Hela blua varia stelo

Hela blua varia stelo (mallongigo HBV) (angle Luminous blue variables, LBV) aŭ stelo tipa latine S Doradus (angle S Doradus variables, SDOR) - estas raraj steloj, speco de hipergigantoj. Maso de la steloj varias de 40 ĝis 120 M_⊙. La steloj situas en la lasta etapo de stela evoluo antaŭ iaĝi supernovao. La speco de steloj estas tre rara: en la Galaksio laŭ teoriaj esploroj devas ekzisti nur kelkaj dekoj, el kiuj sciencistoj trovis iom pli dek^[1]^[2]. En Ĝenerala katalogo de variablaj steloj (ru) ĉeestas nur 20 helaj bluaj variaj steloj el 58 035 variaj steloj registritaj en la katalogo^[3].

HBV P Cygni kaj Eta Carinae estis klasifikitaj en 17 jarcento kiel ne ordinaraj variaj steloj, tamen radiko de iliaj strangeco estis ne klara. Termino «varia stelo tipa S Doradus» estis unuafoje uzata en la jaro 1974^[3].

En diagramo de Hertzsprung-Russell la speco de steloj situas en speciala regiono, nomata «strio de nestabileco de S Doradus»^[3].

Referencoj

↑ Christophe Martayan; Alex Lobel, Dietrich Baade, Andrea Mehner, Thomas Rivinius, Henri M. J. Boffin, Julien Girard, Dimitri Mawet, Guillaume Montagnier, Ronny Blomme, Pierre Kervella, Hugues Sana, Stanislav Štefl, Juan Zorec, Sylvestre Lacour, Jean-Baptiste Le Bouquin, Fabrice Martins, Antoine Mérand, Fabien Patru1, Fernando Selman and Yves Frémat (2016-03-01). “Luminous blue variables: An imaging perspective on their binarity and near environment”, Astronomy & Astrophysics (en) (revuo) 587. doi:https://doi.org/10.1051/0004-6361/201526578.
↑ New LBV Star Discovered in the Galaxy - a Twin of the Famous LBV P Cygni (angle) (elektronika). Special Astrophysical Observatory (2010). Arkivita el la originalo je 2021-09-23. Alirita 2023-09-06 .
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Alegs, Leandro. Яркая голубая переменная (ruse) (elektronika). Alegsaonline.com (18). Arkivita el la originalo je 2024-01-06. Alirita 2023-09-06 .

[AA-1] Christophe Martayan; Alex Lobel, Dietrich Baade, Andrea Mehner, Thomas Rivinius, Henri M. J. Boffin, Julien Girard, Dimitri Mawet, Guillaume Montagnier, Ronny Blomme, Pierre Kervella, Hugues Sana, Stanislav Štefl, Juan Zorec, Sylvestre Lacour, Jean-Baptiste Le Bouquin, Fabrice Martins, Antoine Mérand, Fabien Patru1, Fernando Selman and Yves Frémat (2016-03-01). “Luminous blue variables: An imaging perspective on their binarity and near environment”, Astronomy & Astrophysics (en) (revuo) 587. doi:https://doi.org/10.1051/0004-6361/201526578.

[GRAV-2] New LBV Star Discovered in the Galaxy - a Twin of the Famous LBV P Cygni (angle) (elektronika). Special Astrophysical Observatory (2010). Arkivita el la originalo je 2021-09-23. Alirita 2023-09-06 .

[ALEG-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Alegs, Leandro. Яркая голубая переменная (ruse) (elektronika). Alegsaonline.com (18). Arkivita el la originalo je 2024-01-06. Alirita 2023-09-06 .

[1]

[2]

[3]