Filistiono de Lokrio
| Φιλιστία της Λοκρίδας (427 a. K. - 347 a. K.) | ||
|---|---|---|
 Bildo de Filistiono de Lokrio, greka kuracisto.
| ||
| Persona informo | ||
| Naskonomo | Φιλιστίων | |
| Naskiĝo | 427 a. K. en "Lokrio epizefiro", Magna Grecia, nuna Italio | |
| Morto | 347 a. K. en "Lokrio epizefiro", Magna Grecia, nuna Italio | |
| Lingvoj | latina vd | |
| Ŝtataneco | nekonata valoro  vd
| |
| Profesio | ||
| Okupo | kuracisto vd
| |
| vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Filistiono de Lokrio aŭ Filistiono de Sicilio estis greka kuracisto, pensisto, filozofo, instruisto de la kuracisto Krizipo de Knido kaj de la matematikisto Eŭdokso el Knido kaj eble unu el la fondintoj de la "Empiriisma Lernejo de Aleksandrio", unu el la tri skoloj en kiu dividiĝis la antikva medicino. Li estas menciita de Plinio la Maljuna kaj Galeno el Pergamo. Oribazo atribuas al li inventon de maŝino por restarigi dislokiĝojn de la humero. Ateneo el Naŭkrato asertis ke li estis aŭtoro de prikuira gvidlibro.
Biografio
[redakti | redakti fonton]Filistiono estis samtempulo de Platono sed li obeis la tradicion de la Sicilia lernejo. Plutarko diras ke li gajnis grandan reputacion kiel kuracisto. En 367 a. K. li vizitadis la kortegon de Dionizo la 1-a de Sirakuzo kaj pli malfrue lia filo Dionizo la 2-a (397 a. K. - 343 a. K.).
La naskiĝurbo de Filistiono havis aktivajn rilatojn kun Sirakuzo tiutempe, ĉar la edzino de la sirakuza tirano Dionizo la 1-a, Doris, venis el tie. Estas eble ke Filistiono venis al Sirakuzo pro tiu geedziĝo, kie li tiam funkciis kiel persona kuracisto al kaj Dionizo la 1-a kaj lia filo kaj posteulo Dionizo la 2-a, kiu naskiĝis el lia edziĝo kun Doris.
Kiel tia, li ankaŭ devis esti implikita en la okazaĵoj ĉirkaŭantaj la morton de Dionizo la 1-a, kiun Plutarko raportas kaj kio kondukis, al la heredantoj de la tirano de lia dua edzino Aristomako, kiu venis de Sirakuzo, ne esti enkalkulita en la sukceda planado. Supoze, sekvante instrukciojn de lia filo Dionizo la 2-a, la grave malsana tirano ricevis potencan medikamenton fare de siaj kuracistoj kiuj endormigis lin antaŭ ol li povis ŝanĝi sian volon.
Filistiono, kiu ankaŭ devis esti en scienca kontakto kun Platono, estas menciita en la "Dua Letero", kiu estas erare atribuita al Platono.
En siaj sciencaj ideoj, Filistiono, membro de la Sicilia Medicina Fakultato, estis influita per la doktrino de Empedoklo de la kvar elementoj. Li komprenis la homan korpon kiel miksaĵon de ĉi tiuj kvar elementoj. Por li, sano konsistis en la ĝusta (nombra) reciproka rilatumo de ĉi tiuj elementoj. Platono konsentas kun tiu tezo, sed diferenciĝas de Filistiono en tio ke li ne vidas la kvar elementojn kiel finfinaj unuoj. La kosmologiaj kaj medicinaj ideoj de Platono povas esti bazitaj sur la komprenoj kiujn Filistiono donis al li.
Platono skribis leteron al Dionizo la 2-a, petante ke li senoficigu Filistiono tiel ke li povas reveni al Ateno.
Se vi mem faras ian uzon de Filistiono, ĉiel faru tion, sed se tio povas esti farita, forigu lin kaj lasu Speŭzipon resti kun li. Speŭzipo konsentas kun mi en la peto. Filistiono mem promesis al mi, ke, se vi lasos lin, li volonte venus al Ateno.[1]
Ŝajnas ke Filistiono alportis la doktrinon de la kvar elementoj el Sicilio ĝis Grekio. Li, fakte, estis la unua, kiun ni scias, kiu integris la kvar Empedokleajn elementojn en koheran medicinan paradigmon. Li ankaŭ adoptis la teorion de Empedoklo ke spirado okazas tra la poroj de la haŭto same kiel tra la buŝo kaj nazo, en kontrasto kun la instruo de lia samtempulo Diogeno de Apolonio kiu opiniis ke ĉi-lasta estis la nura mekanismo.
Verkaro
[redakti | redakti fonton]- De Salubri Victus
- De Victus Ratione
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]- Krizipo de Knido (390 a. K. - 250 a. K.)
- Speŭzipo (407 a. K. - 339 a. K.)