Oswald Schmiedeberg
Oswald Schmiedeberg (1838-1921) | |||||
---|---|---|---|---|---|
![]() Bildo de Oswald Schmiedeberg
| |||||
Persona informo | |||||
Naskiĝo | 11-an de oktobro 1838 en "Gut Laidsen" apud Talsen, Kuronio, nuna Latvio | ||||
Morto | 12-an de julio 1921 en Baden-Baden, Germanio | ||||
Lingvoj | germana vd | ||||
Ŝtataneco | Germanio ![]() | ||||
Alma mater | Universitato de Strasburgo Universitato de Gießen Universitato de Tartu | ||||
Profesio | |||||
Okupo | kemiisto profesoro farmakologo apotekisto ![]() | ||||
Laborkampo | Farmakologio ![]() | ||||
| |||||
vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Oswald Schmiedeberg estis germana farmakologo kaj unu el la plej elstaraj figuroj de la 19-a jarcento. Lia naskiĝloko, kalkulinte gravan germanan popolon apartenis al Rusio tiuepoke.[1]
Biografio
[redakti | redakti fonton]Oswald Schmiedeberg estis filo de arbargardisto kaj pasigis sian infanaĝon en Tartu, nun en Estonio kaj tiam pli konata sub ĝia germana nomo Dorpart. Li studis medicinon en la Universitato de Tartu, kie unu el siaj profesoroj kaj referenco estis Rudolf Buchheim (1820-1879), kiu fondis la unuan instituton pri eksperimenta farmakologio en Eŭropo tie kaj kun kiu li poste laborus flanko ĉe flanko.
Schmiedeberg doktoriĝis en 1866 kaj poste laboris en tiu ĉi universitato mem. Liaj aliaj instruistoj estis Carl Schmidt (1822-1894), la fiziologo kaj anatomiisto Friedrich Heinrich Bidder (1810-1894) kaj Karl Wilhelm von Kupffer (1829-1902), laŭ kiu la Ĉeloj Kupffer-Sternzelle de la hepato estis nomitaj.

En 1866, la kuracisto Bernhard Naunyn (1839-1925) moviĝis de Berlino al Tartu, kiu fine iĝis granda amiko de Oswald.
Poste li ankaŭ studis eksperimentan fiziologion en Lepsiko sub Carl Friedrich Wilhelm Ludwig (1816-1895). Tie li renkontis ankaŭ la farmakologon Rudolf Boehm (1844–1926) kaj la biokemiiston Friedrich Miescher (1844–1895), kun kiuj li establis fruktodonan kaj longan amikecon.
En 1872, post la Franco-Prusia Milito, li akceptis postenon kiel profesoro pri farmakologio ĉe la Universitato de Strasburgo, kie li fine kreis farmakologian instituton kiu iĝis monda referenco kaj altiris esploristojn de la tuta mondo. Tra liaj klasĉambroj trairis farmakologoj, dekoj da kiuj poste okupos katedrojn en multaj eŭropaj universitatoj, kiel estis la kazo de la hispana Teófilo Hernando (1881-1976) aŭ la franco-germana Albert Schweitzer (1875–1965).
Kuracistoj de la staturo de Heinrich Wilhelm Waldeyer (1836-1921), Friedrich Goltz (1834-1902), la patologiisto Friedrich Daniel von Recklinghausen (1833-1910), Felix Hoppe-Seyler (1825-1895), unu el la fondintoj de Biokemio kaj eldonisto de la Revuo pri Fiziologia Kemio, estis altiritaj al tiu Strasburga institucio kiun Schmiedeberg estris. En 1888 Bernhard Naunyn translokiĝis tien ekde Königsberg, kun kiu li laboris ĝis 1904.
Schmiedeberg restis aktiva en Strasburgo dum 46 longaj jaroj, ĝis la fino de la unua mondmilito. En 1918 li estis la sola el ĉiuj esploristoj alvokitaj de la universitato, kiuj restis laborantaj en la urbo. Tiutempe, 80-jara, li devis forlasi la urbon, kiel ĉiuj germanoj alvenintaj en Alzacon post 1870, kaj ĉiuj liaj havaĵoj estis konfiskitaj de la franca registaro. Post tio li estis bonvenigita en Baden-Baden, ĝis la fino de sia vivo, fare de lia amiko Bernhard Naunyn, kiu vivis tie tiutempe.
Verkaro
[redakti | redakti fonton]
- Ueber die quantitative bestimmung des Chloroforms im Blute und sein Verhalten gegen dasselbe. 1866 – Pri la kvanta determinigo de la kloroformo en la sango, ktp.
- Das Muscarin. Das giftige Alkaloid des Fliegenpilzes (Agaricus muscarius L.) seine Darstellung, chemischen Eigenschaften, physiologischen Wirkungen, toxicologische Bedeutung und sein Verhältniss zur Pilzvergiftung im allgemeine, 1869 – Muskarino. La venena alkaloido de la Muŝoamanito, ĝia reprezentado, kemiaj proprecoj, fiziologiaj efikoj, ktp.
- Grundriss der Arzneimittellehre, 1883 – Fundamentoj de farmakologio.
- "The dietetic and therapeutic uses of Ferritin"; ("La dietaj kaj terapeŭtaj uzoj de la ferritino") publikigita en la angla (1893).
- "Ferratin : the ferruginous element of food"; ("Ferratino: la ferhava elemento de la manĝaĵo") publikigita en la angla (1894).
- Grundriss der Pharmakologie in Bezug auf Arzneimittellehre und Toxikologie ("Skizo de farmakologio rilate al drogteorio kaj toksologio", 1902 Cifereca 5-a eldono 1906 fare de la "Universitato kaj Ŝtata Librejo Düsseldorf"
- Arzneimittel und genussmittel, Salzwasser ("Medikamentoj kaj trinkaĵoj, salakvo") (1912). Cifereca eldono fare de "Universitato kaj Ŝtata Librejo Düsseldorf"
- Über die Pharmaka in der Ilias und Odyssee. ("Pri farmaciaĵoj en Iliado kaj Odiseo") Karl J. Trubner, Strasburg (1918). Cifereca eldono fare de "Universitato kaj Ŝtata Librejo Düsseldorf"
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]- Friedrich Bidder (1810-1894) germana fiziologo
- Carl Friedrich Wilhelm Ludwig (1816-1895) germana anatomo kaj fiziologo
- Rudolf Buchheim (1820-1879) germana farmakologo
- Felix Hoppe-Seyler (1825-1895) germana fiziologo kaj kemiisto
- Paul Uhle (1827-1861) germana patologo
- Heinrich Limpricht (1827-1909) germana kemiisto
- Ernst Leberecht Wagner (1829-1888) germana kuracisto kaj patologo
- Karl Wilhelm von Kupffer (1829-1902) germana anatomo
- Friedrich Daniel von Recklinghausen (1833-1910) germana patologo
- Friedrich Goltz (1834-1902) germana fiziologo
- Edwin Klebs (1834-1913) germana patologo kaj mikrobiologo
- Heinrich Wilhelm Waldeyer (1836-1921) germana anatomo
- Bernard Naunyn (1839-1925) germana patologo
- Max Jaffé (1841-1911) germana kuracisto kaj farmakologo
- Rudolf Boehm (1844-1926) germana kuracisto kaj farmakologo
- Friedrich Miescher (1844-1895) germana fiziologo
- Otto Warth (1845-1918) germana arkitekto kaj universitata profesoro
- Paul Flechsig (1847-1929) germana psikiatro kaj neŭroanatomo
- Franz Hofmeister (1850-1922) germana kuracisto kaj fiziologo
- Louis Lewin (1850-1929) germana kuracisto, farmakologo kaj toksikologo
- Erich Harnack (1852-1915) germana farmakologo kaj kemiisto Universitato de Halle
- Erich Harnack (1852-1915) germana farmakologo kaj fiziologo
- Max Sänger (1853-1903) germana ginekologo kaj obstretikisto
- Hans Horst Meyer (1853-1939) germana kuracisto kaj farmakologo
- Rudolf Kobert (1854-1918) germana farmakologo kaj historiisto pri medicino
- John Jacob Abel (1857-1938) usona kuracisto, farmakologo kaj biokemiisto
- Carl Jacobj (1857-1944) germana kuracisto kaj farmakologo
- John Jacob Abel (1857-1938) usona kuracisto, biokemiisto kaj farmakologo
- Oskar Minkowski (1858-1931) ruso-germana kuracisto
- Arthur Heffter (1859-1925) germana farmakologo kaj kemiisto
- Arthur Heffter (1859-1925) germana farmakologo kaj kemiisto
- Heinrich Dreser (1860-1924) germana kuracisto kaj farmakologo
- Julius Pohl (1861-1942) germano-aŭstra farmakologo kaj biokemiisto
- Albert Fraenkel (1864-1938) germana kuracisto
- Hermann Minkowski (1864-1909) ruso-germana fizikisto kaj matematikisto
- Rudolf Gottlieb (1864-1924) germana kuracisto kaj farmakologo
- Alfred Jaquet (1865-1937) svisa farmakologo
- Arthur Robertson Cushny (1866-1926) germana fiziologo kaj farmakologo
- Otto von Fürth (1867-1938) aŭstra kuracisto kaj kemiisto
- Sigmund Fraenkel (1868-1939) aŭstra kemiisto kaj farmakologo
- Alexander Ellinger (1870-1923) germana farmakologo
- Hermann Fühner (1871-1944) germana farmakologo, kuracisto kaj universitata profesoro
- Albrecht Bethe (1872-1954) germana fiziologo
- Otto Loewi (1873-1961) aŭstro-germana farmakologo
- Albert Schweitzer (1875-1965)
- Wolfgang Heubner (1877-1957) germana farmakologo
- Hermann Wieland (1885-1929) germana farmakologo kaj universitata profesoro
- Rudolph Minkowski (1895-1976) germano-usona astrofizikisto
- Hans Adolf Krebs (1900-1981) germana kuracisto kaj biokemiisto
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Ĉi tiu artikolo estis verkita surbaze de la hispana Vikipedia samnoma dokumento.