Saltu al enhavo

Francis William Aston

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Francis William Aston
Nobel-premiito
Persona informo
Francis William Aston
Naskiĝo 1-an de septembro 1877 (1877-09-01)
en Harborne
Morto 20-an de novembro 1945 (1945-11-20) (68-jaraĝa)
en Kembriĝo
Lingvoj angla vd
Ŝtataneco Unuiĝinta Reĝlando (Britio) Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Universitato de Birmingham (1893–)
Malvern College (en) Traduki
Trinity College
Universitato de Londono Redakti la valoron en Wikidata vd
Familio
Edz(in)o
Profesio
Okupo fizikisto
kemiisto Redakti la valoron en Wikidata vd
Laborkampo Kemio kaj fiziko Redakti la valoron en Wikidata vd
Doktoreca konsilisto Joseph John Thomson vd
Verkado
Verkoj mas-spektrogramo vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Francis William ASTON (naskiĝis la 1-an de septembro 1877 en Harborne, Birmingham - mortis en 1945 en Kembriĝo) estis brita kemiisto kaj fizikisto. Li ricevis la Nobel-premion pri Kemio en 1922 "pro malkovrado de izotopoj de multaj ne-radioaktivaj elementoj kun la helpo de lia masospektrografo, kaj por prezentado de la regulo de enjtera nombro" [1][2].

Kun la helpo de masospektrometro, Aston faris gravajn esplorojn pri la atompezoj de la elementoj, kie montriĝis, ke la elementoj ne estis tute same unuformaj kiel estis antaŭe pensita, sed ke pluraj malsamaj izotopoj povus ekzisti.

La esploroj estis kompilitaj en la librojn Isotopes (1922) [3] kaj Mass-spectra and Isotopes (1933) [4], kiuj estas liaj plej bone konataj libroj.

Aston estis elektita Konulo de la Reĝa Societo de Londono la 12an de majo 1921. La brita Masospektrometra Societo premias la Medalon Aston en lia honoro. La lunkratero "Aston" kaj versio 1.0 de la programaro OpenChrom estis nomitaj en lia honoro.

En 1903 li gajnis stipendion al la Universitato de Birmingham, kie lia esplorado en elektraj paneotuboj kondukis lin al la eltrovo de la fenomeno konata kiel la "nigra spaco de Aston" [5][6][7]. En 1909 li translokiĝis al la Laboratorio Cavendish en Kembriĝo, laŭ la inviton de J.J. Thomson, kaj okupiĝis pri identigado de la izotopoj de la elemento neono. Kiam li revenis al ĉi tiuj studoj post la Unua Mondmilito, li uzis la metodon de elektromagneta fokuso por inventi la masospektrometron. Helpe de ĉi tiu invento, li povis rapide identigi 212 el la 287 izotopoj kiuj ekzistas en la naturo [8].

Jam en 1919 li postulis la ekstreme alt-energian fuzion de hidrogeno al heliumo.

Lia laboro en la kampo de izotopoj igis lin formuli la "regulon de entjera nombro", laŭ kiu - "kiam la maso de la oksigenizotopo estas difinita [kiel entjera nombro], la masoj de ĉiuj aliaj izotopoj estus alproksimumataj entjeraj nombroj". Tiu ĉi regulo multe helpis la disvolviĝon de la nuklea energio.

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. The Nobel Prize in Chemistry 1922. Nobel Foundation. Alirita 14 April 2008 .
  2. (1998) “Francis Aston and the mass spectrograph”, Dalton Transactions (23), p. 3893–3900. doi:10.1039/a804629h. 
  3. Aston, Francis William. (1922) Isotopes. London: E. Arnold.
  4. Aston, Francis William. (1933) Mass-Spectra and Isotopes. London: Edward Arnold.
  5. Francis William Aston (1907). “Experiments on a New Cathode Dark Space in Helium and Hydrogen”, Proceedings of the Royal Society A 80 (535), p. 45–49. doi:10.1098/rspa.1907.0072. Bibkodo:1907RSPSA..80...45A. 
  6. Francis William Aston (1907). “Experiments on the Length of the Cathode Dark Space with Varying Current Densities and Pressures in Different Gases”, Proceedings of the Royal Society A 79 (528), p. 80–95. doi:10.1098/rspa.1907.0016. Bibkodo:1907RSPSA..79...80A. 93793736. 
  7. Francis William Aston (1911). “The Distribution of Electric Force in the Crookes Dark Space”, Proceedings of the Royal Society A 84 (573), p. 526–535. doi:10.1098/rspa.1911.0005. Bibkodo:1911RSPSA..84..526A. 
  8. Gas Chromatography-Mass Spectrometry. Alirita 19 Nov 2019 .

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]