ankaŭ pro la alveno de la galegaj magnatoj, kiuj komencis prezentiĝi al li kiel liaj malamikoj kaj tiuj, kiuj plej minacis lian heredon.

Fakte, Afonso Henriques montras sian ribelon kontraŭ sia patrino komence de decembro 1127, en la ĉarto al la ermitejo de São Vicente de Fragoso; en la dokumento mem li aperas kiel “grafo de Nejva” (aŭ “leŭtenanto de São Martinho”) kaj estas liaj subtenantoj: la grafo Afonso (kiu verŝajne estis la bopatro de Egas Moniz), Lourenço (kiu jam povus esti lia plej aĝa filo) kaj aliaj. En majo de la sekva jaro, Egas Moniz denove apogis novajn ribelojn de sia protektato (kiel ekzemple la ĉarto al Constantim de Panoias, kaj eble la donaco de Dornelas al la Ordeno de la Hospitalo), estinte antaŭe prenita, pro la postuloj de la delikataj situacioj de la ribelantoj, la lernanton al ŝajnigitaj repaciĝoj kun lia patrino.

La batalo por la sendependeco

La plej perforta el la atakoj kontraŭ la leona superregado okazis en marto (aŭ frua aprilo) de 1128, devigita per la alveno en Portugalio de la imperiestro Alfonso la 7-a en persono. Li preparis sian antaŭnuptan vojaĝon al Barcelono per maro, por edziĝi, kaj deziris pacan solvon por la portugala konflikto. Li tiel ekiris al sia celo, el kiu li ne revenos antaŭ novembro 1128, ĉar inter Barcelono kaj Leono-Kastilio estis Aragono, regata de lia duonpatro kaj unu el siaj plej grandaj kontraŭuloj, Alfonso la Batalanto.

La ribelantoj kaptis la ŝancon: en majo, ili aliĝis al Egas Moniz en definitiva ribelo kontraŭ la reĝino Tereza. Egas Moniz retiriĝis por kunigi la armeon en siaj teroj, per kiu li intervenus en la batalo, kiu okazis proksime de Kastelo de Guimarães, la fokuso de la ribelantoj, en la tago de Sankta Johano 1128, batalo kiu iĝus konata kiel la fama Batalo de São Mamede. Oni diras ke la infanto estis venkita kaj fuĝis de la kampoj kiam li trovis Egas Moniz ĉe la fronto de siaj militistoj: ambaŭ avancas kontraŭ la "fremduloj", kiuj laŭ ili estas "malindaj", kaj "premas ilin".

Malgraŭ traktado kun Aragonio, nenio malhelpis Afonso la 7-a batali Portugalion: protektante sin kontraŭ Aragonio, sed intencante ofensivon ĉe la okcidenta fronto de la milito, li alfrontis la "batalon" de Arcos de Valdevez (aŭ Veiga da Matança, nomo kiu ankoraŭ daŭras), verŝajne fine de 1128 aŭ komence de 1129. Bedaŭrinde, Afonso Henriques kaj Egas Moniz ne povis malpermesi la antaŭeniĝon de la imperiestro kaj retiriĝis al Guimarães kun la granda nobelaro, kiu konsistis, krom Soeiro kaj lia frato Gonçalo Mendes de Sousa, de Garcia, Gonçalo, Henrique kaj Oveco Cendones; Egas Gondesendes la 2-a de Baiao; Mem Moniz de Riba Douro kaj Ermígio Moniz de Riba Douro, fratoj de Egas, Afonso Nunes el Celanova, la plej maljunaj filoj de la konsilisto (Lourenço, Ermígio kaj Rodrigo Viegas), kaj aliaj, kiel ekzemple Garcia Soares, Sancho Nunes, Nuno Guterres, Nuno Soares, Mem Fernandes, Paio Pinhões, Pero Gomes, Mem Pais, Romão Romanes, Paio Ramires, Mem Viegas, kaj Gueda Mendes.

La situacio de la sieĝitoj estis malfirma, sed Afonso Henriques agis kun siaj nobeluloj: Paio Soares, Soeiro Mendes kaj Gonçalo Mendes da Maia, krom la lasta frato, Paio Mendes, ĉefepiskopo de Braga.

Sed male al tio kio estas kutime raportita, Afonso Henriques neniam estis premata por plenumi sian vorton al la Imperiestro; fakte, tiu promeso de la nobeluloj tuj estis rompita en 1130 kun la invado de Galegio, kondukante al la Batalo de Cerneja (1137), el kiu la homoj de Portukale eliris venka. Alfonso la 7-a ne sukcesi malpermesi la invadojn pro la kvereloj kun sia duonpatro en Aragono.

Sekvo de la batalo kaj pli postaj jaroj

Post la konflikto, kiun li aktive partoprenis, kvankam li ne plu estis juna, Soeiro Mendes komencis konfirmi ĉiujn agojn de la nova grafo ĝis 1137. En 1128, kiam Afonso Henriques konfirmis la ĉarton donitan al Guimarães de siaj gepatroj, Soeiro estis vere, unu el la burĝoj, kiuj eltenis kun mi la malbonon kaj la sinoferon en Guimarães.

Soeiro ankaŭ konfirmis la rajtojn al la monaĥejoj de Pedroso (ĉ.1128) kaj Laurosa (fine de 1132, por la prelato de Viseu); donaco de la kastelo de Luzes, en Idanha, (fino de 1132, al la prelato de Braga); donaco de Mossâmedes (Vouzela) al Fernão Peres (meze de 1133); donaco al la Monaĥejo de Cête (mez-1133); ŝirmejo ĉe la gastejo Gavieira (fino de 1136); kaj la donaco al la Monaĥejo de Santa Cruz de Coimbra (septembro 1137).

En tiu jaro de 1137, Soeiro malaperis de la kortego, verŝajne mortis baldaŭ poste.