Porinfana muzeo
Porinfana muzeo (aŭ Infanmuzeo) estas muzeo adaptita al la bezonoj de infanoj. Infanmuzeoj estis ĉiam pli fonditaj en multaj landoj ekde la 1990-aj jaroj kaj estas specife adaptitaj al la celgrupo de infanoj kaj junuloj de muzeo-eduka perspektivo. Plej multaj infanmuzeoj estas dediĉitaj al specifaj temoj kaj ofertas turneojn adaptitajn al malsamaj aĝoklasoj. Konceptoj kiel lernado per faro kaj praktikado estas uzataj. Male al la plej multaj aliaj muzeoj, tuŝado estas ne nur permesita, sed eksplicite kuraĝigita.
La celo estas veki la scivolemon kaj kreivon de infanoj, sed ankaŭ intereson pri teknologio, historio, socio kaj multe pli. La baza premiso en la starigo de kelkaj el la infanmuzeoj estas ke la lernado kiel la ĝueco de la vizita sperto, kiun infanoj povas sperti dum vizito de la muzeo, kaj kiu estas diferenca de la lernado kaj sperto de plenkreskuloj, kaj ke tiu lernado devas esti farita alimaniere kiam temas de infanoj vizitantaj la muzeon. Tio devus esti farita, ekzemple, per ludado— io, kio ne ĉiam eblas en aliaj muzeoj.
Kelkaj konvenciaj muzeoj ankaŭ havas siajn proprajn sekciojn (dividaĵo aŭ alo) por infanoj. Kontraste al normalaj-tipaj muzeoj, infanaj muzeoj servas ekskluzive por transdoni scion kaj ne por arkivado kaj katalogado. "Infanaj muzeoj por plenkreskuloj" (kaj infanoj) estas la tiel nomataj sciencaj centroj.
La internacia profesia Asocio de Infanaj Muzeoj (ACM), fondita en 1962, havas 341 membrojn el 23 landoj aktuale en 2007 [1]. La Eŭropa Asocio de Infanaj Muzeoj (HO!E) estis fondita en 1994, konsistante el 34 landoj aktuale en 2007 [2].
Priskribo
[redakti | redakti fonton]La Infana Muzeo en sia laboro sekvas la metodon de sensa percepto, praktika testado kaj eksperimentado, la sokrata metodo. La celo de la muzeo estas evoluigi sensan legopovon, veki intereson en scienco kaj arto, kaj disponigi aktivan esprimon de emocioj (desegnaĵo, danco, deklamado, dramigo, interŝanĝo de opinioj)
Ekzistas du modeloj de infanmuzeo :
- Usona baziĝas sur la koncepto de interaga muzeo, kie infanoj regas la subjektan medion kaj socian realon per rekta kontakto kaj interago kun ĝi. La koncepto estis inspirita de la operacia teorio de inteligenteco de la svisa psikologo Jean Piaget, rekonita en la 1950-aj kaj 1960-aj jaroj, laŭ kiu manipulado kun objekto estas la bazo por la formado de la inteligenteco de infano. La ĉefa kriterio por la valoro de muzeo ekspoziciaĵo en tia muzeo estas ĝia kapablo vastigi la komprenon de la mondo de infanoj, riĉigi la eblecojn de komunikado kun ĝi, kaj faciligi inkludon en socia realeco.
- Eŭropa, krom interagado, subtenas la ideon de mergo en certa historia realaĵo, en kultura kunteksto. Tial oni donas ĉi tie grandan gravecon ne nur al la eduka, sed ankaŭ al la muzea valoro de la kolektoj.
En Usono, infanmuzeo estas nomita nova kultura fenomeno, surbaze de tio, ke 75% de la modernaj infanmuzeoj de la lando estis malfermitaj ekde la jaro 1990.
Ĝeneralaj ecoj
[redakti | redakti fonton]- Male al muzeoj por plenkreskuloj, kiuj ofte malpermesas tuŝi la ekspoziciaĵojn kaj malofte inkludas interagajn ekspoziciaĵojn, infanmuzeoj instigas tuŝi la ekspoziciaĵojn, kaj plejparte inkludas interagajn ekspoziciaĵojn dizajnitajn por esti funkciigitaj fare de infanoj, kun la celo de instigado al lernado tra ludsimilaj ekspoziciaĵoj .
- Tiuj ĉi muzeoj prezentas siajn ekspoziciaĵojn, kiuj traktas temojn kiuj nature emas interesi infanojn aŭ temojn kiuj rilatas al la studmaterialo de la infanoj.
- La ĝuo de la vizito ne dependas de la kapabloj ankoraŭ ne akiritaj de infanoj.
- Infanaj muzeoj ankaŭ havos proprajn ludejojn, inter la ekspoziciaĵoj, aŭ komfortajn ripozejojn por infanoj.
- La ekspoziciaj temoj estos multfacetaj - granda porinfana muzeo ne enfokusigos la plej multajn el siaj ekspozicioj pri unu temo aŭ rilataj temoj.
- Organizitaj lerniloj en infanaj muzeoj estos malpli kiel prelegoj kaj pli kiel gvidata ludo.
- La arkitekturo de la konstruaĵo mem estos pli rilata al la gusto kaj bezonoj de infanoj.
Frua historio diversloke
[redakti | redakti fonton]La komenco de ĉi tiuj muzeoj kreitaj specife por infanoj datiĝas de 1899. La 16-an de decembro, William Henry Goodyear, direktoro de la artkolekto de la Centra Muzeo, malfermis la pordojn al la unua porInfana muzeo de la mondo, la Brooklyn Children's Museum, en Broklino, Novjorko. De la komenco, estis grave al li doni al la infanoj de Broklino kaj Kvinzo lokon kie ili devus senti ke ĝi estis kreita speciale por ili kaj kie iliaj interesoj, iliaj inklinoj, iliaj bezonoj kaj iliaj deziroj devus esti aŭditaj kaj kuraĝigitaj.
La Broklina PorInfana Muzeo ne longe restis la ununura porInfana muzeo en Usono. La dua porInfana muzeo, Bostona Porinfana Muzeo (Boston Children's Museum), estis fondita en 1913, kaj nur kvar jarojn poste la "Detroit Children's Museum" fondiĝis en Miĉigano.
Sekve la sukceson de tiuj institucioj en Usono, ankaŭ infanmuzeoj estis malfermitaj en Eŭropo. La unua el tiuj estis la Infana Muzeo de Bruselo (Le Musée des Enfants) kiu malfermiĝis en 1978 . La unua infanmuzeo en Azio estis la Museo Pambata kiu malfermiĝis en Manilo en 1994 , kaj la unua en Sudameriko estis la Infana Muzeo de Karakaso kiu malfermiĝis en Venezuelo en 1982.
Kelkaj bonkonataj ekzemploj
[redakti | redakti fonton]En 1980, la unua movebla infanmuzeo en Germanio estis fondita en Nurenbergo : Museum im Koffer, kiu ankaŭ funkciigis la Nurenbergan Infana kaj Junulara Muzeo kiel konstanta konstruaĵo ekde 2001.
Kelkaj bonkonataj porinfanaj muzeoj estas la jenaj :
- Usono : Nacia Porinfana Muzeo en Vaŝingtono, Broklina Porinfana Muzeo en Novjorko, Bostona Porinfana Muzeo en Bostono, Muzeo de Infanoj de Konektikuto, kaj Muzeo de Infanoj de Indianapolo.
- Nederlando : Infana Fako de la Tropikmuzeo (Tropenmuseum) en Amsterdamo kaj la Infana Eduka Centro Muzeon en Hago;
- Francio : Muzeo en la herbo en Parizo kaj Eventorium en La Villette;
- Aŭstrio : porInfana muzeo en Muzea Kvartalo de Vieno kaj Infana Monda Muzeo en Kastelo Welchen;
- UR : porInfana muzeo en Edinburgo, Discovery Factory kaj Muzeo de Infanaĝo V&A en Londono kaj Eŭreka en Halifax.
En Eŭropo ĝenerale estas tre popularaj la Muzeo de Ludiloj kaj Ludoj (Finnlando), la infanmuzeo "Hermann's Closet" en la Muzeo de Nuntempa Historio en Slovenio, kaj la ununura ludila muzeo en la mondo en Italio estas konataj kiel tre popularaj muzeoj en Eŭropo.
- Kolombio : Muzeo de Infanoj en Bogoto.
Galerio
[redakti | redakti fonton]-
Knabino kreas bareliefon uzante la interagan ekspoziciaĵon Playing in Art Smart, ĉe la Glazer Children's Museum, Usono -
La aviadilekspozicio ĉe la Infana Muzeo de San Antonio, Usono. -
-
Fajrobrigadmaŝino kaj policaŭtoekranaĵoj ĉe la Muzeo de Infanoj en Memfiso, Usono.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ ACM Home. www.childrensmuseums.org. Arkivita el la originalo je 2020-12-13. Alirita 2018-01-21.
- ↑ Hands On! — International Association of Children's Museums. www.hands-on-international.net. Arkivita el la originalo je 2018-01-10. Alirita 2018-01-21.