Izotopoj de cezio

Cezio (Cs) havas minimume 39 konatajn izotopojn. La kvanto de konataj izotpoj de cezio estas la dua plej granda konata post franciumo. La izotopoj estas ekde ¹¹²Cs ĝis ¹⁵¹Cs.

¹³³Cs estas la sola nature okazanta kaj la sola stabila izotopo.

La norma atompezo estas 132,9054519(2) u.

¹³⁴Cs kun duoniĝotempo 2 jaroj estas produktita per neŭtrona kapto de ¹³³Cs. Nur malgrandaj kvantoj estas produktataj rekte kiel fisia produkto ĉar ¹³⁴Xe estas stabila. Ĝi ne estas produktata per atomkernaj armiloj ĉar ¹³³Cs estas kreita per beto-disfalo de originalaj fisiaj produktoj nur longe post la atomkerna eksplodo, kaj tiam kiam ¹³³Cs aperis la neŭtrona fluo jam ĉesiĝis..

¹³⁵Cs kun duoniĝotempo 2,3 milionoj jaroj estas unu el sep longe vivantaj fisiaj produktoj. Tamen en plejparto de atomkernaj reaktoroj ĝia produktado estas malpligrandigita ĉar ĝia antaŭanto ¹³⁵Xe estas ega neŭtrona sorbanto kaj plejparto de ĝi estas konvertata per la neŭtrona fluo al stabila ¹³⁶Xe antaŭ kiam ĝi disfalas al ¹³⁵Cs.

¹³⁷Cs kun duoniĝotempo 30,17 jaroj estas unu el la du ĉefaj meze vivantaj fisiaj produktoj kune kun ⁹⁰Sr, kiuj estas respondeca por la plejparto de la radioaktiveco de eluzita atomkerna brulaĵo post kelkaj jaroj de malvarmiĝo, supren ĝis kelkaj cent jaroj post uzo. Ĝi konsistigas la plejparton de la radioaktiveco ankoraŭ restanta de la ĉernobila akcidento. ¹³⁷Cs beto-disfalas al ^137mBa kiu estas mallonge vivanta atomkerna izomero kiu tiam disfalas al neradioaktiva ¹³⁷Ba. ¹³⁷Cs estas forta eliganto de gama radiado. ¹³⁷Cs havas tre malaltan kurzon de neŭtrona kapto kaj tiel ne povas esti forbruligita per ekstera neŭtrona fluo, tiel la sola maniero kiel ĝi povas malaperi estas disfalo kun tempo. ¹³⁷Cs estas uzata kiel markilo en hidrologiaj esploroj, analoge al la uzo de tricio ³H.

La aliaj izotopoj havas duoniĝotempojn ne pli grandajn ol kelkaj diurnoj, iuj estas eĉ pli malgrandaj ol sekundo.

Preskaŭ tuta cezio produktita de fisio venas de beto-disfalo de originale pli neŭtrono-riĉaj fisiaj produktoj, tra izotopoj de jodo kaj tiam izotopoj de ksenono. Ĉar ĉi tiuj elementoj povas difuzi tra nuklea brulaĵo aŭ atmosfero, cezio estas ofte kreata malproksime de la originala situo de fisio.

Pro komenciĝintaj en 1945 nukleaj testadoj, ceziaj izotopoj estis metitaj en la atmosferon, kie ili estas rapide sorbitaj en solvaĵon kaj tiam redonitaj al la surfaco de la tero kiel komponanto de radioaktiva precipitaĵo.

Tabelo

Izotopo	Z(p)	N(n)	Izotopa maso (u)	Duoniĝotempo	Atomkerna spino	Molea frakcio de la izotopo	Limigoj de natura variado de la molea frakcio
Izotopo	Ekscita energio de la izomero			Duoniĝotempo	Atomkerna spino	Molea frakcio de la izotopo	Limigoj de natura variado de la molea frakcio
¹¹²Cs	55	57	111,95030(33)#	500(100) µs	1+#
¹¹³Cs	55	58	112,94449(11)	16,7(7) µs	5/2+#
¹¹⁴Cs	55	59	113,94145(33)#	0,57(2) s	(1+)
¹¹⁵Cs	55	60	114,93591(32)#	1,4(8) s	9/2+#
¹¹⁶Cs	55	61	115,93337(11)#	0,70(4) s	(1+)
^116mCs	100(60)# keV			3,85(13) s	4+, 5, 6
¹¹⁷Cs	55	62	116,92867(7)	8,4(6) s	(9/2+)#
^117mCs	150(80)# keV			6,5(4) s	3/2+#
¹¹⁸Cs	55	63	117,926559(14)	14(2) s	2
^118mCs	100(60)# keV			17(3) s	(7-)
¹¹⁹Cs	55	64	118,922377(15)	43,0(2) s	9/2+
^119mCs	50(30)# keV			30,4(1) s	3/2(+)
¹²⁰Cs	55	65	119,920677(11)	61,2(18) s	2(-#)
^120mCs	100(60)# keV			57(6) s	(7-)
¹²¹Cs	55	66	120,917229(15)	155(4) s	3/2(+)
^121mCs	68,5(3) keV			122(3) s	9/2(+)
¹²²Cs	55	67	121,91611(3)	21,18(19) s	1+
^122m1Cs	45,8 keV			>1 µs	(3)+
^122m2Cs	140(30) keV			3,70(11) min	8-
^122m3Cs	127,0(5) keV			360(20) ms	(5)-
¹²³Cs	55	68	122,912996(13)	5,88(3) min	1/2+
^123m1Cs	156,27(5) keV			1,64(12) s	(11/2)-
^123m2Cs	231,63+X keV			114(5) ns	(9/2+)
¹²⁴Cs	55	69	123,912258(9)	30,9(4) s	1+
^124mCs	462,55(17) keV			6,3(2) s	(7)+
¹²⁵Cs	55	70	124,909728(8)	46,7(1) min	1/2(+)
^125mCs	266,6(11) keV			900(30) ms	(11/2-)
¹²⁶Cs	55	71	125,909452(13)	1,64(2) min	1+
^126m1Cs	273,0(7) keV			>1 µs
^126m2Cs	596,1(11) keV			171(14) µs
¹²⁷Cs	55	72	126,907418(6)	6,25(10) h	1/2+
^127mCs	452,23(21) keV			55(3) µs	(11/2)-
¹²⁸Cs	55	73	127,907749(6)	3,640(14) min	1+
¹²⁹Cs	55	74	128,906064(5)	32,06(6) h	1/2+
¹³⁰Cs	55	75	129,906709(9)	29,21(4) min	1+
^130mCs	163,25(11) keV			3,46(6) min	5-
¹³¹Cs	55	76	130,905464(5)	9,689(16) d	5/2+
¹³²Cs	55	77	131,9064343(20)	6,480(6) d	2+
¹³³Cs	55	78	132,905451933(24)	Stabila	7/2+	1,0000
¹³⁴Cs	55	79	133,906718475(28)	2,0652(4) a	4+
^134mCs	138,7441(26) keV			2,912(2) h	8-
¹³⁵Cs	55	80	134,9059770(11)	2,3(3)×10⁶ a	7/2+
^135mCs	1632,9(15) keV			53(2) min	19/2-
¹³⁶Cs	55	81	135,9073116(20)	13,16(3) d	5+
^136mCs	518(5) keV			19(2) s	8-
¹³⁷Cs	55	82	136,9070895(5)	30,1671(13) a	7/2+
¹³⁸Cs	55	83	137,911017(10)	33,41(18) min	3-
^138mCs	79,9(3) keV			2,91(8) min	6-
¹³⁹Cs	55	84	138,913364(3)	9,27(5) min	7/2+
¹⁴⁰Cs	55	85	139,917282(9)	63,7(3) s	1-
¹⁴¹Cs	55	86	140,920046(11)	24,84(16) s	7/2+
¹⁴²Cs	55	87	141,924299(11)	1,689(11) s	0-
¹⁴³Cs	55	88	142,927352(25)	1,791(7) s	3/2+
¹⁴⁴Cs	55	89	143,932077(28)	994(4) ms	1(-#)
^144mCs	300(200)# keV			<1 s	(>3)
¹⁴⁵Cs	55	90	144,935526(12)	582(6) ms	3/2+
¹⁴⁶Cs	55	91	145,94029(8)	0,321(2) s	1-
¹⁴⁷Cs	55	92	146,94416(6)	0,235(3) s	(3/2+)
¹⁴⁸Cs	55	93	147,94922(62)	146(6) ms
¹⁴⁹Cs	55	94	148,95293(21)#	150# ms [>50 ms]	3/2+#
¹⁵⁰Cs	55	95	149,95817(32)#	100# ms [>50 ms]
¹⁵¹Cs	55	96	150,96219(54)#	60# ms [>50 ms]	3/2+#

Notoj

Mallongigoj de duoniĝotempo estas: a=jaro, d=diurno, h=horo, min=minuto, s=sekundo, ms=milisekundo, µs=mikrosekundo, ns=nanosekundo.
Valoroj markitaj per # estas ne pure derivitaj de eksperimentaj datumoj, sed almenaŭ parte de sistemaj tendencoj. Spinoj kun malfortaj asignaj argumentoj estas enmetitaj en krampojn.
Necertecoj estas donitaj en konciza formo en krampoj post la respektivaj lastaj ciferoj. Necertecaj valoroj signifas unu norman diferencon, escepte de izotopa komponaĵo kaj norma atompezo de IUPAC kiuj uzas elvolvitajn necertecojn.

Eksteraj ligiloj

Kategorio Izotopoj de cezio en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Izotopaj masoj de Ame2003 pritakso de atomaj masoj Arkivigite je 2008-09-23 per la retarkivo Wayback Machine de G. Audi, A.H. Wapstra, C. Thibault kaj O. Bersillon en Atomkerna Fiziko A729 (2003).
Izotopaj komponaĵoj kaj normaj atomaj masoj de Atompezoj de la eroj. Recenzo 2000 (Teknika raporto de IUPAC). Pure Appl. Chem. volumo 75, no. 6, pp. 683-800, (2003) kaj Atomaj pezoj peviziitaj (2005) Arkivigite je 2008-03-05 per la retarkivo Wayback Machine.
Audi, Bersillon, Blachot, Wapstra. La Nubase2003 pritakso de atomkernaj kaj disfalaj propraĵoj Arkivigite je 2011-07-16 per la retarkivo Wayback Machine, Nuc. Phys. 729, pp. 3-128 (2003).
Nacia Atomkerna Datuma Centro, Brookhaven Nacia Laboratorio. Informo ekstraktita de la NuDat 2.1 datumbazo (ekstraktita en septembro de 2005).


1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18
^*H																	^*He
^*Li	^*Be											^*B	^*C	^*N	^*O	^*F	^*Ne
^*Na	^*Mg											^*Al	^*Si	^*P	^*S	^*Cl	^*Ar
^*K	^*Ca	^*Sc	^*Ti	^*V	^*Cr	^*Mn	^*Fe	^*Co	^*Ni	^*Cu	^*Zn	^*Ga	^*Ge	^*As	^*Se	^*Br	^*Kr
^*Rb	^*Sr	^*Y	^*Zr	^*Nb	^*Mo	^*Tc	^*Ru	^*Rh	^*Pd	^*Ag	^*Cd	^*In	^*Sn	^*Sb	^*Te	^*I	^*Xe
^*Cs	^*Ba	¹	^*Hf	^*Ta	^*W	^*Re	^*Os	^*Ir	^*Pt	^*Au	^*Hg	^*Tl	^*Pb	^*Bi	^*Po	^*At	^*Rn
^*Fr	^*Ra	²	^*Rf	^*Db	^*Sg	^*Bh	^*Hs	^*Mt	^*Ds	^*Rg	^*Cn	^*Nh	^*Fl	^*Mc	^*Lv	^*Ts	^*Og

¹ Lantanoidoj			^*La	^*Ce	^*Pr	^*Nd	^*Pm	^*Sm	^*Eu	^*Gd	^*Tb	^*Dy	^*Ho	^*Er	^*Tm	^*Yb	^*Lu
² Aktinoidoj			^*Ac	^*Th	^*Pa	^*U	^*Np	^*Pu	^*Am	^*Cm	^*Bk	^*Cf	^*Es	^*Fm	^*Md	^*No	^*Lr