Projekto:Vizaĝoj

Vizaĝoj de homoj rilataj al la ideo «Internacia Lingvo»

Jen vizaĝoj de homoj kiuj, de la antikvaj tempoj ĝis nun, rilatas al la ideo «Internacia Lingvo». En Biblio kaj en la vortoj de Platono jam esprimiĝis bedaŭro de manko de komuna lingvo. Pluraj filozofoj kaj verkistoj en la lastaj jarcentoj aspiris al interetna helplingvo. Sudre kaj Schleyer estas la plej fruaj provantoj konkretigi la ideon per respektive solresolo kaj volapuko. La juna Zamenhof ellaboris «Internacian Lingvon» kiun li publikigis en 1887: en la unuaj sekvantaj jaroj jam entuziasmiĝis eminentuloj por tiu projekto. En pli ol 120 jaroj Esperanto ricevis subtenon de multaj eminentuloj kaj en ties grundo floris multaj talentoj. Ankaŭ kelkaj famuloj simple uzis Esperanton en unu el siaj verkoj, aliaj esprimiĝis malfavore. Ĉi tie kolektiĝas la vizaĝoj de la plej elstaraj homoj en la nepreteratentinda historio de la movado por «Internacia Lingvo».

Priskribo de mallongigoj aperas sube.

Antaŭ Esperanto

Biblio α-ω Okcidentazia/ antikva religia libro I citaĵo 183 lingvoj	Dante Alighieri 1265-1321 Itala poeto, I citaĵo 117 lingvoj	François Rabelais 1494-1553 Franca kuracisto kaj verkisto, I citaĵo 44 lingvoj	Joachim du Bellay 1522-1560 Franca poeto I citaĵo 24 lingvoj	Francis Bacon 1561-1626 Angla filozofo I agoj 59 lingvoj
Johano Amoso Komenio 1592-1670 Ĉeĥa filozofo I citaĵo 40 lingvoj	René Descartes 1596-1690 Franca filozofo, I citaĵo 116 lingvoj	Gottfried Wilhelm Leibniz 1646-1716 Germana filozofo kaj matematikisto, I citaĵo 88 lingvoj	Charles Montesquieu 1689-1755 Franca filozofo, I citaĵo 57 lingvoj	Voltaire François Marie Arouet 1694-1778 Franca filozofo I citaĵo 89 lingvoj	Luigi Cherubini 1760-1842 Itala/ franca muzikisto P citaĵo 37 lingvoj
	André-Marie Ampère 1775-1836 Franca matematikisto kaj fizikisto P agoj 63 lingvoj	François Sudre François Sudre 1787-1862 Franca muzikisto, kreinto de planlingvo solresolo P 11 lingvoj	Auguste Comte 1798-1857 Franca filozofo, fondanto de pozitivismo, I citaĵo 49 lingvoj	Johann Martin Schleyer 1831-1912 Germana rom-katolika pastro, kreinto de la lingvo Volapuko P 26 lingvoj

La unuaj batalantoj por Esperanto

Jean-Martin Charcot 1825-1893 Franca neŭrologo A citaĵo 31 lingvoj	Marcellin Berthelot 1827-1907 Franca kemiisto, eseisto, historiisto de sciencoj kaj politikisto, E 21 lingvoj	Lev Tolstoj 1828-1910 Rusa verkisto, A citaĵo 118 lingvoj	Jules Verne 1828-1905 Franca sciencfikcia verkisto, A agoj citaĵo 120 lingvoj	Élisée Reclus 1830-1905 Franca geografo kaj anarĥiisto. A citaĵo 17 lingvoj
Gustave Eiffel 1832-1923 Franca inĝeniero, A citaĵo 58 lingvoj	Pio la 10-a Giuseppe Melchiorre Sarto 1835-1914 Itala katolika papo A agoj citaĵo 54 lingvoj	Leopold Einstein 1834-1890 Germana ĵurnalisto, E 3 lingvoj	Hippolyte Sebert 1839-1930 Franca generalo, E 4 lingvoj	Eduardo la 7-a 1841-1910 Brita reĝo A citaĵo 51 lingvoj
Bertha von Suttner 1843-1914 Aŭstra pacistino kaj verkistino, Nobel-premiito pri Paco, A citaĵo 39 lingvoj	Auguste Forel 1848-1931 Svisa kuracisto kaj scienculo E citaĵo 13 lingvoj	Charles-Ange Laisant 1841-1920 Franca matematikisto kaj politikisto, E 4 lingvoj	L.L. Zamenhof 1859-1917 Pola kuracisto, iniciatinto de Esperanto citaĵo 77 lingvoj	Emanuel Reicher 1849-1924 Germana aktoro kaj reĝisoro, E 3 lingvoj

La unua duonjarcento : 1890-1940

William Thomas Stead 1849-1912 Angla filantropo, pacifisto kaj ĵurnalisto, E 7 lingvoj	Ebenezer Howard 1850-1928 Brita urba planisto, E 14 lingvoj	Émile Boirac 1851-1917 Franca filozofo, rektoro de Akademio de Esperanto 6 lingvoj	Wilhelm Ostwald 1853-1932 Germana kemiisto, Nobelpremiito, EP 47 lingvoj	Paul Doumer 1857-1932 Franca politikisto A citaĵo 25 lingvoj
Antoni Grabowski 1857-1921 Pola kemiisto-inĝeniero, E-verkisto 31 lingvoj	Robert Baden-Powell 1857-1941 Brita fondinto de skoltismo, A citaĵo 44 lingvoj	Rudolf Diesel 1858-1913 Germana inĝeniero, A citaĵo 55 lingvoj	Jean Jaurès 1859-1914 Franca socialista politikisto, A agoj 33 lingvoj	Maurice Rollet de l'Isle 1859-1943 Franca hidrografista ĝenerala inĝeniero de la franca maristaro, E citaĵo 1 lingvo
Carl Lindhagen 1860-1946 Sveda magistratestro kaj ĉefjuĝisto, A agoj 7 lingvoj	Félicien Menu de Ménil 1860-1930 Franca konsulo kaj muzikisto, E 6 lingvoj	Nitobe Inazo 1862-1933 Japana edukisto, Vic-Ĝenerala Sekretario de Ligo de Nacioj, A agoj citaĵo 12 lingvoj	Robert Cecil 1864-1958 Angla ministro, Nobelpremiito pri Paco, A agoj citaĵo 21 lingvoj	Futabatei Shimei 1864-1909 Japana novelisto, tradukisto, E 12 lingvoj
Louis Lumière 1864-1948 Franca inventinto de la kinematografio, A citaĵo 44 lingvoj	Romain Rolland 1866-1944 Franca verkisto, Nobel-premiito pri literaturo, A citaĵo 54 lingvoj	Cai Yuanpei 1868-1940 Ĉina revoluciulo kaj edukisto, E 10 lingvoj	René de Saussure 1868-1943 Svisa matematikisto, interlingvistikisto EP 8 lingvoj	Maksim Gorkij 1868-1936 Rusa verkisto A citaĵo 63 lingvoj

La komenco de la dudeka jarcento : 1900-1970

André Honnorat André Honnorat 1868-1950 Franca politikisto A citaĵo 3 lingvoj	Mohandas Karamchand Gandhi 1869-1948 Barata filozofo, politikisto, A citaĵo 134 lingvoj	Francisko Valdomiro Lorenz 1872-1957 Ĉeĥa/ brazila laboristo, instruisto, E 5 lingvoj	Kazimierz Bein 1872-1959 Pola okulkuracisto, leksikografo, tradukisto, E 10 lingvoj	Léon Blum 1872-1950 Franca socialista kaj cionista ĵurnalisto, politikisto A citaĵo 34 lingvoj
Édouard Herriot 1872-1957 Franca politikisto kaj verkisto, A citaĵo 15 lingvoj	Paul Langevin 1872-1946 Franca fizikisto, A citaĵo 21 lingvoj	Gustaf John Ramstedt 1873-1950 Finna/ svedlingva esploristo, sciencisto, diplomato, politikisto, E 10 lingvoj	Henri Barbusse 1874-1935 Franca verkisto, A citaĵo 28 lingvoj	Henri Farman 1874-1958 Angla/ franca aviadisto A citaĵo 19 lingvoj
Yanagita Kunio 1875-1962 Japana verkisto, folkloristo, E 6 lingvoj	Édouard Belin Édouard Belin 1876-1963 Franca inventisto de fototelegrafio A citaĵo 5 lingvoj	Pio la 12-a Eugenio Pacelli 1876-1958 Itala katolika papo A citaĵo 66 lingvoj	Frederic Pujulà i Vallès 1877-1963 Kataluna verkisto ĵurnalisto, E 6 lingvoj	Maurice René Fréchet 1878-1973 Franca matematikisto, prezidanto de ISAE 20 lingvoj

Dudeka jarcento, periodoj intermilita kaj post la dua mondmilito : 1910-1980

Albert Einstein 1879-1955 Germana fizikisto. Nobel-premio pri fiziko, A agoj citaĵo 217 lingvoj	Johano la 23-a Angelo Giuseppe Roncalli 1881-1963 Itala katolika papo A citaĵo 78 lingvoj	Osugi Sakae 1885-1932 Japana anarkiisto, E 7 lingvoj	Georges Duhamel Georges Duhamel 1884-1966 Franca verkisto, A citaĵo 16 lingvoj	Alfonso la 13-a 1886-1940 Hispana reĝo A citaĵo 70 lingvoj
Willem Drees 1886-1988 Nederlanda politikisto, E citaĵo 17 lingvoj	Hector Hodler 1887-1920 Svisa ĵurnalisto, ĉefredaktoro de Revuo Esperanto UEA-P: 1919-20 8 lingvoj	Joseph Mary Plunkett 1887-1916 Irlanda poeto kaj naciisto, E 11 lingvoj	Charlie Chaplin 1889-1977 Brita reĝisoro, produktoro, aktoro, scenaristo kaj humuristo, U agoj 115 lingvoj	Edmond Privat 1889-1962 Svisa universitata profesoro, ĵurnalisto, E-verkisto UEA-P: 1924-28 8 lingvoj
Ludwig Renn 1889-1979 Germana verkisto, E 9 lingvoj	Maurice Genevoix 1890-1980 Franca verkisto, A citaĵo 6 lingvoj	Julio Baghy 1891-1967 Hungara E-verkisto kaj aktoro 20 lingvoj	Kálmán Kalocsay 1891-1976 Hungara poeto, tradukisto, kaj redaktoro, E 14 lingvoj	Josip Broz Tito 1892-1980 Jugoslavia ŝtatestro, E agoj citaĵo 69 lingvoj
Raymond Schwartz 1894-1973 Franca bankoficisto, E-verkisto 7 lingvoj	Mijazaŭa Kenĝi 1896-1933 Japana poemisto kaj verkisto de fabeloj, E 11 lingvoj	Paŭlo la 6-a Giovanni Battista Montini 1897-1978 Itala katolika papo A citaĵo 66 lingvoj	Franz Jonas 1899-1974 Aŭstra ŝtatestro, E agoj citaĵo 19 lingvoj	Gaston Waringhien 1901-1991 Franca profesoro, vortaristo kaj gramatikisto de Esperanto 9 lingvoj

Dudeka jarcento: intermilita tempo ĝis nun: 1930-2010

Vladimir Varankin 1902-1938 Rusia E-verkisto 4 lingvoj	Lidia Zamenhof 1904-1942 Pola instruisto de Esperanto, DE 7 lingvoj	Lucien Péraire 1906-1997 Franca bicikla mondvojaĝanto, E 2 lingvoj	Sinha Laksmiswar 1905-1977 Barata instruisto de pedagogiaj manlaboroj, E 5 lingvoj	Ba Jin Lǐ Fèigān 1904-2005 Ĉina verkisto, E 22 lingvoj
Ivo Lapenna 1909-1987 Jugoslava juristo, profesoro, prezidanto de UEA UEA-P: 1964-74 8 lingvoj	Tibor Sekelj 1912-1988 Mondcivitana/ jugoslava ĵurnalisto, esploristo, verkisto kaj juristo, E 41 lingvoj	Verda Majo Hasegawa Teru 1912-1947 Japana pacifisto, E 4 lingvoj	Willy Brandt 1913-1992 Germana socialdemokratia politikisto kaj kanceliero, Nobel-premiito pri Paco, A citaĵo 63 lingvoj	Forrest J. Ackerman 1916-2008 Usona verkisto kaj produktisto de filmoj, kolektisto de sciencfikciaj memoraĵoj, E 10 lingvoj
François Mitterrand 1916-1996 Franca socialista politikisto, ŝtatestro, A citaĵo 59 lingvoj	Pierre Delaire 1919-1985 Franca E-aktivulo 3 lingvoj	Johano Paŭlo la 2-a Karol Józef Wojtyła 1920-2005 Pola katolika papo A agoj 104 lingvoj	William Auld 1924-2006 Skota E-verkisto EdlJ 1998 18 lingvoj	Robert Francis Kennedy 1925-1968 Usona politikisto, A citaĵo 42 lingvoj

Dudeka jarcento: postmilita tempo ĝis nun: 1950-2010

Fidel Castro 1926-2016 Kuba ŝtatestro, A citaĵo 150 lingvoj	Henriette Walter 1929- Franca lingvisto, A citaĵo 3 lingvoj	Baldur Ragnarsson 1930- Islanda instruisto kaj verkisto de poemoj, E 7 lingvoj	Reinhard Selten 1930- Germana matematikisto, ekonomikisto, Nobelpremiito pri ekonomio, E 30 lingvoj	Claude Piron 1931-2008 Svisa lingvisto kaj psikologo, tradukisto por la Unuiĝintaj Nacioj, E 16 lingvoj
Umberto Eco 1932- Itala semiotikisto, A citaĵo 62 lingvoj	Michel Duc-Goninaz 1933- Franca profesoro, E EdlJ 2002 6 lingvoj	Claude Hagège 1936- Franca lingvisto, A citaĵo 6 lingvoj	Jan Stanisław Skorupski 1938- Pola poeto kaj eseisto, literatura redaktoro, E 5 lingvoj	Boris Kolker 1939- Rusa/ usona instruisto de lingvoj kaj tradukisto, esperantologo, E 16 lingvoj
John C. Wells 1939- Brita vortaristo kaj profesoro pri fonetiko, prezidanto de UEA UEA-P: 1989-95 6 lingvoj	Pelé Edison Arantes do Nascimento 1940- Brazila fubalisto, A citaĵo 69 lingvoj	Renato Corsetti 1941- Itala lingvisto, prezidanto de UEA UEA-P: 2001-07 9 lingvoj	Paulo Coelho 1947- Brazila verkisto U citaĵo 58 lingvoj	Bertalan Farkas 1949- Hungara kosmonaŭto, la unua Esperantisto en la kosmo 16 lingvoj

Nuna tempo: 1970-2020aj jaroj

Probal Dasgupta 1953- Barata leksika esploristo, prezidanto de UEA UEA-P: 2007-13 8 lingvoj	Alicja Sakaguchi 1954- Pola interlingvisto, E 7 lingvoj	Bertilo Wennergren 1956- Sveda gramatikisto kaj tamburisto, E EdlJ 2006 5 lingvoj	Michael Jackson 1958-2009 Usona pop-muzikisto, spektaklisto kaj dancisto, U agoj 141 lingvoj	Michel Onfray 1959- Franca filozofo, A citaĵo 16 lingvoj
Trevor Sargent 1960- Irlanda politikisto, E 6 lingvoj	István Ertl 1965- Hungara/ franca E-verkisto 2 lingvoj	Margareta Handzlik 1965- Pola politikisto, E 7 lingvoj	Ulrich Matthias 1966- Germana matematikisto, E-verkisto 2 lingvoj	Zsuzsa Polgár 1969- Hungara/ usona ŝakludantino, D 20 lingvoj

Priskribo de mallongigoj

klarigoj de la mallongigoj

A: Apoganto E: Esperantisto U: Uzinto	D: Denaskulo DE: Denaska Esperantisto	I: Influanto K: Kontraŭanto	P: subtenanto de alia(j) Planlingvo(j) EP: Esperantisto, kreanto aŭ subtenanto de alia(j) Planlingvo(j)

La nombro da lingvoj estas tiu de la artikoloj troveblaj en Vikipedio

A:Apoganto estas elstara homo kiu almenaŭ unufoje, iukaze multfoje, publike esprimis opinion favoran al Esperanto, pledis por ĝi en internaciaj rondoj (SDN, UNO, UNESKO, ...)

D:Denaskulo estas homo kiu lernis Esperanton kiam infano, eĉ se li/ŝi poste ne plu aperis en la Esperanta movado (George Soros, Zsuzsa Polgár)

DE:Denaskaj Esperantistoj estas homoj kiuj lernis Esperanton kiam infano kaj publike agadis en la Esperanto-movado

E:Esperantisto estas homo kiu lernis la lingvon kaj agadis en la Esperanto-movado, verkis en Esperanto, propagandis por ĝi, studis ĝin, ktp

"verkisto, E" signifas ke temas pri homo kiu verkadis nacilingve kaj estis Esperantisto

"E-verkisto" signifas ke temas pri homo kiu verkis precipe en Esperanto kaj famiĝis pro tio

I:Influanto estas homo kiu aspiris al kreo de internacia lingvo, per sia penso inspiris aŭ influis Esperanton aŭ almenaŭ parton de Esperantistoj (Silvio Gesell)

K:Kontraŭantoj estas famaj homoj kiuj almenaŭ unufoje publike esprimis opinion malfavoran al Esperanto (George Orwell, Noam Chomsky, John Ronald Reuel Tolkien) eĉ se ili ne restis ĉe tiu opinio

P:Subtenanto de alia(j) Planlingvo(j) estas ĉu elstara figuro de alia planlingvo (Johann Martin Schleyer, Louis Couturat, Richard Berger, André Martinet), ĉu homo kiu iam dum sia vivo estis Esperantisto kaj en alia tempo ĉu subtenanto (Louis de Beaufront, Wilhelm Ostwald) ĉu aŭtoro de alia(j) planlingvo(j)

EP:Homoj kiuj iam subtenis Esperanton kaj en alia tempo subtenis alian planlingvon aŭ kreis alian Planlingvon, eĉ se ili restis subtenatoj de Esperanto (Daniel Tammet, Sonja Lang)

U:Uzantoj estas precipe artistoj kiuj almenaŭ unufoje uzis Esperanton en unu el siaj verkoj (Charlie Chaplin, Michael Jackson, Leslie Stevens, Ramón Barea)

Sekva paĝo : Galerio→