U-kvarko
En partikla fiziko, la u-kvarko estas kvarko de la 1-a generacio, kies nomo estas mallongiĝo de la angla kvarko up (kvarko supren). Ĝi estas elementa partiklo el kiuj komponiĝas la protonoj, la neŭtronoj kaj aliaj hadronoj.
Ecoj
[redakti | redakti fonton]Kiel ĉiuj kvarkoj, la u-kvarko estas fermiono de spino ½. Ĝi havas elektran ŝargon de ⅔ e kaj maso inter 1,5 kaj 4 MeV.c−2 (la plej malpeza el la kvarkoj).
Laŭ la norma modelo, ĝi konsistigas, kun la d-kvarko, la nukleonojn: la protono entenas du u-kvarkojn kaj unu d-kvarkon, dum ke la neŭtrono entenas du d-kvarkojn kaj unu u-kvarkon.
La kontraŭpartiklo de la u-kvarko estas la u-kontraŭkvarko de ŝargo -⅔ e.
La ekzisto de u-kvarkoj estis unue postulata kiam Murray Gell-Mann kaj George Zweig malvolvis la kvarkan modelon en 1964. Unua ekvido de ili okazis en eksperimento pri malelasta difuzo en SLAC en 1968.
