Jean Riolan
| Jean Riolan (1539-1606) | ||
|---|---|---|
.jpg) "Artis medicinalis", verko de Jean Riolan la Maljuna, publikigita en 1629.
| ||
| Persona informo | ||
| Jean Riolan | ||
| Naskiĝo | 1539 en Amiens, Somme, Francio | |
| Morto | 18-an de oktobro 1606 en Parizo, Francio | |
| Lingvoj | latina vd | |
| Ŝtataneco | Francio  vd
| |
| Alma mater | Universitato de Parizo | |
| Familio | ||
| Infanoj | Jean Riolan la Juna vd
| |
| Profesio | ||
| Okupo | kuracisto anatomo vd
| |
| vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Jean RIOLAN estis franca anatomo, metafizikisto, filozofo, kuracisto kaj profesoro pri Medicino en la Universitato de Parizo. Li estis patro de Jean Riolan la Juna kaj rememoriĝis pro siaj verkoj kaj beletraj kaj sciencaj. Oni diras, ke vi povis paroli klasikajn lingvojn kun ekstrema facileco, tiel havante grandan facilecon aliri la enhavon de ĉiuj antikvaj skribaĵoj. Tamen, lia vivo estas konata en maniero fragmente, krom ke li prenis klasojn pri naturfilozofio ĉe la Colegio de Boncourt, en Parizo, kie li diplomiĝis, en 1574, kaj okupis la postenon kiel rektoro de la kolegio inter 1586 kaj 1587.
Biografio
[redakti | redakti fonton]
Nomumita doktoro pri medicino en Parizo ĉirkaŭ 1574, Riolan instruis anatomion kaj medicinon ĉe la "Fakultato de Medicino de Parizo", kaj iĝis rektoro en 1586.
Li lasis multajn skribaĵojn: la plej multaj el ili estas nur komentoj pri la doktrinoj de Hipokrato kaj Fernel. Li defendis Hipokrato'n kaj Galenon kontraŭ la alkemiistoj. Precipe kontraŭ Joseph Duchesne, aŭtoro de "De priscorum philosophorum verae medicinae" (1603), kemia interpreto de la kosmo kaj de la homo, kontraŭ kiu li respondis samjare per "Apologia pro Hippocratis et Galeni Medicina".
La pamfleta polemiko kiu sekviĝis estis tre kompleksa kaj etendiĝis tra Eŭropo. La germana apotekisto Andreas Libavius, aliĝinta al Duchesne, Riolan la Maljuna respondis per fina pamfleto "Ad Libavi Maniam" (1606), kie li sugestis, ke alĥemio povus esti de diabla origino, kaj tial esti malakceptita.
Li ankaŭ perforte kontraŭstaris la akademiajn pretendojn de la kirurgoj.
Lia doktrino pri febroj estis prezentita en postmorta publikaĵo "Tractatus de febribus" (1640).
Lia filo estas Jean Riolan la Juna (1577-1657), ankaŭ kuracisto kaj gvidanto de la Galenistoj ĉe la Pariza Fakultato de Medicino, kontraŭa al la alkemiistoj kaj la "cirkulantoj" (subtenantoj de la sangocirkulado de William Harvey).
Verkaro
[redakti | redakti fonton]- Disputatio prima de origine philosophiae, Parizo, 1565
- Methodus medendi, tam generalis quam particularis, 1598
- Universae medicinae compendia, 1601
- Ars bene medendi, 1601
- Praelectiones in libros physiologicos, 1601
- Opera omnia, 1610
- Opera cum physica tum medica, 1611
- Discours sur les hermaphrodites, 1614[1]
- Universae medicinae compendium, 1626
- Artis medicinalis, theoricae et practicae sejunctim hactenus multoties excusae, systema, Emmanuel Stupanus, 1629
- Artis medicinalis theoreticae et practicae, 1629
- Propaedeumata philosophica, 1631[2]
- Tractatus de febribus, 1638[3]
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]- Hipokrato (460 a. K. - 377 a. K.)
- Jean Fernel (1497-1558)
- Joseph Duchesne (1544-1609)
- Jacques Duval (1555-1615) franca kuracisto[4]
- Andreas Libavius (1555-1616)
- Jean Riolan la Juna (1557-1657) franca anatomo
- Gaspard Bauhin (1560-1624)
- William Harvey (1578-1657)
- Gabriel Naudé (1600-1653) franca libristo kaj erudiciulo
- Guy Patin (1601-1672)
- Louis Moréri (1643-1680)