Spondeo (luno)
|
Por samtitola artikolo vidu la paĝon [[Spondeo]]. |
| Spondeo | |
| Natura satelito de Jupitero (XXXVI) | |
 | |
| satelito de Jupitero • neregula satelito | |
|---|---|
| Aliaj nomoj | Jupitero XXXVI[1] S/2001 J 5 |
| Nomita laŭ | Sponde vd |
| Malkovro | |
| Malkovrintoj | Scott S. Sheppard David C. Jewitt Jan Kleyna[1] |
| Dato de malkovro | 9-a de decembro 2001[1] |
| Loko de malkovro | Mauna Kea[1] |
| Orbitaj ecoj | |
| Granda duonakso | 23 487 000 km[2] |
| Discentreco | 0,454 [2] |
| Klinangulo | 154° (rilate al la ekliptiko) 156° (rilate al la jupitera ekvatoro) |
| Periodo | 749,1 tagoj[2] |
| Fizikaj ecoj | |
| Diametro | 2 km[3] [4] |
| Maso - Denso |
~1,5 × 1013 kg[4] 2,6 × 103 kg/m3 (hipoteze) |
| Atmosferaj kaj surfacaj ecoj | |
| Albedo Geometria albedo |
0,04 (hipoteze) 0,04 vd |
| Observaj ecoj | |
| Videbla magnitudo | 23,0[3] |
Spondeo estas neregula satelito de Jupitero.
Ĝiajn grandon kaj mason oni taksis je 2 km kaj 1,5 × 1013 kg laŭ ĝia videbla magnitudo: 23; hipotezinte la valorojn de ĝiaj albedo al 0,04 kaj denso al 2,6 g/cm3, kiel tiuj de aliaj jupiteraj satelitoj.
Malkovro
[redakti | redakti fonton]Ĝin malkovris Scott S. Sheppard kaj David C. Jewitt de la Universitato de Havajo, kaj Jan Kleyna de la Universitato de Kembriĝo, post observoj inter la 9-a de decembro 2001 kaj la 12-a de marto 2002.
Ili anoncis la 16-an de majo 2001 la malkovron de dekunu jupiteraj lunoj [5], inter kiuj Spondeo, kiu tiam ricevis la maldaŭran nomon S/2001 J 5.
Nomo
[redakti | redakti fonton]En 1975, Internacia Astronomia Unio aprobis la nomon de Spondeo[6], laŭ Spondeo (greke Σπονδή)[7], unu el la Horoj de la helena mitologio, personiganta la verŝoferojn post tagmanĝo.
Orbito
[redakti | redakti fonton]Spondeo estas ano de la pazifaa grupo, grupo da retrogradaj lunoj kies orbitoj havas grandajn duonaksojn inter 22 800 000 kaj 24 100 000 km, kaj klinangulojn inter 144,5° kaj 158,3° rilate al la Jupitera ekvatoro.
-
Diagramo montranta la orbitojn de la neregulaj jupiteraj satelitoj. La pazifa grupo estas videbla en centro-malalto. -
Diagramo montranta la inklinacion de la lunoj de la pazifa grupo en funkcio de la granda duonakso.
Notoj kaj referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Paĝaro pri planeda nomenklaturo ĉe la retejo de la usona geologia agentejo USGS (angle)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Datumoj pri la jupiteraj satelitoj - Données sur les satellites joviens (france) - Jovian Satellite Fact Sheet (angle)
- ↑ 3,0 3,1 Planetary Satellite Physical Parameters (angle)
- ↑ 4,0 4,1 Ĝiajn grandon kaj mason oni taksis laŭ hipotezaj parametroj.
- ↑ IAUC 7900: Sats OF JUPITER; XTE J0929-314; C/2002 C1 (angle)
- ↑ IAUC 8177: Sats OF (22); Sats OF JUPITER, SATURN, URANUS (angle) Nomoj de jupiteraj, saturnaj kaj urana lunoj
- ↑ Ĝi ricevis, angle, la nomon de Sponde, laŭ regulo kiu volas, ke la nomo de retrogradaj lunoj finiĝu per "e" (tio, kiu estas neebla en esperanto)
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- pole Spondeo, el "Księżyce planet Układu Słonecznego"[rompita ligilo]
- angle Spondeo, (angla versio)[rompita ligilo]
- angle Karmeo, (el "Vido al la Sunsistemo")
- germane La pazifaa grupo (el "Projekto Luno")
| ||||||||||||||||||
