Historio de Ostrava

Historio de Ostrava komenciĝas jam en la 8-a jarcento. Ostrava apartenas al tre longe enloĝigitaj lokoj sur teritorio de Ĉeĥio. Sur teritorio de Ostrava troviĝis tri burgoj (en Moravia Ostrava, en Silezia Ostrava kaj sur Landek, sed sole Sileziaostrava burgo konserviĝis ĝis hodiaŭaj tagoj.

Ostrava en prahistorio

proksimume antaŭ 30 mil jaroj: unua pli daŭra loĝiĝo de ĉasistoj de mamutoj sur Landek, uzo de nigra karbo kiel brulmaterialo, Venuso de Petřkovice

Ostrava en mezepoko

de 8-a jarcento: slava loĝigo
10-a jarcento: setlejo de Holasicidoj
1229: menciita vilaĝo (Silezia) Ostrawa en dokumento de Gregorio la 9-a
1267 (29-a de novembro): menciita vilaĝo (Moravia) Ostrava en testamento de episkopo el Olomouc Bruno (1245–1281)
antaŭ 1279: avanco de Moravia Ostrava je urbo, la unuaj skribdokumentoj pri preĝejo de sankta Venceslao
1279: renkontiĝo de praga episkopo Tobiaso kaj olomouca episkopo Bruno en la episkopa urbo Moravia Ostrava
1297: unuafoje skribe estas menciata Sileziaostrava princa burgo
1362 (17-a de majo): Karolo la 4-a donis rajton de okazado de datrevena foiro
1371–1376: konstruado de urbaj remparoj
1428: la urbon konkeris husanoj
1437–1848: la urbo estas parto de hukvalda senjorujo
1539 (24-a de februaro): la unuaj skribdokumentoj pri Malnova urbodomo

Ostrava dum regado de Habsburgoj

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Habsburgoj.

En la dua duono de la 19-a jarcento okazas evoluo de industrio, Silezia Ostrava fariĝas la industria centro de la habsburga monarkio. Komune kun la ĉirkaŭaj vilaĝoj Hrušov, Muglinov, Michálkovice kaj Radvanice ĝi enfalis administre al silezio, do sub Opava, kaj nome ĝis la jaro 1928, kiam la lando Silezia estis kunigita kun la Moravia en Moraviasilezian kun centro en Brno.

Moravia Ostrava, Přívoz, Vítkovice, Mariánské Hory, Zábřeh nad Odrou, Nová Ves kaj Hrabůvka estis parto de Lando moravia enfalanta sub Brno.

1556: la plej granda incendio, neniigitaj preskaŭ ĉiuj domoj sur placo
1585: fondo de urba rombejo sur teritorio de Hodiaŭa strato Puchmajerova
1618–1648: la tridekjara milito, la danaj (1626) kaj la svedaj (1642–1650) soldataroj
1625: pesta epidemio, mortis proksimume 500 homoj, do preskaŭ duono de la loĝantaro
1747: establita poŝto
1763: malkovro de karbo (valo Burňa)
1828: fondo de ferfabrikoj (Gisejo de Rudolfo, pli posta Ferfabriko Vítkovice)
1847: fervoja kunigo kun Vieno kaj Krakovo (Norda fervojo de Ferdinando)
1862: fondita ĉeĥa socio Civitana besedo
1868: akirita permesilo al fondo de ĉefa lernejo
1869: konstruita unua gasfabriko; establita telegrafo; konstruita stacidomo Ostrava-centro
1870: konstruita gaslumigo
1872: konstruado de nova urba gaskondukilo
1875: fondita Matice ostrava
1877: fondita malplisupera germana reala lernejo
1879: konstruado de juda sinagogo
1880: granda inundo sur Odra kaj Ostravice, inundita tuta Subbeskida regiono
1883: komencita konstruado de preĝejo de Dia Savinto
1884: komencita konstruado de malsanulejo en Fifejdy
1889: finita preĝejo de Dia Savinto
1890: establita urba akvopurigejo en Nová Ves
1894: malfermita ĉeĥa Nacia domo – centrejo de la ĉeĥa kulturo; komencita trafiko de urba transporto sur tramvojo Moravia Ostrava – Mariánské Hory
1895: malfermita Germana domo – centrejo de la germana kulturo; konstruado de unua elektrejo en Ostrava-regiono
1897: unua ĉeĥa reala gimnazio
1898: malfermita publika biblioteko kaj legejo
1900: malfermita Pola domo – centrejo de la pola kulturo
1903: malfermita Laborista domo en Vítkovice
1904: fondo de Industria kaj entreprenista muzeo
1906: konstruita hotelo Imperial
1907: konstruita urba teatro (germana scenejo), hodiaŭa Teatro de Antonín Dvořák
1913 (la 18-an de aprilo): la urba konsilantaro aĉetis parcelon por konstruado de Nova urbodomo
1914: konstruita ŝtala ponto trans Ostravice, hodiaŭa Ponto de Miloš Sýkora
1914–1918: unua mondmilito

Ostrava dum la unua respubliko

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Unua respubliko de Ĉeĥoslovakio.

Magazeno de firmao Brouk kaj Babka el la jaro 1928

En la 20-a jaroj kaj la 30-aj jaroj de la 20-a jarcento estis sur la teritorio de la urbo konstruitaj magazenoj (Bachner, Brouk kaj Babka...).

1919: fondita Nacia teatro moraviasilezia
1923: ekskribo de konkurso por konstruo de Nova urbodomo
1924 (la 29-an de januaro): estiĝas Granda Ostrava
1926: malfermita Domo de artoj
1928: malfermita magazeno Brouk kaj Babka
1929: estiĝo de ostrava studio de Ĉeĥa radio
1930: konstruita Nova urbodomo
1929–1934: ekonomia krizo

Ostrava dum protektorato

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Protektorato Bohemio kaj Moravio.

1939 (la 14-an de marto): la urbo okupita fare de la germana soldataro, en oktobro la unua transporto de judoj en "alilernigan" tendaron en Nisko
1939–1945: la dua mondmilito
1941 (la 1-a de julio): daŭrigo de integra proceso de la urbo – aligo de 8 sileziaj kaj 4 moraviaj municipoj al Moravia Ostrava
1944 (la 29-an de aŭgusto): atako de la 15-a bombard-floto de Usono kontraŭ Ostrava, grave difektita la centro de la urbo
1945 (la 30-an de aprilo): liberigo de la urbo

Ostrava en la postmilita tempo

Senpere post la milito estis riparita loĝeja fonduso kaj la urba infrastrukturo. Dum la 50-aj jaroj ĝis la 80-aj jaroj de la 20-a jarcento okazis granda alfluo de loĝantoj kaj konstrua ekfloro de la urbo. Estis komencita konstruo de loĝejdomaroj en Hrabůvka, Zábřeh kaj Poruba. Okazis intensa ekfloro de peza industrio, precipe la metalurgia. En la sesdekaj jaroj estis konstruita ekspoziciejo Nigra herbejo kaj daŭrigis nesentema malkonstruado de la historia urbocentro. Dum urbestrumado de Josef Kempný daŭrigis konstruado de la ostravaj loĝejdomaroj kaj oni solvis problemaron de ebla ekspluatado de karbo sub la mezo de la urbo. Post aŭgusto de 1968 estis konstruitaj loĝdomaroj ankaŭ sur la malkonstruitaj areoj (ekz. Fifejdy). En la 70-aj jaroj primatoro Eduard Foltýn partoprenis en kreado de nova teritoria plano; krom aliaj li realigis konstruadon de la svinova kaj la frýdlanta pontoj, renovigon de komunika reto de la urbo kaj konstruo de regiona malsanulejo en Poruba. Sed senĉese daŭrigis la nesentema malkonstruado de la urbocentro. Lasta antaŭnovembra primatoro estis Bedřich Lipina, kiu disvastigis elektrejon en Třebovice kaj komencis konstruadon de centra purigejo de forfalaĵakvoj en Přívoz kaj prilaboristebla uzino en Kunčice. Informojn pri administra evoluo de Ostrava vi trovos en artikolo Administra kaj teritoria evoluo de Ostrava.

1945: el Příbram transsidejigita Altlernejo mineja
1946 (la 28-an de junio): Moravia Ostrava alinomiĝas je Ostrava
1949–1951: konstruado de Nová huť
1950 (la 13-an–14-an de marto): likvido de monaĥejoj sur teritorio de la urbo kaj deportado de geordenuloj
1951: malfermita zoologia ĝardeno; fondita Teatro de muziko; fondita Ŝtata sciencista biblioteko
1953: fondita Pli supera muzike pedagogia lernejo en Ostrava, ekde la jaro 1959 konservatorio, en 1996 pruntedonita nomo Konservatorio de Janáček Ostrava
1953: fondita Teatro de marionetoj
1954: estiĝo de Filharmonio de Janáček Ostrava el radia orkestro
1955 (la 31-an de decembro): ostrava studio de Ĉeĥa televido enpaŝas en disaŭdigo kiel la dua televida studio en Ĉeĥio
1959: el Opava alisidejigita Pli supera pedagogia lernejo, estiĝis Pedagogia instituto, sed plu oni instruis en Opava, ekde 1964 Pedagogia fakultato, ekde la jaro 1991 Universitato de Ostrava; malfermita flughaveno Ostrava-Mošnov
1961: malfermita Domo de kulturo Vítkovice, hodiaŭa Domo de kulturo de urbo Ostrava
1976: finita integro de municipoj, kun Moravia Ostrava estis ekde la jaro 1924 kunigitaj sume 33 municipoj
1986: malfermita Palaco de kulturo kaj sporto (hodiaŭa ĈEZ Areno)
1989 (la 17-an de novembro): velura revolucio, fino de megalomania evoluo de Ostrava

Ostrava post la velura revolucio

Post la velura revolucio Ostrava ligis kutimajn rilatojn kun aliaj enlandaj kaj eksterlandaj urboj. Estiĝis Ostrava universitato en Ostrava, estis fonditaj filioj de Alliance Française kaj British Council. Ostrava ankaŭ eniĝis en internacian kunlaboron de regionoj enkadre de programo Ouverture. Primatoro Evžen Tošenovský karakterize partoprenis en realigo de Centro de savtelefonado, la unika projekto sur teritorio de Ĉeĥio. Pozitive estis taksita lia laboro kaj persona aktiviĝo dum inundo en la jaro 1997 sur Moravio. Estis konstruita Teatro de marionetoj kaj rekonstruita Teatro de Antonín Dvořák. Realigita estis ankaŭ konstruado de nova kvarlena komunikaĵo en Vítkovice, rekonstruo de strato Poděbradova, konstruado de surtera kolektoro en la urbocentro kaj rekonstruo de tramdeponejo en strato Křivá.

1992: fondo de Kolegio de primatoroj de statutaj urboj
1993: fondo de Asocio de municipoj de Supra Silezio kaj la norda Moravio; fondo de Agentejo por regiona evoluo
1996 (la 30-an de majo): estiĝo de ostrava-opava diocezo per bulao Ad Christifidelium spirituali
1994 (la 30-an de junio): lasta ekspluatita karbo sur teritorio de Ostrava
1996 (la 1-an de septembro): nova sidejo de Episkopujo de Ostrava-Opava
1997 (la 7. – la 9-an de julio): centkvindekjara inundoj sur Odra, Opava kaj Ostravice, inundita plimulto de malalte situantaj partoj de Ostrava
1998 (la 27-an de septembro): post 162 jaroj finita fabrikado de fero en Vítkovice
2000: estiĝo de Regiono Ostrava kun sidejo en Ostrava
2007 (la 1-an de januaro): en distrikton Ostrava-urbo enmembrigitaj pluaj 12 municipoj (Čavisov, Dolní Lhota, Horní Lhota kaj Velká Polom el distrikto Opava, Klimkovice, Olbramice, Vřesina kaj Zbyslavice el distrikto Nový Jičín kaj Stará Ves nad Ondřejnicí, Šenov, Václavovice kaj Vratimov el distrikto Frýdek-Místek)
2007 (la 14-an de januaro): aktoro Vin Diesel filmis en Ostrava scenojn el filmo Babylon A.D.
2007 (la 1-an de junio): finita rekonstruo de placo de Masaryk

Vidu ankaŭ

Kategorio Historio de Ostrava en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)