Silbermann-Sorge-temperado
La Silbermann-Sorge-temperado estas meztona agordo. Ĝi nomiĝas laŭ la orgenkonstruisto Gottfried Silbermann (1683-1753) kaj la muzikteoriisto Georg Andreas Sorge (1703-1778). Ĝi plimalgrandigas 11 kvintojn je sesono de la pitagora komo (ĉ. 4 Cendoj). La kvinto G#-Eb estas pliampleksigita je kvin sesonoj (ĉ. 20 Cendoj).
| Tono | C | C# | D | Eb | E | F | F# | G | G# | A | Bb | B | C |
| cendovaloro | 0 | 86 | 196 | 306 | 392 | 502 | 588 | 698 | 784 | 894 | 1004 | 1090 | 1200 |
Atente pri tio, ke pura kvinto egalas 702 Cendojn, tio signifas en la vicordo de la kvintocirklo:
| kvintintervalo | c0 - g0 | g0 - d1 | d1 - a1 | a1 - e2 | e2 - b2 | b2 - f#3 | f#3 - c#4 | c#4 - g#4 | g#4 - eb5 | eb5 - bb5 | bb5 - f6 | f6 - c7 |
| Cendodistanco | 698 | 698 | 698 | 698 | 698 | 698 | 698 | 698 | 722 | 698 | 698 | 698 |
Laŭ ĉi tiuj proporcioj oni agordis la orgenon el la metiejo Gottfried Silbermann en Tiefenau (inaŭgurita ĉirkaŭ 1728), kun minimumaj diferencoj ankaŭ tiun en Helbigsdorf, inaŭgurita same en 1728, (Eb: 305.5 Cendojn, G#: 784.5 Cendojn, B: 1090.5 Cendojn) kaj tiu de la kastelkapelo Burgk (Eb: 302 Cendojn, F: 500 Cendojn, Bb: 1000 Cendojn), inaŭgurita en 1743.
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Frank-Harald Gress: Die Orgeln Gottfried Silbermanns. (Dresden: Michel Sandstein Verl. 2000). ISBN 3-930382-34-2
- Wilhelm Dupont: Geschichte der musikalischen Temperatur. (Orgelbau-Fachverlag Rensch, Lauffen/Neckar, Nachdruck 1986 (Erstdruck 1935)). ISBN 3-921848-14-8