2-Heksadekanono
2-Okso-heksadekano | ||
Kemia formulo | ||
2-heksadekanono | ||
Alternativa(j) nomo(j) | ||
| ||
CAS-numero-kodo | 18787-63-8 | |
ChemSpider kodo | 27203 | |
PubChem-kodo | 29251 | |
Fizikaj proprecoj | ||
Aspekto | blanka aŭ flava, brulema solidaĵo | |
Molmaso | 240,42948 g mol−1 | |
Denseco | 0,829 g/cm−3[1][2] | |
Fandpunkto | 43,1°C [3] | |
Bolpunkto | 318,4°C [4] | |
Refrakta indico | 1,4448[5] | |
Ekflama temperaturo | 82,7°C [6] | |
Solvebleco | Akvo:nesolvebla | |
Mortiga dozo (LD50) | 1750 mg/kg (buŝe) | |
GHS etikedigo de kemiaĵoj | ||
GHS Damaĝo Piktogramo | ||
GHS Signalvorto | Averto | |
GHS Deklaroj pri damaĝoj | H227, H411 | |
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj | P273, P391, P501 | |
(25 °C kaj 100 kPa) |
2-Heksadekanono aŭ metila tetradekila ketono estas organika kombinaĵo rezultanta el interagado de la acetaldehido kaj klorotetradekano. Ĝi estas blanka aŭ flava, brulema solidaĵo, nesolvebla en akvo. 2-Heksadekanono posedas 16 karbonatomojn, 32 hidrogenatomojn kaj 1 oksigenatomon. 2-Heksadekanono uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj aromataĵoj. 2-Heksadekanono, ankaŭ konata kiel 2-Okso-palmitato, estas saturita grasa acido ofte trovita en plantoj kaj bestoj. Ĝi estas grava ero elde multaj biologiaj procezoj, kaj estas esenca por la normala funkciado de la homa korpo.
2-Heksadekanono estas komerce produktita per hidrolizo de grasoj kaj oleoj. Ĝi ankaŭ povas esti sintezata elde petrolkemiaĵoj kaj per la hidrogenigo de palmitolejka acido. Eblas ankaŭ sintezi 2-heksadekanonon el karbonhidratoj, kiel glukozo, uzante bioteknologiajn metodojn.
La sintezo de 2-Heksadekanono povas esti atingita per la oksidigado de 2-Heksadekanolo uzante taŭgan oksidigan agenton.
2-Heksadekanono estas vaste uzata en scienca esplorado. Ĝi estas uzata en la sintezo de surfaktantoj, lesivoj kaj aliaj kemiaj komponaĵoj. Ĝi ankaŭ povas esti uzata kiel krudmaterialo por la sintezo de aliaj grasacidoj kaj iliaj derivaĵoj. 2-Heksadekanono ankaŭ estas uzata en la produktado de biodizelo, kaj kiel brulaĵo por interna brulmotoroj.
2-Heksadekanono estas grava ero de la ĉelmembrano, kaj ludas rolon en la reguligo de ĉela signalado kaj membrantransporto. Ĝi ankaŭ estas implicita en la reguligo de genesprimo, kaj en la produktado de hormonoj kaj aliaj signaligaj molekuloj.[7]
Sintezoj
[redakti | redakti fonton]Sintezo 1
[redakti | redakti fonton]- Preparado de la 2-heksadekanono per traktado de acetila klorido kaj tetradekano:
Sintezo 2
[redakti | redakti fonton]- Preparado de la 2-heksadekanono per oksidado de la 2-heksadekanolo:
Sintezo 3
[redakti | redakti fonton]- Preparado de la 2-heksadekanono per traktado de acetaldehido kaj klorotetradekano:
Sintezo 4
[redakti | redakti fonton]- Preparado de la 2-heksadekanono per traktado de pentadekanalo kaj klorometano: