4-Heksadekanono

Vidu ankaŭ: 3-Pentadekanono, 4-Pentadekanono, 5-Pentadekanono, 6-Pentadekanono, 7-Pentadekanono, 2-Heksadekanono, 3-Heksadekanono, 5-Heksadekanono, 6-Heksadekanono, kaj 7-Heksadekanono

4-Okso-heksadekano
Kemia formulo	C16H32O
Bastona kemia strukturo de la 4-heksadekanono
Tridimensia kemia strukturo de la 4-heksadekanono
Alternativa(j) nomo(j)
Propila dodekila ketono 4-Okso-heksadekano
CAS-numero-kodo	18787-65-0
ChemSpider kodo	479745
PubChem-kodo	551475
Fizikaj proprecoj
Aspekto	blanka aŭ flava, brulema solidaĵo
Molmaso	240,42948 g mol−1
Denseco	0,831 g/cm−3
Fandpunkto	45°C
Bolpunkto	307,8°C
Refrakta indico	$n_{761}^{20}$ 1,4390
Ekflama temperaturo	83,6°C
Solvebleco	Akvo:nesolvebla
Mortiga dozo (LD50)	5000 mg/kg (buŝe)
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H227, H411
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P273, P391, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

4-Heksadekanono aŭ propila dodekila ketono estas organika kombinaĵo rezultanta el interagado de la butanalo kaj klorododekano. Ĝi estas blanka aŭ flava, brulema solidaĵo, nesolvebla en akvo. 4-Heksadekanono posedas 16 karbonatomojn, 32 hidrogenatomojn kaj 1 oksigenatomon. 4-Heksadekanono estas ketona komponaĵo apartenanta al la familio de la alifataj ketonoj. Ĝi estas blanka solidaĵo kun frukteca odoro kaj estas ofte uzata en la parfumindustrio. Tamen, lastatempa esplorado montris ke 4-Heksadekanono havas eblajn aplikojn en la kampo de scienco, precipe en biokemio kaj fiziologio.

La sintezo de 4-Heksadekanono povas esti atingita per diversaj metodoj, inkluzive de la oksigenigo de la 4-heksadekanolo, la reakcio de 4-bromoheksadekano kun kalia cianido, kaj la reakcio de 1-heksadekano kun ozono. Tamen, la plej ofta metodo estas la oksigenigo de 4-heksadekanolo uzanta kalian permanganaton. Ĉi tiu metodo estas preferita pro sia simpleco, malalta kosto kaj alta rendimento.

4-Heksadekanono estis vaste studita pro ĝiaj eblaj aplikoj en la kampo de scienco. Oni malkovris ke ĝi havas antimikrobajn trajtojn, igante ĝin ebla kandidato por uzo en la evoluo de novaj antibiotikoj. Aldone, ĝi pruviĝis havi kontraŭinflamajn kaj analgeziajn efikojn, igante ĝin ebla kandidato por la traktado de doloro kaj inflamo.

Rilate al agokonduto, ĝi funkcias bone malhelpante la kreskon de mikroorganismoj kaj reduktante inflamon en la korpo. Ĝi ankaŭ povas funkcii blokante dolorreceptilojn en la korpo, kondukante al ĝiaj analgezikaj efikoj.

4-Heksadekanono pruviĝis havi diversajn biokemiajn kaj fiziologiajn efikojn. Oni trovis, ke ĝi malhelpas la kreskon de pluraj specioj de bakterioj, inkluzive de Staphylococcus aureus kaj Escherichia coli. Krom tio, ĝi pruviĝis redukti inflamon kaj doloron en bestaj modeloj.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado de la 4-heksadekanono per traktado de butila klorido kaj undekano:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 2

• Preparado de la 4-heksadekanono per oksidado de la 4-heksadekanolo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{CuO}}\,}}$

Sintezo 3

• Preparado de la 4-heksadekanono per traktado de butanalo kaj klorododekano:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 4

• Preparado de la 4-heksadekanono per traktado de tridekanalo kaj propila klorido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Vidu ankaŭ

• Ketonoj