26-a de oktobro

oktobro 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

La 26-a de oktobro estas la 299-a tago de la jaro (la 300-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 66 tagoj restas.

Je la 26-a de oktobro okazis, interalie:

Eventoj

740: Tertremo detruis Konstantinopolon
899: Eduardo la pli aĝa iĝis reĝo de Wessex
1440: En Nanto estis ekzekutita seria murdisto Gilles de Rais kaj liaj du helpantoj
1530: Malta Ordeno alvenis al Malto
1689: Aŭstra armeo konkeris kaj bruligis Skopjon dum la 5-a aŭstra-turka milito (1683-1699)
1689: Brita reĝo Georgo la 3-a aprobis militan intervenon por subpremi Usonan Militon de Sendependeco
1768: Bara Konfederacio: rusaj trupoj okupis Nieśwież (Minska regiono)
1774: En Filadelfio finiĝis Unua Kontinenta Kongreso
1795: Revolucia reĝimo Direktoraro estis establita en revolucia Francio, en kiu la plenuma potenco estis konfidita al kvinpersona registaro
1824: En Moskvo malfermiĝis Malij-Teatro
1825: Usono: malfermo de la Kanalo Erie
1838: Honduraso forlasis Unuiĝintajn Provincojn de Centra Ameriko
1854: Germana astronomo kaj pentristo Hermann Mayer Salomon Goldschmidt malkovris asteroidon Pomono
1860: En Teano apud Napolo renkontiĝis Giuseppe Garibaldi kaj Viktoro Emanuelo la 2-a, kiun Garibaldi nomis reĝo de Italio kaj transdonis al li Reĝlandon de la du Sicilioj
1863: En Ĝenevo laŭ iniciato de Henri Dunant komenciĝis internacia konferenco dum kiu oni fondis Ruĝan Krucon
1881: Pafado ĉe la O.K. bovkorto: interpafado okazinta en Arizono
1892: Surakvigo de la ŝipo Fram, kiu servis en ekspedicioj al Arktiko kaj Antarkto por Fridtjof Nansen, Oscar Wisting, Roald Amundsen
1892: Ida Wells komencis publikigi siajn esplorojn pri linĉado en Usono, pro kio ŝi postmorte ricevis Pulitzer-premion en 2020
1896: Pactraktato de Adis-Abebo inter Italio kaj Etiopio finis unuan ital-etiopan militon
1898: Moskva Arta Teatro establiĝis
1899: Premiero de la dramo Onklo Vanja de Anton Ĉeĥov en Moskva Arta Teatro
1905: Persona unio de Svedio-Norvegio malfondiĝis - Norvegio sendependiĝis de Svedio
1909: Japana princo kaj guberniestro de Koreio Ito Hirobumi estis murdita en Harbino de korea naciisto An Jung-geun, kio kaŭzis tutan anekson de Korea Imperio fare de Japana Imperio en 1910
1909: Kiel unua virino, la franca sportistino Marie Marvingt traflugis Nordan maron per gasbalono
1912: Unua Balkana milito:
- Grekio: protokolo de "senkondiĉa" kapitulaco de la okupata fare de turkoj estas subskribita en Tesaloniko
- Serbaj trupoj okupis Skopjon
1914: Premiero de la usona komedia muta filmo Pasto kaj dinamito, produktita en Keystone Studios
Unua Mondmilito
- 1916: Batalo de la Unua Brigado de Polaj Legioj de Laski (apud Pionki) kaj Anielin (proksime al Kozienice) finiĝis
- 1917: Brazilo deklaris militon al Centraj Potencoj; Lenin elektiĝis ĉefo de la Centra Komitato de Komunista Partio de Sovetunio
- 1918: Germana generalo Erich Ludendorff estis demisiita de la imperiestro Vilhelmo la 2-a pro rifuzo de kunlaboro en pacaj intertraktadoj; Mustafa Kemal Atatürk ĉesigis atakon de invadantoj en la nordo de Halepo
1918: Anglio: neolitika kromleĥo Stonehenge iĝis publike alirebla
1921: En Germanio ekfunkciis la dua registaro de Joseph Wirth
1927: Dua Pola Respubliko: el la Pola Muzeo en Rapperswil oni alveturigis al Pollando urnon kun koro de Tadeusz Kościuszko
1931: En Varsovio komenciĝis proceso de la gvidantoj de Centrolew
1936: Hispana Enlanda Milito: rekompence al soveta militista helpo por respublikana registaro al Odeso eniris ŝipo kun 510 tunoj da oro el rezervoj de la Banko de Hispanio
1938: Kontraŭjudismo: en Germanio komenciĝis Polenaktion kadre de kiu oni deportis dum kelkaj tagoj al Pollando 17 mil polajn judojn loĝantajn en Tria Regno
1939: Dua Mondmilito: surbaze de dekreto de Adolf Hitler de la 12-a de oktobro estis fondita Ĝenerala Gubernio; pastro Jozef Tiso iĝis prezidento de Slovaka ŝtato; Sovetunio transdonis al litovoj okupatan polan urbon Vilno; en Varsovio komenciĝis kvartaga germana-soveta kunsido de landlima komisiono
1940: Pola Subtera Ŝtato: la limon kun ĜG transpaŝis 3 polaj oficiroj kun tasko aranĝi Asocion de Armita Batalado en estintaj vojevodioj (Bjalistoko, Nowogródek kaj Pinsk); post anekso de Bukovina kaj Besarabio fare de soveta armeo oni elproprietigis bienposedantojn, lasante al ili nur po 5 hektaroj da tero, kaj en Ĉernivco 50 00 senlaboruloj estis forveturigitaj en Sovetunion; en golfo de Irlando pola kontraŭtorpeda ŝipo ORP "Burza" savis 254 ŝiprompiĝintojn de bombita brita pasaĝera ŝipo "Empress of Britain"
1941: Solena festado de la dua datreveno de ĜG: en Krakovo aperas serio de 12 poŝtmarkoj kun busto de Adolf Hitler en diversaj koloroj kaj prezoj; germanaj regantoj decidis fari de Provinco Vartlando ne nur grenejon por Tria Regno, sed ankaŭ grasejon kaj viandejon; de Budapeŝto sekrete alvenis al Varsovio pola marŝalo Edward Rydz-Śmigły; post rompo de diplomatiaj rilatoj kun Pollando fare de Japanio la pola skipo de ambasado en Tokio fornavigas al Ŝanhajo
1942: laŭ Hans Frank germanoj transprenis en Ĝenerala Gubernio ĝis tiu ĉi tago 90% de la tieaj artverkoj; funkciuloj en Lodza geto de la 23-a de junio ĝis la 26-a de oktobro 1942 konfiskis al judoj valoraĵojn je 586 mil markoj; Orienta Fronto: Germana supera komandantaro fiksis la 10-an de novembro kiel la lastan daton de la konkero de Stalingrado
1943: taĉmentoj de germana polico pafmortigis en Varsovio 30 polojn, en Krakovo 10, en Mostki 10 kaj en Istebna (proksime al Cieszyn) 5 pro vundigo de gestapano, apud Częstochowa publike pendumis 10 polojn venĝe pro pafmortigo de germano, kaj en Dąbrowa Górnicza 11 pro mortigo de policano; Pola Rezistomovado: en Polesio pola partizana taĉmento batalis kontraŭ germana kontraŭpartizana ekspedicio; Japanio: komencita eksterordinara parlamenta sesio cele al "totala mobilizo" kun rezolucio pri "universala ekbatalo de miliarda loĝantaro de Orienta Azio"
1944: En arbaroj apud Włoszczowa ekis partizana batalo de Pola Enlanda Armeo kun armitaj germanaj taĉmentoj; generalo Leopold Okulicki ordonis haltigi operacon Tempesto dum la vintro kaj limigi ties agadon al defendo de loĝantaro kaj flankatakoj kontraŭ germanoj; Okcidenta Fronto: en sudokcidenta Nederlando germana 1-a Paraŝutista Armeo komencis kontraŭatakon de Mozo, apud Roermond kaj Venlo; kanada armeo konkeris Bergen op Zoom kaj transprenis germanan koncentrejon en 's-Hertogenbosch; Itala Fronto: pola 5-a Infanteria Korpuso konkeris Predappio Nuova; germanoj haltigis atakon de usona 5-a Armeo al Bolonjo; nokte de la 26-a/27-a de oktobro soveta Aviado de Fora Atingo atakis Budapeŝton
1945: Dua soveta okupado de Pollando: pola komunista gvidanto Bolesław Bierut dekretis pri elproprigo de plurkelk mil posedantoj de nemoveblaĵoj en Varsovio; prezidento de Ĉeĥoslovakio Edvard Beneš eldonis lastajn 23 dekretojn de Beneš, tiel finante la dekretan periodon
1947: Sovetunio: okazis la plej amasa deportado de loĝantoj el Okcidenta Ukrainio - ĉirkaŭ 78 mil homoj
1947: Maharaĝo Hari Singh subskribis alligon de Kaŝmiro al Barato
1950: Barato: Patrino Teresa establis Karitatan Mision en Kolkato
1950: Pollando: Tomir Bałut kun sia frato fuĝis de Gdańsk al Svedio per aviadilo Po-2
1951: La dua registaro de ĉefministro de Unuiĝinta Reĝlando Winston Churchill ekfunkciis
1951: Surbaze de pakto inter soveta kaj pola registaroj pri la interŝanĝo de teritorioj en Lublinio kaj Bieszczady (okcidenta parto de Orientaj Beskidoj) Sovetunio transprenis terenojn apud Okcidenta Bugo interŝanĝe kontraŭ teritorioj apud la rivero San
1952: Unua voĉdono al Sejmo de Pola Popola Respubliko
1954: Ŝtata Akademio de Muziko en Sofio transformiĝis al sendependa universitato kaj renomiĝis Bulgara Ŝtata Konservatorio
1955: Ngô Đình Diệm proklamis fondon de Suda Vjetnamio kaj anoncis sin ties prezidento post venko kun eksa imperiestro Bảo Đại en falsigita referendumo kontrolita de lia frato
1955: Post kiam lastaj aliancitaj trupoj forlasis la landon kaj sekvis Aŭstria Ŝtattraktato, Aŭstrio deklaris konstantan neŭtralecon
1956: Pola Popola Respubliko: primaso de Pollando Stefan Wyszyński post 4 jaroj forlasis izolejon danke al nova ŝtatestro Władysław Gomułka
1957: Sovetunio: Georgij Konstantinoviĉ Ĵukov estis eksigita de la posteno de ministro pri defendo pro akuzoj pri bonapartismo
1958: Malfermo de la Muzeo al pola verkisto Henryk Sienkiewicz en Oblęgorek (distrikto Kielce)
1958: En Czeladź oni komencis konstrui unuan lernejon de la Jarmilo - laŭ slogano de Władysław Gomułka 1000 lernejojn por jarmiliĝo de la pola ŝtato
1964: En Varsovio komenciĝis proceso kontraŭ Melchior Wańkowicz, akuzita pri kontraŭŝtata agado
1965: Muzikistoj de rokgrupo The Beatles estis distingitaj de Elizabeto la 2-a per Ordenoj de Brita Imperio
1966: Konsilio de NATO decidis translokigi sian sidejon de Parizo al Bruselo, kio okazis post retiriĝo de Francio el militistaj strukturoj de NATO
1967: Farah Pahlavi kroniĝis kiel ununura ŝahbanu - la regantino de Persa Imperio
1973: Ĉesigo de militagoj en la Milito de Jom Kippur - la egipta armeo estis venkita
1975: En Duseldorfo komenciĝis la tria proceso de funkciuloj de la koncentrejo Majdanek
1976: Bantustano Transkejo (Sud-Afriko) sendependiĝis
1977: En Somalio oni diagnozis la lastan kazon de variolo
1979: En ĝis hodiaŭ neklarigitaj cirkonstancoj estis pafmortigita prezidento de Sud-Koreio generalo Park JungHee
1981: Korala Maro: Granda barilrifo iĝis Monda heredaĵo de Unesko
1983: En Parizo dum la konferenco "Scienco kaj paco" Czesław Miłosz tralegis leteron de Lech Wałęsa, en kiu tiu petis premiitojn de Nobel-Premio pri alvoko al regopovoj de Pola Popola Respubliko por liberigo de politikaj malliberuloj kaj komenco de dialogo kun la socio
1984: Usono: "Bebo Fae" ricevis transplantitan koron de paviano
1984: Premiero de la usona sciencfikcia filmo La Finanto, reĝisorita de James Cameron
1987: Rumanio: Kanalo Poarta Albă–Midia Năvodari (norda branĉo de la Kanalo Danubo-Nigra Maro) estis malfermita al navigado
1991: En Moskvo estis ratifita pakto pri retirigo de la Rusia armeo de Pollando, ĝis fino de 1993
1991: Lasta soldato de Jugoslava Popola Armeo forlasis Slovenion
1993: Kroat-Makedona Asocio fondiĝis en Zagrebo
1994: Reĝo Husejn la 1-a kaj ĉefministro Jicĥak Rabin subskribas israel-jordanian pactraktaton
1997: Italio kaj neformale San-Marino kaj Vatikanurbo aliĝis al Traktato de Schengen
1997: Partio de Regionoj fondiĝis en Ukrainio
1999: Grekio: Muzeo de Balkanaj Militoj estis oficiale malfermita en vilaĝo de Meza Makedonio
2000: Laurent Gbagbo iĝis prezidento de Ebur-Bordo
2001: Leĝo USA PATRIOT Act proklamita
2002: Terorisma atako kontraŭ la teatro ĉe Dubrovka: dum liberiga operaco 129 ostaĝoj estis venenitaj de gaso kune kun 40 ĉeĉenaj teroristoj — pli ol 700 personoj estis vunditaj
2004: Misio Cassini-Huygens sendis al la Tero unuajn fotojn de Titano, luno de Saturno
2006: Lanĉo de Ubuntu 6.10, nomita Edgy Eft
2006: Eŭropa Parlamento distingis belorusan aktivulon pri homrajtoj Aljaksandr Milinkeviĉ per la Saĥarov-Premio
2009: Usono: GeoCities, reteja gastiga servo, fermiĝis
2010: Ĉinio: Baraĵo Tri Gorĝoj pleniĝis per akvo
2010: En Germanio formortis polpo Paŭlo
2014: Oficanta prezidentino de Brazilo Dilma Rousseff elektiĝis por dua oficperiodo
2015: 398 personoj pereis kaj 2710 vundiĝis en tertremo en Hindukuŝo
2017: Prezidento Nursultan Nazarbajev dekretis ĝis 2025 anstataŭi cirilan alfabeton per la latina en la kazaĥa lingvo
2017: Jacinda Ardern iĝis registarestrino de Nov-Zelando