Saltu al enhavo

Giasone del Maino

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Giasone del Maino
(1435-1519)
Portreto de Giasone del Maino, presita de Theodor de Bry
Portreto de Giasone del Maino, presita de Theodor de Bry
Persona informo
Naskiĝo 1435
en Pesaro, aŭ Milano, Italio
Morto 23-an de marto 1519
en Pavio, Italio
Lingvoj latina vd
Alma mater Universitato de Pizo
Universitato de Pavio
Universitato de Padovo
Profesio
Okupo juristo Redakti la valoron en Wikidata vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Giasone del Maino estis itala juristo kiu studis kaj instruis en tri universitatoj: nome de Pavio, Pizo kaj Padovo[1]. Andrea Alciato estis lia lernanto.

Biografio

[redakti | redakti fonton]

Giasone Del Maino estas la filo naskita ekster geedzeco de la duka konsilisto Andrea aŭ Andreotto del Maino. Andreotto del Maino estis forigita de Milano pro krimo kiun li faris tie kaj retiriĝis al Pesaro. Li naskiĝis el la amafero de sia patro kun servisto nomata Annetta. Post iom da tempo en ekzilo, Andreotto del Maino revenis al Milano kun sia filo kaj liaj legitimaj fratoj. Ili havis mentoron. Post studado de homsciencoj, li iris por studi juron en la Universitato de Pavio ekde 1450, sed en la unua jaro li sin donis al sia pasio por kartludoj kaj perdis sian tutan monon kaj librojn. La riproĉo de lia patro igis lin rekomenci liajn studojn.

"Prima Svper Infortiato", verko de Giasone Dal Maino, eldonita en 1542.

Inter 1451 ĝis 1453 li sekvis la kursojn de Giacomo dal Pozzo (1390-1464), en 1454, Girolamo Torti (1427-1484), en Pavio. En 1456 li iris al Bolonjo kie li studis sub Alessandro Tartagni (1424-1477) ĝis 1457. Li revenis al Pavio inter 1458 kaj 1460 kie li povis akiri licencon. Li revenis al Bolonjo, inter 1461 kaj 1466, kie li estis studento de Tartagni, Francesco Accolti (1416-1488) kaj Catone Sacco (1394-1463), kies epitafon li skribis. En 1467 li estas registrita kiel profesoro pri civila juro ĉe la Universitato de Pavio. Li ne diplomiĝis en "utroque jure" ĝis la 5-a de majo 1472. Li komentis la "Institutiones", kaj "De actionibus", diskutis pri la "Quaestiones" kaj verŝajne publikigis ĝin en Pavio en 1477. Li faris la 11-an de aŭgusto 1484 la funebran paroladon al Girolamo Torti .

En 1485 la Venecia Senato akceptis lian nomumon por la katedro de civila juro ĉe la Universitato de Padovo. Li komentis la "Digestum Vetus" kaj la Kodekso. Lia salajro estis 1.000 dukatoj, sed trovante ke tio ne sufiĉis, li petis pliigon kiu estis rifuzita. Li forlasis Padovon por instrui en la Universitato de Pizo. Li instruis en tiu universitato ĝis 1491 kiam Ludovico Sforza revokis lin al Pavio. Ĝia reputacio laŭdire altiris 3.000 studentojn.

En 1492, li estis parto de la delegitaro kiun Ludovico Sforza sendis al Romo por gratuli Aleksandron la 6-an pro lia altigo al la pontifikeco kie li faris paroladon. Li faris similan paroladon ankaŭ okaze de la edziĝo de Maksimiliano la 1-a kun Blanche-Marie Sforza (1472-1510), nevino de Ludoviko Sforza, en 1494. La imperiestro dankis lin donante al li la titolojn de kavaliro kaj grafo palatina. Li faris novan paroladon la 15-an de aprilo 1495 por gratuli Ludovikon Sforza post ricevo de la titolo kiel Duko de Milano. Li tiam estis nomumita konsilisto de tiu princo kaj patricio.

Ĉe tiu epoko, Giasone Del Maino fariĝis preskaŭ blinda, li devis ĉesi doni lecionojn. Li reprenis la lecionojn kvar jarojn poste kiam Ludoviko la 12-a fariĝis mastro de la Duklando de Milano, en 1499, petis al li preni ilin reen kaj volis ĉeesti. Kiam Ludoviko la 12-a venas por aŭskulti lian prelegon, li elektas la temon por montri, ke kiam la digno de kavaliro estas donita de princo al tiu, kiu distingas sin en batalo, ĝi estas transdonita de la patro al siaj infanoj. Kiam li malsupreniris el sia prediko, la reĝo ĉirkaŭprenis lin kaj donis al li la kastelon de Piopera. En aparta cirkonstanco, la reĝo demandis lin kial li ne edziĝis. Giasone Del Maino respondis ke li estus nomita kardinalo fare de la papo laŭ lia rekomendo. Kio ne okazis.

Filippo Decio, kiu ankaŭ instruis jurisprudencon en la universitato, estis ĵaluza pri sia sukceso kaj neniam ĉesis ataki lin per mokado. Li ankaŭ havis disputojn kun Francesco Corti la Maljuna (1425-1495).

Kiam la francoj retiriĝis el la milananoj, li akiris la konfiskon de la posedaĵo de Gian Giacomo Trivulzio kiu kuniĝis al la reĝo.

Giasone Del Maino havis neniujn skrupulojn pri prenado de kredito por la laboro de aliaj. Li fanfaronis pro tio ke li publikigis komentaĵon pri "De Actionibus" kiu estis fakte skribita de Alessandro Tartagni ankaŭ konata kiel Aleksandro de Imola. Li petis al studentoj ĉe la Universitato de Bolonjo kopii la lecionojn de Bartolomeo Socini por fari sian propran profiton. Li ankaŭ alpropriĝis el la verkaĵoj de Girolamo Torti (1427-1484).

Li mortis en Pavio la 22-an de marto 1519 kaj estis entombigita en la Preĝejo de Sankta Jakobo kun ĉi tiu surskribo:

JASO MAINUS JURISCONSULTUS, EQUES ET COMES, QUISQUIS ILLE FUERIT, HIC REQUIESCIT. (tradukita el la latina de: Jason Mainus la Jursciencisto, Kavaliro kaj Grafo, Kio ajn li estis, Ripozas ĉi tie) Li havis filon naskita ekstergeedzeca, nomita Polydamas, kiu okupis postenojn en Ĝenovo.

  1. Commentaria in secundam partem Digesti veteris, 1499
  2. Digesti veteris partem egregia cõmentaria cum multis additionibus, 1507
  3. Orationes, prelectiones, praefationes, Filippo Beroaldo, Angelo Poliziano, Ermolao Barbaro, 1517
  4. Christo. Por. Super Institu., 1522
  5. Jason de Actio, 1533
  6. Iasonis Mayni Prima Svper Infortiato, 1542
  7. De actio, 1546
  8. Super tres priores Institutionum diui Iustiniani libros commentaria, 1550
  9. De actionibus, 1554
  10. Christophori Porcii iuriscons. Papiensis, Cristoforo Porco, Niccolò Belloni, 1564
  11. In tres priores Institutionum Iustiniani libros commentaria, Cristoforo Porco, Niccolò Soranzo, Niccolò Belloni, Giovanni Battista Ziletti, 1565
  12. De actionibus, titulus Institutionum Iustiniani, 1574
  13. In tres priore institutionem, 1578
  14. Consiliorvm sive Responsorvm,Francesco Becci, Girolamo Zanchi, 1581
  15. In secundam Codicis partem commentaria..., 1581
  16. In primam Digesti Veteris partem commentaria ..., 1581
  17. De actionibus, titulus Institutionum Iustiniani, 1582
  18. Repertorium copiosissimum, in omnia Iasonis Mayni ... Commentaria ..., 1582
  19. Iasonis Mayni Mediol. In primam [-secundam Digesti noui partem commentaria], Giovanni Antonio Massuero, Bernardo Trotto (m. 1595), Guido Panciroli, Giovanni Antonio Bellacomba, 1589
  20. Additiones nouissimæ, doctissimæ, Giovanni Francesco Bonavoglia, 1599

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Referencoj

[redakti | redakti fonton]