Saltu al enhavo

Ĝentileco

Nuna versio (nereviziita)
El Vikipedio, la libera enciklopedio
Ĝentila avizo sur la flanko de buso kiu legas "Bonvolu pagi dum vi eniras" kaj oni povus aldoni, dankon.

Ĝentileco estas virto, kies sekvo estas konsiderema konduto, kiu esprimu respekton al alio. Ĝentila konduto konformas al socia deco. Socie ĝentileco apartenas al moroj, sociologie al sociaj normoj. Tra diversaj kulturoj estas konata la tri "magiaj vortoj" de homrilata ĝentileco: Pardonu, Bonvolu, Dankon.

Sociologoj distingas inter kvar speco de alparolteknikoj (adresigo):

  • Rekta: Tiel oni ne klopodas malpliigi la minacon al la alia aŭ malhelpi lin en embaraso aŭ malkomforto. Ĉi tiu maniero estas ĉefe uzata en la tre proksima medio de la parolanto, kie li sentas sin komforte kaj akceptebla, aŭ por averto aŭ krizo, ekzemple: "Voku min kiam vi finos", "Lasu min provi" aŭ "Tenu forte! "
  • Ĝentileco en pozitiva maniero: Provante krei pozitivan rilaton inter la partioj, ekzemple: "Vi devas esti malsata, eble ni irus manĝi?" Aŭ "ĉu estus bone se ...?". Tiel respektas la bezonon de la alia esti komprenita kaj estimata rekonante ilian valoron. Ĉi tiu maniero estas ĉefe uzata en proksima kaj konata medio kaj emfazas la proksimecon inter la partioj reduktante la interspacojn. La vortumado kutime estos rekta kaj simpatia kaj esprimos zorgon, antaŭan konsenton ("Kiam vi venos viziti?"), Aŭ evitadon de malkonsento (responde al la demando: "Io tia, eble iom pli... ").
  • Ĝentileco en la negativa maniero: Tiel ankaŭ rekonas la valoron de la alia, kaj krome provas minimumigi la invadon de la alia spaco. La vortumo kutime estos nerekta kiel: "Se ne estas tro da ĝeno..." aŭ "Mi ne volas enmiksiĝi, sed ...".
  • Nerekta: Evito de klara peto aŭ deklaro. Tiel lasas lokon al la alia por proponi laŭ ilia elekto aŭ por interpreti certan deklaron laŭ ilia maniero, ekzemple: "Mi serĉas libron, eble vi konas..." aŭ "Se iu pensis pri ĝi antaŭe...".

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]