Malala Yousafzai

Honorigoj
Honorigoj	(2021) "100 virinoj" de BBC; (2018) Jane Addams Children's Book Award (en) ; (14-a de majo 2017) Ellis Island Medal of Honor (en) ; (2016) Ordeno de la Rideto; (2014) Nobel-premio pri paco; (2014) Philadelphia Liberty Medal (en) ; (aprilo 2013) TIME 100; (2013) Internacia Infana Pacpremio; (2013) Simone de Beauvoir Prize (en) ; (2013) Saĥarov-Premio; (2013) honorary Canadian citizenship (en) ; (2013) Memminger Freedom Prize 1525 (en) ; (2013) Humanitarian of the Year (en) ; (2013) Internacia Premio de Katalunio; (2013) Ambassador of Conscience Award (en) ; (2013) Index Award (en) ; (2013) Premio por Homaj Rajtoj de la Unuiĝintaj Nacioj; (2013) Eŭropa Homrajta Premio; (2013) Anna Politkovskaya Award (en) ; (2013) Secularist of the Year (en) ; (oktobro 2012) Commander of the Order of Bravery (en) ; (2011) Nacia Pacpremio Malala; Premio por la Kvar Liberecoj: Libereco de Timo; Fred and Anne Jarvis Award (en) ; vd

**Malala Yousafzai**
Malala Yousafzai
	Nobel-premiito
Persona informo
	ملاله یوسفزۍ; ملالہ یوسفزئی
Naskiĝo	12-an de julio 1997 (27-jaraĝa); en Mingora, Pakistano
Religio	sunaismo vd
Lingvoj	angla • urduo • paŝtuna vd
Loĝloko	Birmingham vd
Ŝtataneco	Pakistano vd
Alma mater	Lady Margaret Hall - Filozofio, Politiko, kaj Ekonomiko (2017–2020); Edgbaston High School (en) (2013–2017) vd
Familio
Patro	Ziauddin Yousafzai vd
Patrino	Toorpekai Yousafzai (en) vd
Edz(in)o	Victor Bentala (en) vd
Profesio
Alia nomo	Gul Makai vd
Okupo	blogisto ; verkisto ; memuaristo ; homrajta aktivulo ; aktivisto pri virinaj rajtoj vd
Honorigoj
Honorigoj	(2021) "100 virinoj" de BBC; (2018) Jane Addams Children's Book Award (en) ; (14-a de majo 2017) Ellis Island Medal of Honor (en) ; (2016) Ordeno de la Rideto; (2014) Nobel-premio pri paco; (2014) Philadelphia Liberty Medal (en) ; (aprilo 2013) TIME 100; (2013) Internacia Infana Pacpremio; (2013) Simone de Beauvoir Prize (en) ; (2013) Saĥarov-Premio; (2013) honorary Canadian citizenship (en) ; (2013) Memminger Freedom Prize 1525 (en) ; (2013) Humanitarian of the Year (en) ; (2013) Internacia Premio de Katalunio; (2013) Ambassador of Conscience Award (en) ; (2013) Index Award (en) ; (2013) Premio por Homaj Rajtoj de la Unuiĝintaj Nacioj; (2013) Eŭropa Homrajta Premio; (2013) Anna Politkovskaya Award (en) ; (2013) Secularist of the Year (en) ; (oktobro 2012) Commander of the Order of Bravery (en) ; (2011) Nacia Pacpremio Malala; Premio por la Kvar Liberecoj: Libereco de Timo; Fred and Anne Jarvis Award (en) ; vd
En TTT	Oficiala retejo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Malala Yousafzai aŭ Malala Yousufzai (urdue ملالہ یوسف زئی, naskiĝinta la 12-an de julio 1997 en Mingora, en la provinco de Ĥajber-Paŝtulando) estas pakistana aktivulino pri homaj rajtoj. Ŝi vivis en Mingora, ĉefa urbo de la Swat-distrikto, en nord-okcidenta Pakistano, regiono proksima al la influo de la Talibanoj. Simbolo de la lukto por edukado de la junulinoj kaj kontraŭ la Talibanoj, ŝi plurfoje ricevis honorigojn pakistanajn kaj internaciajn pro siaj opinideklaroj dum en ŝia regiono estis luktoj inter la pakistanaj Talibanoj kaj la pakistana armeo.

La 9-an de oktobro 2012, ŝi estis grave vundita ĉe la kapo pro murdo-provo (ŝia lerneja aŭtobuso estis atakita). La agon kondamnis la tuta politikistaro de la lando. Ŝin oni translokis en la hospitalon de Birmingham en Britio la 15-an de oktobro, por ke ŝi estu pli profunde kuracata. Pro tiu okazaĵo ŝi nun estas internacie konata.

Biografio

La publiko ekkonis ŝin komence de 2009, kiam ŝi estis 11-jara, dank'al ŝiaj atestoj en blogo de la BBC pri la perfortoj de la Talibanoj^[1], bruligoj de porknabinaj lernejoj kaj perfortoj en la Swat-valo, tiam sub talibana regado. Ŝi tiam aperis larmanta en video kaj diris, ke ŝi deziras iĝi kuracistino. Dum la talibana okupado, ŝia familio forlasis la regionon kaj disiĝis. Ĝi rekuniĝis en julio 2009, post la dua Swat-batalo.

Post kiam la pakistana armeo refoje regadis super la valo, ŝi estis agnoskita kiel heroino kaj ŝia porknabina lernejo estis renomita laŭ ŝia nomo.

Ankaŭ ŝia patro, Ziauddin Yousafzai, estas konata pro siaj kontraŭ-talibanaj opinideklaroj kaj subtenis armean intervenon en lia regiono. La 10-an de decembro 2012, li estis nomumita speciala UN-konsilisto pri la Rajto pri edukado^[2].

La 12-an de julio 2013, en la tago de sia 16-jariĝo, Malala Yousafzai parolis pri la Rajto pri Edukado por la knabinoj ĉe la tribuno de UN en Nov-Jorko, en ĉeesto de la Ĝenerala Sekretario de Unuiĝintaj Nacioj Ban Ki-Moon kaj de pluraj centoj da 12- ĝis 25-jaraj gejunuloj reprezentantaj 85 landojn.^[3]. En sia parolado ^[4]^[5], ŝi interalie deklaris, ke « La ekstremistoj timas la librojn kaj la skribilojn. La potenco de la eduko timigas ilin. »^[3] kaj ankaŭ ke « Infano, instruisto, libro kaj skribilo povas ŝanĝi la mondon. »^[3]. Ŝi admonis la registarojn « certigi liberan kaj devigan instruadon al ĉiu infano en la mondo. »^[3]

Rekompencoj

En 2009, ŝi estis nomumita por la internacia premio de la infanoj por la paco, donita de la fondaĵo "KidsRights". Ĝin ŝi ricevis la 6-an de septembro 2013 ^[6]^,^[7].

La 19-an de decembro 2011, ŝi ricevis la nacian ĉef-premion de la junularo por paco el la pakistana registaro, transdonitan de la pakistana ĉefministro Jusuf Raza Gillani. Ŝi tiam elvokis kreon de politika partio. Tiu honorigo poste estis renomita « premio Malala »^[8].

En decembre 2012, Malala Yousafzai ricevis la "premion Simone de Beauvoir por la libereco de la virinoj " 2013^[9].

La 10-an de oktobro 2013, ŝi ricevis la Saĥarov-Premion^[10].

Ŝi estis ankaŭ nomita, kiel unu el la eblaj ricevontoj de la Nobel-premio pri paco 2013^[11]. La 10-an de oktobro 2014 ŝi ricevis la Nobel-premion pri paco kun Kailash Satyarthi.

Eksteraj ligiloj

Kategorio Malala Yousafzai en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

angle Malala Yousafzai, We and Our Enemies Arkivigite je 2013-10-14 per la retarkivo Wayback Machine ("Ni kaj niaj malamikoj") (konsultita 2013-10-13)

angle After the Taliban: Swat women on changing life (konsultita 2013-10-13)

Referencoj

↑ angle http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7834402.stm (konsultita 2013-10-13)
↑ france http://www.ouest-france.fr/ofdernmin_-education.-Le-pere-de-Malala-nomme-conseiller-special-de-l-ONU_6346-2142289-fils-tous_filDMA.Htm (konsultita 2013-10-13)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 france http://www.lemonde.fr/education/article/2013/07/12/malala-a-l-onu-les-extremistes-ont-peur-des-livres_3447064_1473685.html (konsultita 2013-10-13)
↑ angle http://www.youtube.com/watch?v=QRh_30C8l6Y (konsultita 2013-10-13)
↑ angle https://secure.aworldatschool.org/page/content/the-text-of-malala-yousafzais-speech-at-the-united-nations Arkivigite je 2013-10-14 per la retarkivo Wayback Machine la anglalingva teksto de ŝia parolado (konsultita 2013-10-13)
↑ angle http://www.kidsrights.org/News/tabid/121/articleType/ArticleView/articleId/100/KidsRights-International-Childrens-Peace-Prize-2013-awarded-to-Malala-Yousafzai.aspx Arkivigite je 2015-02-03 per la retarkivo Wayback Machine (konsultita 2013-10-13)
↑ angle http://www.cbc.ca/news/world/malala-yousafzai-teen-shot-by-taliban-gets-kids-peace-prize-1.1358981 (konsultita 2013-10-13)
↑ angle http://tribune.com.pk/story/309285/national-peace-prize-to-be-named-after-malala-yousafzai-gilani (konsultita 2013-10-13)
↑ france https://fr.wikipedia.org/wiki/Prix_Simone_de_Beauvoir_pour_la_libert%C3%A9_des_femmes (konsultita 2013-10-13)
↑ france http://www.lemonde.fr/asie-pacifique/article/2013/10/10/malala-yousafzai-honoree-par-le-prix-sakharov_3492809_3216.html (konsultita 2013-10-13)
↑ france http://www.lemonde.fr/europe/article/2013/10/07/favorite-pour-le-nobel-de-la-paix-malala-veut-devenir-femme-politique_3491096_3214.html (konsultita 2013-10-13)

Noto

Ĉi tiu artikolo estis redaktita tiel ke ĝi entenas tutan aŭ partan tradukon de « Malala Yousafzai » el la franclingva Vikipedio. Rigardu la historion de la originala paĝo por vidi ties aŭtoroliston.

[1] ttp://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7834402.stm (konsultita 2013-10-13)

[2] rance http://www.ouest-france.fr/ofdernmin_-education.-Le-pere-de-Malala-nomme-conseiller-special-de-l-ONU_6346-2142289-fils-tous_filDMA.Htm (konsultita 2013-10-13)

[monde-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 france http://www.lemonde.fr/education/article/2013/07/12/malala-a-l-onu-les-extremistes-ont-peur-des-livres_3447064_1473685.html (konsultita 2013-10-13)

[4] ttp://www.youtube.com/watch?v=QRh_30C8l6Y (konsultita 2013-10-13)

[5] ttps://secure.aworldatschool.org/page/content/the-text-of-malala-yousafzais-speech-at-the-united-nations Arkivigite je 2013-10-14 per la retarkivo Wayback Machine la anglalingva teksto de ŝia parolado (konsultita 2013-10-13)

[6] ttp://www.kidsrights.org/News/tabid/121/articleType/ArticleView/articleId/100/KidsRights-International-Childrens-Peace-Prize-2013-awarded-to-Malala-Yousafzai.aspx Arkivigite je 2015-02-03 per la retarkivo Wayback Machine (konsultita 2013-10-13)

[7] ttp://www.cbc.ca/news/world/malala-yousafzai-teen-shot-by-taliban-gets-kids-peace-prize-1.1358981 (konsultita 2013-10-13)

[8] ttp://tribune.com.pk/story/309285/national-peace-prize-to-be-named-after-malala-yousafzai-gilani (konsultita 2013-10-13)

[9] rance https://fr.wikipedia.org/wiki/Prix_Simone_de_Beauvoir_pour_la_libert%C3%A9_des_femmes (konsultita 2013-10-13)

[10] rance http://www.lemonde.fr/asie-pacifique/article/2013/10/10/malala-yousafzai-honoree-par-le-prix-sakharov_3492809_3216.html (konsultita 2013-10-13)

[11] rance http://www.lemonde.fr/europe/article/2013/10/07/favorite-pour-le-nobel-de-la-paix-malala-veut-devenir-femme-politique_3491096_3214.html (konsultita 2013-10-13)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]