Lipoltice

	Lipoltice
	municipo
	Gotika preĝejo de sankta Mateo en Lipoltice
Flago	Blazono
	Oficiala nomo: Lipoltice
Ŝtato	Ĉeĥio
Regiono	Regiono Pardubice
Distrikto	Distrikto Pardubice
Administra municipo	Přelouč
Historia regiono	Bohemio
Montaro	Fera montaro
Situo	Lipoltice
- alteco	280 m s. m.
- koordinatoj	49° 59′ 16″ N 15° 34′ 08″ O / 49.98778 °N, 15.56889 °O (mapo)
Areo	5,25 km² (525 ha)
Loĝantaro	441 (2024)
Denseco	84 loĝ./km²
Unua skribmencio	1257
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	533 64
NUTS 3	CZ053
NUTS 4	CZ0532
NUTS 5	CZ0532 575313
Katastraj teritorioj	2
Partoj de municipo	3
Bazaj setlejunuoj	3
	Situo enkadre de Ĉeĥio Situo enkadre de Ĉeĥio
	Vikimedia Komunejo: Lipoltice
	Retpaĝo: www.lipoltice.cz
	Portalo pri Ĉeĥio

Koordinatoj: 49° 59′ 16″ N 15° 34′ 08″ O / 49.98778 °N, 15.56889 °O (mapo)

Municipo Lipoltice situas en Ĉeĥio, regiono Pardubice, distrikto Pardubice, sub norda rando de la montareto Fera montaro (ĉeĥe Železné hory) 6 km sude de urbo Přelouč, ĉe la ŝoseo inter Přelouč kaj Turkovice. Vivas ĉi tie 441 loĝantoj (2024).

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Sovolusky, Brloh, Poběžovice u Přelouče, Přelouč, Jankovice, Choltice kaj Urbanice.

Partoj de municipo

Lipoltice
Pelechov
Sovoluská Lhota

Historio

Fortikaĵeto en Lipoltice estis menciata en la jaro 1257, kiam posedis ĝin senjoroj el Lipoltice. Hroznata el Lipotice estis en la jaroj 1332-1347 abato de monaĥejo de Opatovice. Komence de la 16-a jarcento la fortikaĵeto jam estis neloĝata.

Loĝantaro

Evoluo de nombro de loĝantoj

La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj

Jaro	Loĝantoj
1869	578
1880	561
1890	602
1900	585
1910	615
1921	588

Jaro	Loĝantoj
1930	524
1950	433
1961	438
1970	396
1980	422
1991	363

Jaro	Loĝantoj
2001	342
2014	409
2016	412
2017	423
2018	424
2019	423

Jaro	Loĝantoj
2020	419
2021	417
2022	426
2023	431
2024	441

Naturo

En orienta flanko de Lipoltice estas kelkaj fiŝlagoj, nome Třešňovec, Rohlíček kaj Nečas. Proksime de Lipoltice estas roko el dura kvarcito, kiu elstaras el ĉirkaŭaj ardezoj. Verdan ardezon oni ĉi tie ekspluatis. En ĉirkaŭo elstaras ordovikaj silicaj sabloŝtonoj kun trovaĵoj de rara paleozoika faŭno (Obolus barrandei, Eoorthis bavarica k.a.).

Vidindaĵoj

Preĝejo

Paroĥa preĝejo de Sankta Mateo estis konstruita ĉirkaŭ la jaro 1280. Origine preĝejo servis ne nur por religiaj celoj, sed ankaŭ kiel defendpunkto okaze de danĝero. Tiu en Lipoltice estis ĉirkaŭigita per 2 m alta muro kaj per 2–3 m profunda fosaĵo. Restoj de tiu remparo estas videblaj ĝis nun. Oni tradicias, ke el la preĝejo gvidis okcidenten sekreta subtera fuĝa koridoro. La preĝejo estis kelkfoje rekonstruata. El origina gotika kirko restis nur malgranda gotika fenestro kaj kruca volbo. En la jaro 1892 estis la preĝejo prilongigita en orienta direkto. Ununava preĝejo havas poligonan presbiterejon interne duoncirkle fermitan. Sakristio estas sur norda flanko, antaŭ la fronto estas trietaĝa kvadrata turo. La presbiterejo havas platan plafonon kun pentraĵo de Sankta Johano Nepomuka el la jaro 1909. En sakristio estas barela volbo kun diskosektoroj. En la navo estas kana plafono sur fabiono, ĥorejo estas masonita, fenestroj estas oblongaj kun duoncirklaj volbaĵoj. En subturejo estas jam menciita kruca volbo. Aranĝaĵo estas el la jaro 1892. La ĉefa altaro pseŭdobaroka, bildoj de J. Papáček, ligna baptujo el la jaro ĉirkaŭ 1700.

Tombejo

En la 18-a jarcento estis alkonstruita baroka ostejo sur oblonga plano kaj kun triangula gablo kaj baroka tombeja enirpordego kun segmenta pinjono portata per volutoj.

Lernejo

En Lipoltice komencis lerneja instruado en la jaro 1783. En la vilaĝo tiam ne estis lerneja domo kaj instruado devis okazadi en kelkaj lokoj kaj lernejo estis konstruita nur en la jaro 1839.

Muelejo

Masonita muelejo n-ro 37 estas el la jaro 1760.

Domaroj

Partoj de la komunumo estas domaroj Pelechov kaj Sovoluská Lhota. En Sovoluská Lhota, ĉirkaŭ fiŝlago Pelíšek estas porripoza kabanaro. La unua historia mencio pri la domaro estas en la jaro 1519, Pelechov dum intermilita periodo estis memstara vilaĝo.

Veturigista gastejo

Inter Lipoltice kaj Pelechov, en loko apud iama landa vojo de Čáslav al Přelouč, konserviĝis estinta veturigista gastejo. Mezepokaj veturigistoj ĉi tie ĝuis ripozon kaj ripozigis ankaŭ ĉevalojn kaj akompanantajn gardhundojn.

Bibliografio

Marek Podhorský: Pardubický kraj. Eldonis freytag & berndt, eldonejo en Prago en j. 2004.
Dr. E. Poche, DrSc. a kol. – Umělecké památky Čech. Eldonis Akademia en Prago en j. 1978.

Eksteraj ligiloj